پیام الیاس کردی کارشناس بازار سرمایه: اگر سه فاکتور را بهعنوان عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه در نظر بگیریم، از این سه فاکتور، یکی از آنها قاعدتاً نرخ ارز است؛ فاکتور دیگر، نرخ بهره و در نهایت فاکتور تصمیمات دولت است؛ با توجه به دولتی بودن و عوامل دیگری که روی بازار تاثیرگذار است، از جمله تنشهای خارجی، نرخهای مختلف مصوب دولت و مالیاتها و … این فاکتورها، سه عاملی هستند که روی بازار سرمایه اثر میگذارند.
در سال گذشته، هرچقدر به انتهای سال 1402 نزدیک شدیم، نرخ بهره آرام آرام بالا رفت. در حال حاضر بازدهی اخزا به 34 درصد رسیده است. از سوی دیگر هنگامی که به بانکها نگاه میکنیم، بانک مرکزی، اوراق گواهی سپرده خاص را با نرخ 30 درصدی منتشر کرد و مشخصاً این سیگنال را به بازار سرمایه داد که قرار نیست این بازار رشد کند.
با این نرخها وقتی P بر E را حساب میکنیم، عددی در محدوده 2.5 تا 3 بدست میآید. در حال حاضر به طور متوسط، P بر E که در بازار وجود دارد در محدوده 5.5 الی 6 قرار گرفته است. بنابراین متاسفانه، قیمتها در بازار سرمایه همچنان باید ارزانتر شود تا خریداران ترغیب شوند به جای سود بدون ریسک، در بازار سهام سرمایهگذاری کنند.
رأس دیگر مثلث، دولت است. اتفاقی که 17 اردیبهشتماه افتاد، تنها به سهامداران پتروشیمی آسیب نزد. این اتفاق مثل یک دومینو به تمام سهامداران و سرمایهگذاران این هشدار را داد که دولت نه تنها میتواند نرخ خوراک پتروشیمیها را عوض کند بلکه در تمام صنایع دیگر نیز میتواند دخالت کند و اتفاقاتی را رقم زند. همین اتفاق نیز افتاد و سرمایهگذارانی که در ابتدای سال 1402 در بورس حضور داشتند، ترسیدند و حاضر به سرمایهگذاری در بازار سرمایه نشدند.اتفاقات چنینی، یک بار با آسیب به صنعت و بار دیگر با ایجاد ترس در بازار، باعث کاهش جذابیت شرکتهای بورسی میشوند. این دو عامل، فاکتورهایی بود که در سال 1402 به بازار سهام از پشت تکل زدند. در این میان، تنها پیشران بازار سهام، دلار است. در رابطه با دلار هم باید گفت مادامی که اسکناس آمریکایی در سطح 60 هزار تومانی قرار گرفته باشد، بازار در مقطع بیوزنی و خنثی قرار میگیرد. به طوری که بین دو محدوده دو میلیون و 50 هزار تا دو میلیون و 200 هزار واحد در رفتوآمد و هر زمان که دلار به کران بالای خود برسد، شاخص کل نیز به سقف این محدوده نزدیک میشود و برعکس. امروز مشخص شد که گویا بازار پول با بازار سرمایه دشمنی دارد. قرار بود که کارگزاریها 160 هزار میلیارد تومان، اعتبار بگیرند و این اعتبار را در جهت ترغیب به خرید در اختیار مشتریان خود بگذارند. حال اعتباری که کارگزاریها موفق شدند از بانکها بگیرند نه تنها از 160 هزار میلیارد به 40 هزار میلیارد تومان کاهش یافته بلکه بر سر همین 40 هزار میلیارد تومان نیز دعواست و بسیاری از بانکها اعلام توقف یا درخواست کاهش اعتبار کارگزاریها را داشتند. این موضوع نیز موجب ایجاد فشار فروش عجیب در بازار شده است. ما یک بار از این اتفاق آسیب میبینیم و یک بار هم مشتریان نگران هستند وسط قرارداد مشکلی ایجاد شود.کلیت عوامل این بوده و در اسفندماه، مجدداً فشاری از سمت شرکتهای حقوقی به دلیل دادن پاداش، عیدی، کارانه و اتفاقات دیگر را داشتیم.همواره فروردینهای خوبی در بازار سهام وجود داشته است. درست است که خیلی از عوامل بررسی شده از جمله دلار، در سال 1403 در سطوح فعلی باقی نخواهد ماند و در فروردینماه فشاری به بازار وارد نخواهند کرد؛ با این وجود اما متاسفانه فاکتورهای دیگر به قوت خود باقی است و گویا یک تکل از پشت خیلی خطرناک و به قصد مصدوم کردن بازار سهام اتفاق افتاده است..