دود سهمیه بندی آرد در چشم مردم

فاطمه امیر احمدی روزنامه نگار: گروه اقتصادی: اواخر هفته گذشته تعدادی از نانوایان مقابل ساختمان اتاق اصناف تهران تجمع کردند. نانوایان توضیح دادند که دولت مشخص تعیین کرده به ازای هر کیسه آرد یارانه‌ای به 30 نفر نان بربری فروخته شود. هر کیسه آرد حدود 110 قرص نان می‌دهد و سهم هر مشتری حدود 3.5 قرص نان می‌شود. این محدودیت برای سایر انواع نان هم وجود دارد.نانوایان اظهار می‌کنند اگر این سقف رعایت نشود، سهمیه آرد آنها کم می‌شود و جریمه خواهند شد.رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران اظهار می‌کند، دولت در رسانه‌ها این واقعیت را تکذیب می‌کند و نانواها و مشتریان را رو به رو هم قرار داده است.در ادامه محمد جلال مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی در گفت‌وگوی رادیویی در خصوص توزیع نان در نانوایی‌ها اظهار کرد: ما در طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان رکنی را در طراحی لحاظ کردیم آن هم اینکه در سمت مردم محدودیتی برای تأمین نان مورد نیاز خانواده‌ها وجود نداشته باشد. یعنی طرح هوشمندسازی اصولاً طرح سهمیه‌بندی یا کالابرگ نان و مفاهیم این‌چنینی نیست. پس اگر احیاناً روایت یا تعبیری در این خصوص وجود داشته باشد که برای خرید نان مردم محدودیت وجود دارد ما قویاً این موضوع را رد می‌کنیم و همچنین فرایندی وجود ندارد.

موضوع بررسی می‌شود

در ادامه یکی از تشکل‌های این حوزه از برگزاری جلسه با کارگروه آرد و نان در روزهای آتی خبر داد و به مهر گفت: قرار است درستی و نادرستی این موضوع در این کارگروه که زیرمجموعه اتاق اصناف است و نمایندگان سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و اتحادیه‌ها و تشکل‌های خصوصی حضور دارند، مورد بررسی قرار گیرد. در این خصوص هنوز نمی‌توان نظری اعلام کرد.

یارانه نان

به گفته کارشناسان افزایش هر 1, 000 تومان قیمت گندم 8 هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت در راستای تأمین یارانه آرد به دنبال دارد. در حال حاضر (سال زراعی 1402-1401) که قیمت گندم 15 هزار تومان است، آرد یارانه‌ای که در اختیار نانوایی‌های کشور قرار گرفته آرد نوع اول، گندم آن 665 تومان بوده که با توجه به سبوس‌گیری آن قیمت آرد به دست آمده از این نوع گندم بین 810 تا 820 تومان متغیر است. قیمت آرد با سبوس 12 درصد هر کیلو 810، با 15 درصد 815 و با 18 درصد 820 تومان است. قیمت گندم آرد نوع دوم هر کیلو 900 تومان بوده که آرد به دست آمده از آن برای نانوایان بین 1240 تا 1250 تومان است.

در ایران نان‌های سنتی از جمله لواش، تافتون، بربری و سنگک مشمول یارانه شده در حالی که در کشورهای دیگر به دلیل تیراژ پایین آنها قیمت آزاد داشته و برعکس نان‌های صنعتی یارانه دریافت می‌کنند.در ادامه بار مالی یارانه نان برای دولت باید گفت، بر اساس اطلاعات صورت مالی شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران، طی سال 1401 دولت با تخفیف 80 درصدی قیمت آرد، حدود 70 هزار میلیارد تومان زیان از محل خرید تضمینی گندم و فروش یارانه‌ای آن متحمل شده است.طبق اطلاعات صورت مالی این شرکت دولتی، بهای تمام شده گندم برای شرکت مذکور بیش از 90 هزار میلیارد تومان بوده که دولت آن را کمتر از 20 هزار میلیارد تومان در اختیارنانوایی‌ها و … برای تأمین قوت غالب جامعه قرار داده است.معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران عنوان کرده سالانه بالغ بر 200 هزار میلیارد تومان یارانه برای تأمین گندم مورد نیاز کشور پرداخت می‌شود. همچنین باید گفت مصرف نان هر فرد ایرانی به طور میانگین 320 گرم در روز است.

دود نارضایتی نانواها به چشم مصرف‌کننده

نان قوت غالب بوده و در فرهنگ ایرانی 40 تا 45 درصد انرژی روزانه هر فرد را طی 2.5 وعده غذایی تأمین می‌کند و به دلیل اهمیت و تأثیرات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی و تغذیه‌ای آن در جامعه به عنوان یک کالای راهبردی در جایگاه نخست امنیت غذایی قرار دارد که پرداخت یارانه به آن را نباید در قالب زیان مالی دولت دید زیرا تأمین امنیت غذایی کشور تضمین کننده امنیت ملی آن به شمار می‌رود.اما در حالی که دولت سعی در کمک به معیشت مردم دارد برخی از یارانه تخصیص داده شده سوءاستفاده کرده و به دنبال سود بیشتر از این بستر هستند.اجرای گم شدن نان‌ها، سریال ادامه دار اقتصاد ایران بوده و اگر رصدی در بازار داشته باشید هر سوپرمارکت و فروشگاه مواد غذایی دارای بسته‌های مختلف نان از لواش تا سنگک است که دارای قیمت‌های متفاوتی است. این نان‌ها جدا از نان‌های صنعتی بوده که سر از فروشگاه‌ها در می‌آورد. قیمت هر نان لواش یارانه‌ای در استان‌ها و شهرهای مختلف با تفاوت کمی بین 400 تا 500 تومان است در حالی که اگر همین نان را از سوپر مارکت خریداری کنید حدود 900 تومان خواهد شد. البته این عدد در برخی فروشگاه‌ها به هر عدد بالای 1, 700 تومان هم می‌رسد. مشمای استفاده شده برای بسته بندی نان بین 1000 تا 1, 500 تومان قیمت گذاری می‌شود و در نهایت 4 عدد نان به اضافه یک مشمع 7 هزار تومان فروخته می‌شود.‌بررسی بازار نان، تقلب دیگری را هم برملا می‌کند. در حالی که خریدار برای هر نان یارانه‌ای باید نرخ آزاد بپردازد (به قول فروشنده صف نایستادن و نان خواستن هزینه دارد) وزن این نان‌ها هم متفاوت است. در حالی برای هر قطعه نان لواش باید دو برابر هزینه بپردازید که وزن برخی 50 گرم بوده و بعضی دیگر 120 گرم است.

ابلاغ قیمتی که کاهش یافت

دیروز قیمت خرید تضمینی گندم، ماده اولیه نان ابلاغ شد. در حالی که 6 عضو شورای قیمت گذاری محصولات گذاری رأی بر نرخ 19.5 هزار تومان برای هر کیلو گرم داده بودند در نهایت بعد از تأخیر 4 ماهه این عدد از سوی رئیس این شورا 17.5 هزار تومان ابلاغ شد.