آرزو صبوری روزنامه نگار: شهرام شریعتی، فعال حوزه معدن در گفت و گو با «نقش اقتصاد» درمورد کاربردهای هوش مصنوعی در معدن و بررسی هوشمندسازی معادن گفت: به طور کلی، چند سالی است که بحث هوش مصنوعی و هوشمندسازی در صنایع مختلف، علم پزشکی، زمینهای کشاورزی و خودروسازی خیلی مطرح شده است و همه درمورد آن صحبت میکنند و به همین دلیل، خواه ناخواه در حوزه معادن و صنایع معدنی نیز، ورود پیدا کرده است و بسیاری از کشورهای بزرگ دنیا مثل آمریکا، کانادا، استرالیا، برزیل، آفریقای جنوبی و حتی روسیه و چین که در زمینه معدن و صنایع معدنی فعال هستند معادن و صنایع معدنی خود را به سمت هوش مصنوعی و هوشمندسازی گسترش دادهاند و این موضوع برای سالهای اخیر است.این فعال حوزه معدن تصریح کرد: اگرچه این کشورها سالها قبل، برای افزایش راندمان راهکارهایی مدنظر گرفتند و همیشه سعی میکردند راندمان را به نوعی، افزایش دهند. اما الان، این موارد را به هوش مصنوعی سپردهاند و به شکلهای مختلف و تحت عنوان اتوماسیونهای اداری، صنعتی، معدنی، کنترل مواد ورودی، شبیهسازی و مواردی از این دست، هوش مصنوعی را در کشورهای صاحب صنایع معدنی و مواردی شبیه به آن، گسترش میدهند و با این وجود، بنده احساس میکنم که هوش مصنوعی برای ایران بسیار زود است. چون ما هنوز نمیدانیم از طریق هوش مصنوعی باید بدنبال چه چیزهایی باشیم؟ وقتی که تکلیف معادن ما مشخص نیست و برنامه توسعهای خاصی برای معادن کوچک و همچنین، برنامه استراتژیکی برای توسعه دادن معادن کشور نداریم. بنابراین، ورود هوش مصنوعی برای یک سری از معادن خاص در ایران میتواند مفید باشد که آن هم با تبلیغات بسیار گستردهای است که درمورد هوش مصنوعی در حال انجام است؛ بهطوری که شرکت ملی مس ایران، گلگهر، چادرملو، سنگان و کارخانههای بزرگی مثل فولاد خوزستان، ذوب آهن اصفهان و شرکت و کارخانههای دیگری از این قبیل به تبلیغات در این مورد میپردازند.شریعتی مطرح کرد: ما زمانی میتوانیم درمورد همهگیر بودن کاربرد هوش مصنوعی در معدن صحبت کرده که بتوانیم به نوعی، همهگیری آن را اثبات کنیم و برای آن برنامهریزی داشته باشیم. اما معدنی که هنوز مشکل راه، زیرساخت اینترنت، برنامهریزی و مدیریت معدن، مدیریت کلان کشور، مدیریت قوانین دارد و همچنین، با مشکل استقبال نکردن حاکمیت از بخش معدن روبروست. از اینرو، ما نمیتوانیم درمورد هوش مصنوعی و هوشمندسازی معادنمان صحبت کنیم. زیرا نمیتوان یکدفعه یک درخت هشت ساله داشته باشیم. زیرا باید به مدت هشت سال، درختی را آب داد تا رشد کند و یک درخت هشت ساله به وجود آید.
این فعال حوزه معدن ادامه داد: گاهی معادن کشور ما در بخش خصوصی به قدری سنتی عمل میکنند تا جاییکه اگر اینترنت و یا حتی گاهی مواقع، برق در این معادن وجود داشته باشد باید به عنوان یک زیرساخت اصلی درنظر گرفت. در نتیجه، چگونه میتوان در چنین شرایطی توقع کاربرد هوش مصنوعی و هوشمندسازی معادن کشور را داشت؟ به جز 60-50 معدن بزرگتر، یعنی رتبههای 50/60-1 ام کشور که کم و بیش، ممکن است بتوانند این پتانسیل را در خود پیدا کنند و توسعه دهند معادن دیگر ما به آن صورت، پتانسیل را ندارند؛ به طوریکه از 8 هزار معدنی که در کشور وجود دارند حداقل، 7 هزار و خردهای آنها به روش کاملاً سنتی استخراج میشوند. این در حالی است که اگرچه بحث اتلاف سرمایه، هزینه، مواد شیمیایی و خیلی چیزهای دیگر میتوانند به وسیله هوش مصنوعی حل شوند. اما متأسفانه، هنوز فرمانداران و نمایندگان مجلس بدنبال بحث تعداد شاغلین هستند.شریعتی گفت: وقتی درمورد هوش مصنوعی صحبت میکنیم طبیعتاً اولین اتفاقی که میافتد یا امکان دارد بیفتد این است که تعداد نیروهای کار یک معدن و یا کارخانه کاهش پیدا کنند در حالیکه یا باید فضای کاری معدن توسعه پیدا کند تا آن نیروی کار سر جای خود باقی بماند و یا اگر قرار نیست این فضا توسعه پیدا کند خواه ناخواه با کمبود نیروی کار روبرو خواهیم شد؛ بنابراین با وجود اینکه سیستم حاکمیتی محلی یا سیستمهای دولتی محلی از اسم و رسم و تبلیغات هوش مصنوعی و هوشمندسازی معادن استقبال میکنند ولی وقتی به یکباره، تعداد نیروی یک کارخانهای که 150-100 نفر هستند با هوشمندسازی معادن کاهش پیدا میکنند. در نتیجه از این موضوع هوش مصنوعی و هوشمندسازی معادن استقبال نخواهد شد.