ابوالفضل خدائی روزنامه نگار: گروه بین الملل: از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر و متعاقب آن نبرد ارتش اسرائیل و گروه حماس در اراضی اشغالی، تحولات دیگری در نقطه‌ای مهم و پرتنش از دنیا رخ داده است. جنگ اوکراین که کم کم به دوسالگی خود نزدیک می‌شود این روزها در سایه جنگ غزه قرار گرفته و موضوعی برای گمانه زنی‌های جدید شده است. جنگ اوکراین که در عرصه بین الملل صحنه تنش و درگیری‌های روسیه با آمریکا و ناتو در زمینه‌های امنیتی، سیاسی، ژئوپلیتیکی، اقتصادی، انرژی و غیره بود زمینه ساز کشیده شدن جنگ به دیگر کشورهای اروپایی نشد و واحدهای سیاسی با در نظر داشتن بازدارندگی هسته‌ای تصمیم به مدیریت و کنترل تنش‌ها گرفتند و با حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم، رویکرد و نوع نگاه خود را نسبت به این بحران به معرض نمایش گذاشتند. حمایتی که در ابتدا تمام عیار و بی چون و چرا به نظر می‌رسید اما اتفاق هفتم اکتبر از واقعیت‌های دیگری در عرصه بین الملل پرده برداشت.
این واقعیت یا همان تغییر توجهات از جنگ اوکراین به جنگ غزه این روزها زمینه ساز نگرانی‌های بیشتر کی یف شده است. تا جایی که ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین نیز با صراحت تمام از عقب نشینی از میدان جنگ در صورت عدم دریافت کمک‌ها از غرب سخن می‌گوید. رئیس جمهور اوکراین با اشاره به اینکه روند تحویل سلاح کاهش یافته عنوان کرد که تمرکز کشورهای غربی به دلیل وضعیت خاورمیانه در حال تغییر است و بدون حمایت آنان این عقب نشینی صورت خواهد گرفت.این مساله به خوبی نشان می‌دهد که اوکراینی‌ها با توجه به فرسایشی شدن جنگ و عدم دستاوردهای محسوس در نبرد (با توجه به تبلیغات گسترده در مورد ضدحمله)، رقابت‌های سیاسی در اروپا، محدودیت منابع، از توان لازم برای ادامه جنگ برخوردار نبوده و تضعیف ارتش با این تحولات، آسیب‌های شدیدی را در میدان به آنها وارد می‌کند. ضمن اینکه بحران چین و تایوان نیز موضوعی اختلاف برانگیز برای تخصیص حمایت‌ها تبدیل شده است.
آخرین وضعیت میدانی نبردها
اوکراین به لحاظ میدانی نیز در شرایط فعلی اوضاع مطلوبی ندارد چرا که روسیه دست بالاتر را در حملات دارد. طبق گزارش موسسه مطالعات جنگ در 48 ساعت گذشته ارتش روسیه یک سری حملات پهپادی را علیه اهدافی در اوکراین انجام داده است. ضربه به زیرساخت‌های منطقه چرنیهیو و تأسیسات زیرساخت انرژی و یک ساختمان اداری در منطقه اودسا وارد شد از جمله تحولات اخیر در صحنه نبرد است. ضمن اینکه حملات نیروهای اوکراینی در خط کوپیانسک-سواتوو-کرمنایا در منطقه سینکوکا، دیبرووا و گرکوفکا ناموفق بوده است. از طرف دیگر نیروهای روسی به عملیات تهاجمی خود در منطقه آودیوکا ادامه می‌دهند و به سمت شمال کارخانه کک آودیوکا پیشروی می‌کنند. سرهنگ الکساندر اشتوپون، نماینده رسمی گروه نیروهای «تاوریا» اوکراین، گفت که نیروهای مسلح اوکراین انتظار دارند که نیروهای مسلح روسیه موج سوم حمله به آودیوکا را آغاز کنند و ممکن است به زودی آمادگی‌های توپخانه‌ای برای حمله را تشدید کنند. اشتوپون خاطرنشان کرد که نیروهای روسی طی دو روز گذشته به طور فعال از تجهیزات نظامی سنگین در جهت آودیوکا استفاده نکرده‌اند و استفاده از هواپیما در منطقه را کاهش داده‌اند و به طور فزاینده‌ای از پیاده نظام استفاده می‌کنند. پیشروی ارتش روسیه به سمت غرب و جنوب غربی دونتسک و در شمال غربی مارینکا نیز قابل توجه است.
راهبرد روسیه در اوکراین در بحبوحه جنگ غزه
به باور کارشناسان و ناظران ولادیمیر پوتین رهبر روسیه، در بحبوحه جنگ غزه و با کاهش پوشش مطبوعات غربی در مورد جنگ در اوکراین، به دنبال پر کردن خلأ آن و تقویت قدرت نرم مسکو است. راهبرد او این است که حوصله و حمایت غرب را کم کند، از اختلافات داخلی در ایالات متحده بهره ببرد و به شکاف در ناتو دامن بزند. همچنین روایت کرملین که به عنوان سنگری در برابر توسعه‌طلبی تهاجمی ایالات متحده عمل می‌کند می‌تواند در جنگ حماس و اسرائیل به خوبی کارساز باشد. مسکو حتی کی یف را به فروش تسلیحات به حماس متهم کرده است تا بتواند بین اسرائیل و اوکراین شکاف ایجاد کند. در اینجا باید یک حالت منفی را نیز برای مسکو در نظر داشت: اگرچه به نظر می‌رسد که جنگ جدید در خاورمیانه در خدمت منافع کرملین بوده و حمایت آمریکا از کی یف را تضعیف می‌کند اما با این حال، احتمال بیشتری وجود دارد که جنگ حماس و اسرائیل به معنای پایان سیاست چند دهه‌ای روسیه برای ایجاد تعادل بین بازیگران مختلف در خاورمیانه باشد. با توجه به امتناع روسیه از محکوم کردن حمله اولیه حماس و اتحاد نزدیک آن با ایران، دیگر سخت بتوان مسکو ـ تل آویو را دو متحد راهبردی پنداشت.
به هر روی، پوتین که ایجاد نظم جهانی چندقطبی را اجتناب‌ناپذیر تلقی می‌کند در تلاش است تا نبرد وجودی خود را در بحبوحه جنگ غزه، برای به چالش کشیدن نظام تک قطبی تشدید کند. جنگ اوکراین به خوبی نشان داد که همیشه در بر روی یک پاشنه نمی‌چرخد و شکنندگی اوضاع می‌تواند کارت‌های قوی را به دست رقبا و یا بازیگران دیگر بسپارد.
