زهرا علی‌اکبری روزنامه نگار: گروه اقتصادی: نانوایان حالا دیگر تنها اعتراض کلامی ندارند، جمعی از آنان روز سه شنبه در مقابل اتاق اصناف تهران تجمع کرده و به کاهش قابل توجه سهمیه آرد خود اعتراض داشتد. آنها در این تجمع بر این نکته تاکید داشتند که کاهش سقف سهمیه سبب شده است مجبور به کاهش ساعات پخت شوند و در نتیجه با بحرانی جدی مواجه گردند.
نشانه‌هایی از کاهش ساعات پخت نان که البته به کاهش تعداد نان عرضه شده در نانوایی‌ها نیز منجر می‌شود، در سطح شهر هویداست. صف‌های طویل نانوایی‌ها نشان از آن دارد که شرایط دستخوش تغییر شده است.
دولت سیزدهم با هدف ساماندهی وضعیت آرد و نان از طریق راهکارهای غیرقیمتی، نسبت به راه‌اندازی سامانه‌ای ویژه برای نانوایان اقدام کرده و در این راستزا زا یک سو فروش نان را تنها از طریق کارتخوان‌های مخصوص نانوایی مجاز دانسته و از سوی دیگر همهٔ اطلاعات خرید شهروندان را در این سامانه رصد می‌کند.
نان گران شد
در حالی که دولت در یک سال اخیر بارها تاکید کرده است که قیمت نان افزایش نیافته اما از نیمه تابستان قیمت نان در بسیاری از استان‌ها از جمله تهران گران شده است. دولت اما از واژه متناسب سازی قیمت نان به جای افزایش قیمت استفاده کرده و همچنان گرانی نان را رد می‌کند. البته در آبان ماه فرمانداری تهران از بررسی افزایش قیمت نان خبر داده بود. با این حال در روزهای اخیر نانوایان به دلیل کاهش سهمیه از یک سو و جریمه سنگین بابت عمل نکردن به برخی تعهدات از سوی دیگر با مشکلاتی روبرو شده‌اند.
صاحب یک نانوایی لواش در تهران که آرد دولتی به قیمت کیسه‌ای 45 هزار تومان دریافت می‌کند در گفتگو با خبرآنلاین دربارهٔ وضعیت کنونی گفت: دولت می‌گویدسهمیه بندی نکرده و فروش نان آزاد است. اگر چنین اتفاقی افتاده چرا به من نانوا می‌گوید باید یک کیسه آزاد را حداقل به 23 نفر بفروشی؟
وی با نشان دادن پیامکی که از سامانهٔ نانینو برایش ارسال شده بود، تاکید کرد: شما ببینید این پیامک به این دلیل برای من ارسال شده که به یک مشتری بیش از سی نان فروخته‌ام. خوب وقتی مشتری می‌شنود که سهمیه‌بندی در کار نیست طلب می‌کند بیش از سی نان بخرد. من چه باید بکنم؟ بگویم نمی‌فروشم، دعوا می‌شود. بفروشم، جریمه می‌شوم. وقتی هم که نان را فروختم پیامک هشدار می‌دهند و می‌نویسند «فروش نامتعارف.» در این پیامک زیر عنوان فروش نامتعارف جمله‌ای با این مضمون درج شده بود که این رفتار بر اساس گزارش مردمی و کارشناسی ثبت شده است.
یعقوبی، دیر یک نانوایی تافتون نیز در گفتگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه به دلیل کاهش شدید سهمیه مجبور است ظهر و بعدازظهر نانوایی‌اش را تعطیل کند، تاکید کرد: وقتی نانوایی من تعطیل شود، مجبورم کم‌کم نیرو تعدیل کنم. خیلی از همکاران ما هم به دلیل کاهش ساعات پخت، عذر یک کارگر را خواسته‌اند. مگر می‌شود کار نکرد و حقوق داد؟نانوای دیگری سخنان همکارانش را تاییدکرد و ادامه داد: صف‌های طویل به دلیل کاهش ساعات پخت و کاهش حجم پخت نان به دلیل کم شدن سهمیه آرد است.
نانوایی زیان می‌فروشد؟
صاحب یک نانوایی سنگکی نیز با اعتراض نسبت به عدم واریز سهمیه 40 درصدی نانوایان اعتراض کرد و گفت: می‌گویند برای شما سهمیه 40 درصدی واریز می‌شود اما حتی بیست درصد هم واریز نمی‌کنند، من فقط سهمیه آرد می‌خواهم تا بتوانم کار کنم.
صاحب یک نانوایی بربری نیز با اعتراض نسبت به اختلالات شدید کارتخوان‌های فروش نان گفت: از ششم دی تا دهم دی کارتخوان من قطع بود، هر چه پیگیری کردم وصل نشد و بابت این چهار روز من را جریمه کرده‌اند و سهمیه من را کاهش دادند. حالا این وسط تکلیف من چیست؟ چطور می‌توانم نان را بفروشم؟ وقتی کارتخوان قطع است، چرا باید جریمه شوم.
او با تاکید بر اینکه نانوایی زیان تولید می‌کند، گفت: ما باید هفتاد نان بفروشیم تا دو عدد خامه بخریم، پنجاه تا نان بفروشیم تا چهار تخم مرغ بخریم. وقتی تخم مرغ دانه‌ای پنج هزار تومان است، زندگی من چطور باید بچرخد؟
و باز هم اعتراض به تعیین سقف
اعتراض نانوایان به تعیین سقف فروش نان نیز در بسیاری از نانوایی‌ها اعلام شد. نانوایان بربری و سنگکی می‌گفتند اگر بیش از 3 یا چهار نان سنگک و بربری به کسی بفروشیم می‌نویسند فروش نامتعارف. این سقف برای نان لواش و نان تافتون از سوی برخی نانوایان 10 قرص و از سوی برخی نانوایان سی قرص نان عنوان شد است.یکی از نانوایان با اشاره به اینکه نانوایی‌ها سه نوع آرد با سه قیمت می‌گیرند، گفت: برخی نانوایی‌ها هر کیسه 45 هزار تومانی و برخی 55 هزار تومانی و برخی 650 هزار تومانی می‌گیرند اما هر روز به بهانه‌ای سهمیه آرد 45 و 55 هزار تومانی را قطع می‌کنند.
اعتراض نانوایان برابر اتاق اصناف و بازگو کردن مشکلاتشان در نانوایی‌هایی که حالا ساعات پخت‌شان را کاهش داده‌اند در حالی ادامه دارد که همچنان مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: دولت هیچ دستورکاری در موضوع آرد و نان و آزادسازی قیمت آن ندارد؛ نه سهیمه‌بندی نان و نه آزادسازی نان؛ این‌ها جزو مفروضات طرح هوشمندسازی آرد و نان نیست.
محمد جلال، مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار کرد: طرح هوشمندسازی، اصولاً طرح سهمینه‌بندی یا کالابرگ نان و مفاهیم این‌چنینی نیست. پس اگر احیاناً روایت یا تعبیری در این خصوص وجود داشته باشد که برای خرید نان مردم محدودیت وجود دارد، قویاً این موضوع را رد می‌کنیم و همچنین فرایندی وجود ندارد.
در تازه‌ترین اتفاق وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد: بر اساس خرد جمعی، کار کارشناسی و هماهنگی‌های صورت گرفته با دولت، نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی 1403-1402 مبلغ 17 هزار و 500 تومان تصویب و اعلام می‌شود. باید دید افزایش قیمت گندم تا چه میزان بر بهای فروش نان تأثیر خواهد گذاشت.
