مجتبی خسروجردی روزنامه نگار: ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر، رشد سفرهای ماه اردیبهشت 1403 را حدود 18 درصد اعلام کرد و برای تعطیلات نیمه خرداد و تابستان، افزایش حجم سفرهای زمینی و بیشتر در مناطق شمالی کشور را پیش‌بینی کرده است چرا که بلیت خصوصاً بلیت سفر هوایی در این روزها نایاب شده است.
ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با حضور نمایندگان 27 دستگاه دولتی عضو این ستاد و نیز با مشارکت مجازی ادارات کل استانی تشکیل جلسه داد و سرفصل‌هایی شامل مدیریت و میزبانی شایسته از کاروان‌های زیارتی ورودی با توجه به ایام سوگواری امام راحل (ره)، در پیش بودن تعطیلات فصل تابستان و همزمانی آن با انتخابات ریاست جمهوری و در مجموع ابعاد مختلف مدیریت پیک سفر در ماه جاری را مورد بررسی قرار داد.
این ستاد با ارزیابی سفرهای نوروزی و افزایش قابل توجه آمار مسافرت به استان‌های غربی از جمله کردستان، ایلام، فارس و آذربایجان، از رشد سفرهای داخلی در اردیبهشت ماه تا 18 درصد خبر داد و حجم سفر در تعطیلات ماه خردادماه به سوی شمال کشور را پیش‌بینی کرد و بر این اساس، تأمین نیاز گردشگران، رفع مشکلات نقاط حادثه‌خیز، اطلاع‌رسانی گسترده شرایط آب و هوا، فراهم کردن اقامت اضطراری در صورت نیاز و نیز حضور مستمر ارگان‌های امدادرسان مورد تاکید قرار گرفت.
همچنین، استمرار بازدیدهای نظارتی و گشت‌های مشترک و چندگانه دستگاه‌ها برای رفع چالش‌های احتمالی مورد تاکید اعضاء ستاد قرار گرفت، به عنوان مثال کنترل قیمت‌ها و ارائه خدمات مطلوب در تأسیسات گردشگری با همکاری ادارات کل استانی و سازمان تعزیرات حکومتی نمونه‌ای از این موارد بود.
در ادامه با توجه به در پیش بودن روزهای پرتردد حجاج و تعطیلی چند ساعته فرودگاه مهرآباد در تاریخ 14 خرداد ماه و محدودیت موجود در ناوگان هوایی و ریلی، پیش‌بینی سفرها در قالب زمینی، ارزیابی و امکان احتمال مخاطرات بیشتر اعلام شد. پیرو این موضوع مدیریت نقاط حادثه‌خیز و فراهم آوردن امکان توقف گردشگران در مبادی ورودی شهرها و در طول مسیر و نیز آماده باش نیروهای امدادرسان نیز مورد تاکید قرار گرفت.
با این همه در این ستاد صحبتی از کمبود بلیت در ایام پیک گردشگری در تعطیلات خرداد ماه امسال نشد براساس آنچه تین نیوز گزارش داده است در آستانه تعطیلات خرداد باز شاهد نایاب شدن بلیت هواپیما هستیم. در برخی مسیرهای پروازی پرترافیک بلیتی پیدا نمی‌شود. در این شرایط دیگر باید قید سفر هوایی را زد. اعتراض یا درخواست هم که راه به جایی نمی‌برد؛ چرا که پاسخ همیشگی این است: ظرفیت‌ها تکمیل شده اما واقعیت تعداد کم هواپیماهاست.
کارشناسان حمل ونقل هوایی بر این باورند که نبود بلیت هواپیما هم علت کمی دارد؛ هم کیفی؛ از یک سو تعداد ناوگان هوایی فعال در کشورکم است و از سوی دیگر عمر هواپیماهای فعال بالاست به نحوی که در حال حاضر میانگین سنی ناوگان هواپیمایی کشور به عدد 28 سال رسیده است.
حمید غوابش، کارشناس صنعت هوایی در همین باره با تاکید بر اینکه کاهش بهره وری هواپیماها و تعداد کم آنها منجر به کمبود بلیت شده است؛ توضیح داد: تعداد ناوگان فعال در خطوط نسبت به سال‌های قبل کمتر است و میزان عرضه از میزان تقاضا بسیار کمتر است و همین افزونی تقاضا بر عرضه موجب کمیابی بلیت شده است.
وی با اعلام اینکه تعداد ناوگان کافی وجود ندارد، ادامه داد: تعداد هواپیماهایی که در خطوط پرواز خدمات ارائه می‌دهند به نسبت تقاضای سفرهای هوایی بسیار کمتر است. یک دلیل دیگر هم بهره وری پایین هواپیماهاست. به دلیل عمر بالای هواپیماها و مشکلاتی که در نگهداری و تعمیر آنها وجود دارد، بهره وری هواپیماها کمتر شده است. این دو مسئله موجب شده که کمبود در جا به جایی مسافران هوایی به وجود بیاید.
غوابش معتقد است که قیمت گذاری باید آزاد شود؛ چرا که قیمت بلیت تنها در بازار آزاد متعادل می‌شود و در بازار تکلیفی این اتفاق نمی‌افتد. این مسئله‌ای است که بارها تجربه شده زیرا وقتی امکان رقابت در بازار وجود دارد، قیمت‌ها متعادل و تثبیت می‌شوند.
این عضو هیئت مدیره سابق انجمن هواپیمایی با اعلام اینکه اکثر ایرلاین هایی که مجوز گرفته‌اند فعالیت خود را متوقف کرده‌اند یا اینکه از بازار خارج شده‌اند؛ خاطرنشان کرد: ایرلاین هایی که باقی مانده‌اند هم با تعداد کم در حال فعالیت هستند. بسیاری از ایرلاین های قدیمی کشور هم با تعداد ناوگان کمتری در حال فعالیت‌اند.به گفته غوابش ابتدا باید اقتصاد حمل و نقل هوایی به درستی درک شود سپس درباره این صنعت تصمیم گیری کرد. اگر این صنعت را درست درک نکنیم، تصمیم‌های نادرستی می‌گیریم که به این صنعت لطمه‌های جبران ناپذیر وارد می‌شود.
وی در پایان تاکید کرد: اصول اولیه در پیشبرد صنعت هوایی کشور الزام به رقابتی شدن بازار است؛ اگر در بازار رقابت شکل گیرد و سودآور باشد سرمایه گذار جذب آن خواهد شد. علاوه بر اینکه نظارت بر این بازار باید به طور مدام انجام شود تا عملیات‌ها در آن به درستی شکل بگیرند و قطعاً این وظیفه سازمان هواپیمایی کشوری است.
حال در این شرایط پرواضح است ناوگان هوایی سالمند کشور برای پاسخگویی به نیاز سفرهای هوایی باید هر چه زودتر جوان شود و این مهم با نوسازی و ورود ناوگان نو و جوان به بدنه صنعت هوایی کشور محقق می‌شود؛ موضوعی که در کنار سد تحریم‌ها با سد سوء مدیریت‌های داخلی رو به روست.
