گلستان گردشگری کشاورزی یکی از انواع نوین گردشگری و مبتنی بر فعالیتهای کشاورزی است که در جهت رسیدن به توسعه روستایی و ایجاد درآمد پایدار و حفظ سنتهای کهن روستایی مورد توجه قرار گرفته است.
گردشگری دیگر به مانند گذشته به بازدید از اماکن تفریحی و تاریخی خلاصه نمیشود و جنبه تخصصی پیدا کرده و به زیرشاخههای مختلفی تبدیل شده که از جمله آنها میتوان به گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی، گردشگری طبیعت و گردشگری کشاورزی اشاره کرد که مورد آخری طی سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته و مطرح شده است.
گردشگری کشاورزی از رویکردهای نوین در صنعت گردشگری به شمار میآید که امروزه به منزلۀ راهکاری برای تنوعبخشی به مشاغل روستایی به آن توجه میشود. از ویژگیهای مهم آن ایجاد فعالیتهای اقتصادی و افزایش اشتغال و درآمد در محیط روستایی است.
هدف این نوع گردشگری تعامل بین روستاییان و گردشگران و درآمدزایی مستقیم برای روستاییان و کشاورزان است. گلستان یکی از قطبهای مهم کشاورزی در کشور محسوب شده و بیش از نیمی از مردم این استان در روستاها زندگی میکنند.
گلستان با دارا بودن هشت اقلیم از ۱۴ اقلیم برتر دنیا، تنوع بالای در تولید انواع محصولات کشاورزی و برخورداری از مناظر زیبا و چشم نواز طبیعی یکی از استانهای پیشرو کشور در حوزه گردشگری کشاورزی است، به طوریکه اولین مزرعه گردشگری کشور در این استان احداث شده است.
دبیر خانه کشاورز گلستان در گفتوگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه گردشگری کشاورزی کشاورزی در دنیا مرسم است، گفت: باید قبل از هرچیز سازوکار مزارع کشاورزی را تعریف کرده و مکانهایی را که مناسب احداث مزارع گردشگری هستند را شناسایی کنیم.
علی قلیایمانی با تأکید اینک باید خاستگاه گردشگران را بشناسیم و با ایجادایدههای خلاقانه محیطهای جذابی را برای گرشگران ایجاد کنیم تا بتوانیم با جذب حداکثری سودآوری داشته باشیم، گفت: کشاورزان در مزارع گردشگری خود علاوه بر ارائه محصولات کشاورزی، غذاهای سنتی و صنایع دستی روستایی باید امکاناتی برای سرگرم کردن و ایجاد اوقاتی خوش برای گردشگران فراهم کنند تا گردشگر ترغیب شود در دفعات بعدی نیز به مزرعه مراجعه کند.
مزارع گردشگر نیازمند ایده های خلاقانه
ایمانی، ایجاد سرگرمی برای گروههای سنی مختلف را شرط موفقیت صاحبان مزارع برشمرد و گفت: اگر بخواهیم صرفاً از مزارع گرشگری دیگر الگوبرداری کنیم مثلاً مزرعه تمشک و یا گل نرگس ایجاد کرد و به تفریحات جانبی مزرعه توجه نکنیم نتیجه این میشود که هر گردشگر صرفاً یکبار مراجعه کرده و انگیزهای برای مراجعه بعدی نداشته باشد.
وی عرضه بستنی در هوای گرم و غداهای گرم و محلی در ایام سرد سال و مکانهای ویژه بازی کودکان و نوجوانان را نمونههای از تلاش موفق صاحبان مزارع برای جذب گردشگر برشمرد و به طور مثال در یک مزرعه گردشگری در کشور آلمان، یک کشاورز خلاق در مزرعه ذرت ایجاد خطوطی شبیه مار و پله و قراردادن جایزه در انتهای مسیر شرایط یک بازی مهیج و شاد را برای خانوادهها فراهم کرده بود که با استقابل خوب گردشگران همراه شد.
پرهیز از احداث مزارع گردشگری در اراضی درجه یک
ایمانی با بیان اینکه مزارع کشاورزی باید در مزارع درجه دو و سه که بازدهی و عملکرد کمتری دارند ایجاد شود، گفت: مهمترین هدف کشاورزی تولید غذا و حفظ امنیت غذایی کشور است و نباید با ایجاد مزارع گردشگری در زمینهای مرغوب این مسأله مهم و حیاتی نادیده گرفته شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان در نخستین همایش گردشگری کشاورزی که در مزرعه گردشگری «فانوس جنگل» برگزار شد، اظهار کرد: توسعه گردشگری کشاورزی در راستای توسعه صنعت گردشگری استان بوده و به افزایش درآمد خانوارهای روستایی کمک خواهد کرد.
لزوم بازنگری در قوانین احداث مزارع گردشگری
رئیس جهاد کشاورزی گلستان قوانین و مقررات موجود برای احداث مزارع گردشگری را نیازمند بازنگری دانست و اضافه کرد: توسعه صنعت گردشگری کشاورزی روشی نوین برای افزایش درآمد خانوارها است و باید با وضع قوانین تازه موانع را از پیش روی کشاورزان برداشت.
محمد برزعلی با بیان اینکه گردشگری کشاورزی مجموعهای از فعالیتها با هدف جذب مخاطب به واحدهای کشاورزی بوده که موجب افزایش ارزش افزوده محصولات برای کشاورزان میشود، گفت: در گردشگری کشاورزی خدمات گردشگری بهعنوان یک بازوی محرک به زیرساخت کشاورزی اضافه میشود.
وی با توضیح این که گردشگری کشاورزی محدود به زراعت نیست، گفت: در مزارع گردشگری کشاورزی تمامی واحدهای کشاورزی مانند باغبانی، پرورش دام، طیور و آبزیان قابل تعریف و اجراست.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه رونق گردشگری کشاورزی در راستای امنیت غذایی و افزایش درآمد کشاورزان است، افزود: گردشگری کشاورزی از دیدگاه فنی میتواند به تولید محصولات ارگانیک و گواهی شده در بخش کشاورزی کمک کند و این محصولات ارگانیک به دلیل طعم و کیفیت بالایی که دارند در همه دنیا و از جمله کشور ما طرفداران زیادی دارد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان در همایش گردشگری کشاورزی که در مزرعه گردشگری «فانوس جنگل» برگزار شد، با اشاره به اینکه برای توسعه گردشگری باید سه مقوله فرهنگ، ظرفیت و شناخت را در نظر گرفت، اظهار کرد: ظرفیتهای ویژه گلستان میتواند در اقتصاد استان تحول ایجاد کند اما متأسفانه در تمام شاخصهای توسعهای کشور در رتبه ۲۷ به بعد قرار دارد.
تغییرات اقلیم و لزوم توجه بیشتر به گردشگری کشاورزی
هامان هاشمی با بیان اینکه گردشگری کشاورزی درآمد و ارزش افزده زیادی عاید روستاییان میکند اما علی رغم پتانسیلهای استان در بخش کشاورزی اما مردم از فرصتهای اقتصادی خوبی برخوردار نیستند، گفت: فرهنگ میزبانی و استقبال از گردشگر یک موضوع مهم است که اگر این موضوع در گردشگری جدی گرفته نشود نمیتوان از فرصتهای این حوزه استفاده کرد.
وی با تأکید اینکه مدیران ارشد استانی یک بار برای همیشه باید نگاه خود را به صنعت گردشگری مخصوصاً در بخش کشاورزی تغییر دهند، گفت: خشکسالی و تغییرات اقلیمی، راهی به جز رفتن به سوی گردشگری کشاورزی برای بهبود اقتصاد برای ما باقی نگذاشته است.
به گزارش ایسنا، گردشگری کشاورزی پای گردشگران را به روستاهای کشور باز میکند، ورود گردشگران طبیعتگرا و بومگردها به نواحی روستایی علاوه بر رونق و آبادانی روستاها و ایجاد روشهایی برای درآمد بیشتر، موجب شده تا ارزشهای روستایی، فرهنگها و ریشهها بیشتر مورد توجه قرار گیرد و خود جوامع روستایی درصدد حفاظت از میراثشان برآیند.
این تبادلات فرهنگی باعث تقویت فرهنگ بومی میشود و بسیاری از باورها و سنن و آداب و رسوم قدیم و حتی از یادرفته را دوباره احیاء میکند. بهطوری که توسعه گردشگری کشاورزی و مزرعهای میتواند علاوه بر ایجاد درآمد بسیاری از مشکلات نواحی روستایی را از بین ببرد.