ساناز نفیسی روزنامه نگار: گروه بین الملل: در حالی که غرب بر سر ارائه کمکهای بیشتر به اوکراین درگیر تنش شده، روسیه بی سر و صدا کنترل بر مناطقی در جنوب شرقی اوکراین را که تصرف کرده تحکیم میکند. با تثبیت خط مقدم در سال 2023، روسیه تقریباً 18 درصد از خاک اوکراین را تحت کنترل خود داشت، از جمله حدود 25 هزار مایل مربع که از فوریه 2022 تصرف شده بود. تمام شاخههای دولت روسیه در یک برنامه پرهزینه و جاه طلبانه برای ادغام این مناطق تازه اشغال شده مشارکت دارند. کرملین امیدوار است حقایقی را بازتعریف کند؛ واقعیتهایی که رایزنی یا به چالش کشیدن آن توسط اوکراین در فرایند صلح در آینده دشوار خواهد بود. فارن افرز با انتشار یادداشتی به وضعیت مردمان ساکن در سرزمینهای تحت تصرف روسیه اشاره کرده و در این باره نوشته است که مسکو تلاش دارد تا برای فردای مذاکره جهت صلح با اوکراین، هرگونه فرصت برای بازگردان این سرزمینها را بسوزاند.
روسیه سپتامبر 2022 به شکلی نمادین چهار استان اوکراین را ضمیمه کرد – دونتسک و لوهانسک در شرق کشور و زاپوریژیا و خرسون در جنوب – اگرچه ارتش روسیه کنترل کامل هیچ یک از این استانها را در دست ندارد. از آن زمان، مقامات روسی با برگزاری انتخابات ساختگی و انتصاب مقامات طرفدار مسکو در هر سطح، حاکمیت مناطق تحت کنترل خود را تغییر دادند. ارتشی از تکنوکراتها بر جذب کامل این سرزمینها نظارت میکند، قوانین، مقررات، و سیستمهای مالیاتی و بانکی خود را با روسیه هماهنگ کرده و از شر هرگونه پیوند نهادی با اوکراین خلاص شده است. یک دوره انتقال اسمی تا ژانویه 2026 ادامه دارد و تا آن زمان کرملین امیدوار است تا سیستمهای حقوقی، قضایی و سیاسی روسیه به طور کامل در آنچه «مناطق جدید» میخواند، اجرایی شود.
جنگ روسیه در اوکراین فراتر از حملات موشکی و پهپادی، لژیون سربازان و لفاظی های جنگ طلبانه است. بوروکرات ها در در مناطقی که امروز تحت کنترل روسها قرار دارد، در اجرای قوانین محلی همسو با کرملین نقشی برجسته دارند. علیرغم مخالفتها، مقامات آموزش و پرورش، ارزشهای فرهنگی، و سیستمهای اقتصادی و حقوقی روسیه را تحمیل میکنند تا پیوند سرزمینهای تصرف شده را به روسیه محکمتر کنند. هراندازه نفوذ روسیه در این سرزمینها برجستهتر شود، بازگرداندن آنها توسط اوکراین دشوارتر خواهد بود. احتمالاً بیش از نیمی از جمعیت مناطق تصرف شده پس از حمله روسیه در سال 2022 فرار کردند. اما آن دسته از افرادی که باقی ماندند، ناچارند در هر سطحی با روسها همکاری کنند.
بر اساس آمار ارائه شده توسط روسیه، تقریباً 90 درصد از ساکنان باقی مانده در چهار استان الحاق شده – حدود سه میلیون نفر – اکنون پاسپورت روسی دارند. آنها انتخاب کمی دارند: برای افتتاح حساب بانکی، اداره تجارت یا دریافت پرداختهای رفاهی به پاسپورت روسی نیاز دارید. ارزیابی نگرش و وفاداری کسانی که در سرزمینهایی تحت کنترل روسها زندگی میکنند بسیار دشوار است. هیچ رسانه مستقل یا جامعه مدنی وجود ندارد و سرویسهای امنیتی رسانههای اجتماعی را به دقت رصد میکنند. اما جامعه در مناطق تصرف شده به وضوح تقسیم شده است. اقلیتی از مردم همکاری میکنند یا علناً مواضع طرفدار روسیه را اتخاذ کردهاند که اغلب مطابق با احساسات قبل از جنگ آنهاست. اما تنشهایی نیز در این سرزمینها وجود دارد.
میدان تازه رویارویی
ارتش اوکراین پشت خط مقدم در هر چهار استان مقاومتش را حفظ کرده و هر چند هفته یک بار گزارشهایی مبنی بر انفجار گذاری خودروهای بمب گذاری شده را ارائه میدهد. با این وجود، مکانیسمهای تصفیه روسها – رویههایی که سوابق، سابقه خدمت سربازی و دیدگاههای سیاسی هر فرد را بررسی میکند – مقاومت مردم را در هم شکسته است. روسیه از اینکه مخالفان احتمالی این سرزمینها را ترک میکنند خوشحال است: هنوز یک مسیر خروجی برای کسانی که پول خرید بلیت اتوبوسهای چارتر معمولی از سرزمینهای اشغالی به اروپا از طریق روسیه دارند، را وجود دارد.
تعداد کمی از مردم محلی میتوانند تبلیغات روسیه را درک کنند، بنابراین آنها به دنبال جایگزین میگردند. اکثر مردم برای جستجوی اخبار در کانالهای تلگرام سرگردان هستند. این برنامه پیام رسان توسط همه افراد ساکن در سرزمینهای اشغالی از جمله مقامات طرفدار روسیه و اعضای مقاومت اوکراین استفاده میشود. این یک میدان جنگ کلیدی در جنگهای تبلیغاتی است، اما همچنین مکانیزمی برای بقای افرادی است که تحت حاکمیت روسیه گرفتار شدهاند. در کانالهای محلی تلگرام، کاربران میتوانند اخطار حملات موشکی قریبالوقوع را دریافت کنند، از زمان باز بودن بانکها مطلع شوند، درباره نحوه اتصال بهتر به اینترنت صحبت کنند. روسیه اکنون تمام شبکههای مخابراتی و اینترنتی را در استانهای الحاق شده را در اختیار دارد، بنابراین بسیاری از سایتهای خبری اوکراین مسدود شدهاند. مردم از شبکههای خصوصی مجازی برای دور زدن موانع روسیه و دسترسی به منابع اوکراینی استفاده میکنند، اما با گذشت زمان، برخی از مردم محلی میگویند که دیگر زحمتی نمیکشند. برخی شکایت دارند که اخبار اوکراین با واقعیتهای زندگی سرزمینهای تصرف شده همخوانی ندارد.
برخی از معلمان از تدریس برنامه درسی جدید روسیه خودداری کردند. اما بسیاری از آنها تحت همکاری میکنند. گزارش شده است که هزاران معلم اوکراینی دورههای بازآموزی اجباری را در کریمه و روسیه گذراندهاند. انگیزههای آنها متفاوت است. ممکن است در گروهی در ارتباط با تحولات جاری بی تفاون باشند. شاید دیگران همیشه تغییر به سمت آموزش به زبان اوکراینی را که در سالهای اخیر رخ داده بود، دوست نداشتند و از بازگشت به مدرسه روسی زبان استقبال کردند. برخی از معلمان احتمالاً معتقد بودند که میتوانند جنبههای بد آموزش روسی را تعدیل کرده و در داخل سیستم برای محافظت از دانش آموزان خود کار کنند. برخی دیگر تصرف سرزمینهای اوکراین توسط روسیه را فرصتی برای به دست آوردن دستمزد بیشتر و ترفیع میدانند. بسیاری از مردم نیز به دلیل داشتن اقوام سالخورده یا به دلیل اینکه نمیتوانستند با زندگی در تبعید مواجه شوند در این مناطق ماندهاند.