لطفالله سیاهکلی نماینده مجلس شورای اسلامی: وقتی که در بازار اقتصادی ما ثبات وجود نداشته باشد مردم برای حفظ قدرت خرید یا ارزش پول و سرمایهشان به نمادهایی از اقتصاد روی میآورند که پایداری یا ارزش افزوده دارد. مردم عاقل هستند، میفهمند و میدانند کدام بخش از اقتصاد لنگ میزند و کدام بخش پایداری دارد.
بنابراین طبیعی است که وقتی ناپایداری در قیمت ارز داریم این پالس را به مردم میدهد که ارزش ریال رو به سقوط است، لذا وقتی شرایط اینگونه رقم میخورد مردم ریال را نگه نمیدارند بلکه به سمت حفظ ارزش پول خود میروند؛ به سمت مواردی مانند دلار، طلا، زمین یا کارهای دلالی زودبازده میروند و نمیگذارند که پولشان بماند چون قدرتش کاهش پیدا میکند.
دولت و سیاستهای بانک مرکزی این پالس را دادند و مردم هم پیش بینی میکردند، این نوع رفتار کاملاً در چارچوب اقتصاد منطق دارد، بر دولتمردان است که سیاستهای ثبات بازار را داشته باشند اما وقتی خود دولت ارز را گران میکند، وقتی که دولت کالاهایی که خودش تولید میکند مانند فولاد و محصولات پتروشیمی را با قیمتهای جهانی میفروشد نه با قیمتهای واقعی و همه چیز را ما به قیمتهای جهانی گره میزنیم، خب مردم هم میروند و در قیمتهای جهانی زندگی میکنند و ثروت خود را به آن وادی میبرند.
در چنین شرایطی ما نمیتوانیم از مردم انتظار داشته باشیم چشمشان را ببندند تا ثروتشان آب شود و از دستشان خارج شود.
اینها عواملی است که موجب میشود اتفاق عجیبی در بازار رقم بخورد و این سیر صعودی است. پیش بینی من این است که نیمه دوم امسال شرایط اقتصادی سختتر خواهد شد. باتوجه به بودجهای هم که برای سال 1403 تصویب شده و خود آن هم تورمزا است باز هم پایه پولی ما دچار مشکل خواهد شد و ضعف ریال پیدا میکنیم و این هم مجدد به بازار دلالی، فساد و رانت میانجامد.
به هرحال ببینید مسئول ارز در کشور دولت است دیگر، ما بازیگر اقتصادی دیگری را در بازار نمیبینیم. ارز را دولت نگه میدارد، دولت توزیع میکند، دولت قیمتگذاری میکند خب بخشی را هم عرض کردم که از روی بیثباتی افزایش قیمت داریم چون متقاضی پیدا میکند. در واقع عرضه و تقاضا قیمت را جا به جا میکند.
وقتی ارز گران میشود و پیشبینی این است که گرانتر شود، خب تقاضا زیاد میشود وقتی که تقاضا بالا برود این نگرانی را ایجاد میکند.
اگر ارز بخواهد به 90 و 100 هزار تومان برسد ما باید حتماً فروپاشی اقتصاد را مدنظر داشته باشیم. جیب مردم دیگر جایی برای خالی کردن ندارد، جیبها سوراخ شده است. یکی میگفت کفگیر ما ته دیگ خورده، دیگری میگفت خوش به حال شما برای ما کفگیر دیگ را سوراخ کرده و از آن هم رد شده است. الان به نظر من جیب مردم دیگر سوراخ شده است، تا حالا اگر ما از جیب مردم استفاده میکردیم، الان دیگر این امکان نیست.
درباره تغییر در تیم اقتصادی دولت هم معتقدم جابهجایی عناصر تاثیری در روند کار ندارد یعنی سیاستهای دولت باید در حوزه اقتصاد اصلاح شود وگرنه شما یکی را برمیدارید و یکی دیگر را میگذارید حدود 5 تا 10 درصد در کار تغییر ایجاد میکند، تغییرات بنیادی ایجاد نمیکند. نمیگویم تأثیر ندارد اما یک مُسکن میشود و فرصتی به دولت میدهد برای گرانیهای بیشتر.