سارینا سیف روزنامه نگار: اوپک روز جمعه اعلام کرد ائتلاف اوپک پلاس نشست خود را در دوم ژوئن، یعنی یک روز دیرتر از برنامهریزی اولیه برگزار و به جای نشست حضوری، از طریق ویدئو کنفرانس برگزار خواهد کرد. زمزمههایی از تمدید کاهش عرضه این کشورهای صادرکننده نفت شنیده میشود.تمام جلسات اوپک پلاس که قرار بود به صورت حضوری در وین در تاریخ 1 ژوئن برگزار شود، در تاریخ 2 ژوئن به صورت آنلاین برگزار خواهد شد.آنطور که اویلپرایس گزارش داده، گفته میشود چندین نشست مهم قرار است از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شود. نشست کمیته مشترک نظارت وزیران، نشست هیئت نظارت بر تحولات بازار، اقدام و توصیه به وزرا، نشست وزرای اوپک و نشست وزرای ائتلاف گسترده اوپک پلاس.تحلیلگران میگویند این واقعیت که جلسات اوپک پلاس به صورت آنلاین برگزار میشود نشان میدهد که تولیدکنندگان نفت اوپک و متحدان آنها، کم و بیش به توافقی در مورد چگونگی ادامه کاهش تولید فعلی نفت رسیدهاند. انتظار میرود این تولیدکنندگان برای مهار مازاد عرضه و تقویت قیمت نفت، اجرای محدودیت عرضه فعلی خود را تمدید کنند.
اوپک پلاس که متشکل از 22 تولیدکننده به ریاست مشترک عربستان سعودی و روسیه است، در حال حاضر حدود 2.2 میلیون بشکه در روز عرضه خود را محدود کرده که این قرارداد در ژوئن امسال منقضی خواهد شد. این اتحاد در نشست 2 ژوئن تصمیم خواهد گرفت که در نیمه دوم سال جاری، عرضه خود را به همان مقدار گذشته کاهش داده یا قرار است مقدار کاهش عرضه را محدودتر کنند.
به نظر میرسد اعضای اوپک پلاس به جهت مقابله با دیگر تولیدکنندگان نفت و در واکنش به پایین بودن قیمت نفت برای این کشورها، اقدام به کاهش عرضه نفت به جهت تعادل بازار کردهاند. چنین اقدامی منجر به افزایش قیمت نفت شده و انتظارات این کشورها را برآورده خواهد کرد. اما افزایش عرضه دیگر کشورهای تولیدکننده نفت، ترمز افزایش شدید قیمت را کشیده و به نظر میرسد به دلیل پایین بودن نفت نسبت به انتظار کشورهای عضو اوپک پلاس، آنها ممکن است محدودیت عرضه خود به میزان 2.2 میلیون بشکه در روز را تمدید کنند. کاهش تولید فعلی محتملترین نتیجه نشست اوپک پلاس است.
به گزارش رویترز، پیش از برگزاری نشست اوپک پلاس، اعضای آن به رهبری عربستان سعودی و روسیه در سوم مارچ توافق کردند که کاهش تولید داوطلبانه 2.2 میلیون بشکه در روز را تا پایان سه ماهه دوم سال برای حمایت از بازار تمدید کنند.
تأثیر اقدام اوپک پلاس بر بازار جهانی نفت
چشمانداز تقاضای نفت در سال جاری نامشخص است. اوپک انتظار دارد یک سال دیگر با رشد نسبتاً قوی تقاضا به میزان 2.25 میلیون بشکه در روز و به رهبری آسیا را تجربه کند. در حالی که آژانس بینالمللی انرژی رشد بسیار کندتر 1.22 میلیون بشکه در روز را پیشبینی کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی همچنین انتظار دارد که عرضه نفت امسال به رکورد 103.8 میلیون بشکه در روز برسد که تقریباً بخش عمده آن توسط تولیدکنندگان خارج از اوپک پلاس از جمله ایالات متحده آمریکا، برزیل و گویان هدایت میشود.نفت خام در سه ماه اخیر در پایینترین قیمت خود معامله شده و این را میتوان نشانهای از کاهش تقاضای جهانی نفت دانست. اما از طرف دیگر به نظر میرسد اقدامات اوپک پلاس برای کاهش عرضه نفت، تا حدی منجر به افزایش قیمت آن شده و بخش عمده عدم موفقیت کامل این اقدام به دلیل صادرات دیگر کشورهای تولیدکننده نفت مانند آمریکا و کاهش سهم سوختهای فسیلی از سبد انرژی در دنیا بوده است.
گفته میشود اعضای اوپک پلاس با هدف همراهی دیگر تولیدکنندگان نفت با اوپک، از سال 2022 هدف تنظیم بازار و کنترل قیمتها را با سیاستهایی مانند کاهش عرضه نفت دنبال کرده است. در همین زمینه میتوان گفت که اوپک پلاس سعی میکند عرضه را مدیریت کند تا کف قیمت نفت را حفظ کند.
رضا پدیدار، کارشناس انرژی، در رابطه با تأثیر تصمیمهای اوپک پلاس بر بازار نفت ایران و جهان، در گفتوگو با تجارتنیوز گفت که ایران از اجرای تصمیمهای اوپک معاف است. چراکه در اجلاس رسمی اوپک پس از تحریمهای آمریکا، ایران از سهمیهبندی مستثنی شد و همچنان این تصمیم بر قوت خود باقی است و افزایش یا کاهش عرضه بر تصمیمات ایران تاثیری نخواهد داشت.
او تأثیر سیاست کاهش عرضه اوپک را در جهان ناچیز دانست؛ چراکه تولید و مصرف انرژی در دنیا متنوع شده است. این تنوع، قدرت انعطاف مصرفکنندگان را افزایش داده و خود را با شرایط موجود تنظیم خواهند کرد.
به گفته وی سهم انرژیهای تجدیدپذیر در دنیا در حال رشد است. سهم انرژیهای تجدیدپذیر از سبد انرژی کشورهای اروپایی افزایش یافته و تا حدود 30 درصد از سبد انرژی این کشورها را داراست. این در حالی است که در ایران، این سهم حدود یک درصد است. تغییرات سبد انرژی در دنیا نشان میدهد که کشورها خود را با شرایط تنظیم کرده و به همین خاطر سیاستهای اوپک ممکن است منجر به کنترل محدود قیمت شود.
پدیدار در رابطه با تأثیر محدود بر بازار انرژی عنوان کرد که اتحادیه اروپا نیز در بحران اخیر روسیه و اوکراین، با مدیریت مصرف و تنظیم رفتار اجتماعی و همچنین واردات گاز از کشورهای مختلف مانند آمریکا، توانست بحران را مدیریت کند. این نشان میدهد که کاهش میزان تولید برخی کشورها در مصرف کلان انرژی تأثیر چندانی نخواهد داشت.
بر اساس آمار آژانس بینالمللی انرژی در دنیا 102.2 میلیون بشکه نفت مصرف میشود و پیشبینی شده است که تا سال 2025 این رقم به 103.5 میلیون بشکه برسد. این در حالی است که جمعیت جهان به مراتب افزایش بیشتری داشته اما مصرف انرژی به اندازه افزایش جمعیت نخواهد بود. این موضوع نشان میدهد که سوختهای فسیلی در میانگین سبد انرژی دنیا چندان تعیینکننده نخواهد بود.