نازنین خودی روزنامه نگار: بازارهای مالی کشور فروردین امسال را با شوک یک تنش نظامی جدی آغاز کرد تا جایی که دلار برای ساعاتی به بیش از 70 هزار تومان هم رسید و به دنبال آن سایر بازارها تحت تأثیر قرار گفتند. با پایان یافتن این ماه سایه جنگ نیز کم کم از سر بازارها محو شد و طغیان دلار جای خود را به آرامشی داده که تکرار سناریوی سال قبل را مبنی بر سرکوب دوباره دلار پیش روی کارشناسان قرار داده است.
چند روزی است که این اسکناس در میان دو قیمت 64 و 65 هزار تومان قرار گرفته و آن طور که «سجاد بوربور» کارشناس بازار ارز میگوید حتی ممکن است با توجه به وضعیت شاخصهای اقتصادی به محدوده 60 هزار تومان نیز برگردد. این به شرطی اتفاق خواهد افتاد که قوی سیاه در بازار ارز پدیدار نشود.
قوی سیاه در ادبیات بازارهای مالی به واقعهای اشاره دارد که پیشبینی آن به خاطر نادر بودنش کار سختی است و در صورتی که اتفاق بیفتد عواقب فاجعه باری را به همراه خواهد داشت!
فاصله معنادار ارزش و قیمت دلار
سجاد بوربور، کارشناس بازار ارز در ارزیابی وضعیت حاکم بر بازار ارز به اقتصاد 24 میگوید: ما باید بین ارزش و قیمت دلار یک تفاوتی ببینیم. در حال حاضر با متغیر کلان اقتصادی که وجود دارد، با نقدینگی حدود 8 هزار همت و با رشد اقتصادی که داشتیم روی کاغذ دلار حدوداً 56 تا 57 هزار تومان است. ما دقیقاً در سال 1402 هم این را دیدیم. در این سال ارزش واقعی دلار تا پایان سال همان 42 یا 43 هزار تومان بود. ولی ما سال را با دلار 50 هزار تومان شروع کردیم. اصلاً یکی از علتهایی که دولت توانست دلار را مدت زیادی در طول پنجاه هزار تومان نگه دارد، این بود که قیمت بالاتر از ارزش رفته بود، یعنی قیمت بیش از آن چیزی که دلار روی کاغذ میارزید در بازار معامله میشد.
به گفته او در حال حاضر هم همین است. دلار 65 هزار تومان حباب مثبت دارد، یعنی وقتی ارزش دلار را روی کاغذ در میآوریم 56 هزار تومان است، اما قیمت در بازار از این ارزش فراتر رفته و میگوییم حباب مثبت دارد. خب وقتی حباب مثبت داشته باشد دولت راحتتر میتواند آن را سرکوب کند.
آیا دولت پتانسیل سرکوب قیمت دلار را دارد؟
این کارشناس بازار ارز در پاسخ به این سؤال که آیا دولت پتانسیل سرکوب قیمت دلار را دارد میگوید: با بررسی تراز تجاری ایران برای سال 1403 و خروج سرمایهای که ما متصور هستیم و نفتی که خوب فروش میرود و ما داریم تارگتهای گذشته را میزنیم، پاسخ مثبت است. اینها دست به دست هم میدهد که دولت بتواند نرخ ارز امسال را کنترل کند، ولی خب هر اتفاقی مانند جنگ در آینده ممکن است بیفتد که ما اصطلاحاً به آن قوی سیاه میگوییم.
بوربور در ادامه یادآور میشود: البته وقتی میگوییم دست دولت پر است، منظور مثل سالهای 89 و 90 نیست که بالای 200 میلیارد دلار نفت فروختیم. برآورد ما این است که دولت توانسته سال قبل بین 50 تا 50 میلیارد دلار نفت بفروشد.
آبان ماه سرنوشت ساز برای دلار
آن طور که سجاد بوربور میگوید: دو سه ماه مانده به انتخابات آمریکا در آبان ماه بازارها به یک کما میروند، یعنی هیچ کسی دستش به خرید و فروش هم نمیرود. همه منتظرند ببینند که انتخابات چه میشود. آن جاست که دلار میتواند حباب خالی کند و حتی دولت میتواند خیلی محکمتر در این میان عمل کند و قیمت دلار را پایین بیاورد، ولی اگر به هر دلیلی نتیجه انتخابات طوری باشد که اهالی اقتصاد فکر کنند که تنشهای زیادی بعدش هست دوباره انتظارات تورمی دلار را بالا میبرد.
پیشبینی قیمت دلار در شش ماهه اول و دوم سال
این کارشناس بازار ارز در پیش بینی قیمت دلار، امسال را به شش ماهه اول و شش ماهه دوم تقسیم میکند. به گفته او در شش ماهه اول اگر وضعیت همین طور باشد یعنی یک فضایی باشد که انگار جنگ نیست، اما هست، به عبارتی یک فضای خاکستری حاکم باشد، 2، 3 ماه مانده به انتخابات آمریکا پیشبینی من این است که دلار به سمت 60 هزار تومان حرکت کند. در پایان سال 1403 ارزش دلار روی کاغذ بین 68 تا 70 هزار تومان است، به شرط اینکه اتفاق بدی مثل جنگ و تشدید تحریمها و سنگینتر شدن آن تا جایی که ما نتوانیم نفت بفروشیم، نیفتد. در صورت وقوع این اتفاقات در اولین گام دلار به 80 هزار تومان میرسد و از آن به بعد دوباره باید تحلیلهایمان را به روز کنیم.