قبل از اینکه اینترنت تا این اندازه فراگیر بشود یک سوال کلی افراد علاقه مند به مهاجرت و زندگی در جایی غیر از ایران (معمولا آمریکا، کانادا و اروپا) از کسانی که قبلا مهاجرت کرده بودند و برای دیدن اقوام و دوستانشان به ایران می آمدند این بود که زندگی در آن جاها چگونه است؟ پاسخ به این سوال از آدم های مختلف طیف وسیعی را در بر می گرفت. وسعتی به اندازه فاصله بین دوزخ و بهشت. یعنی اینکه کسانی بودند که توصیف آن ها فرد شنوده را به کلی از مهاجرت و زندگی در کشور مقص منصرف می کرد و کسان دیگری هم بودند که خارج را طوری توصیف می کردند که انگار مدینه فاضله است و فرد شنوده در حسرت یا تکاپوی زندگی در خارج از مرزها می ماند یا می شد. (حالا به جای مهاجران این گوگل است که پاسخ همه سوالات علاقه مندان را می دهد که البته این موضوع اصلی بحث این گزارش نیست). اما در میان همه سوالاتی که از مهاجران پرسیده می شد و جواب های متفاوتی به دست می آمد پاسخ به یک سوال از سوی همه مهاجران یکسان بود. سوال در مورد مصرف انرژی بود. همه مهاجران به این موضوع اذعان داشتند که هزینه های انرژی در غرب بسیار بالاست و غربی ها برای کنترل این وضعیت به شیوه های مختلفی متوسل می شوند. از جمله این روش ها پوشیدن لباس های گرم در خانه در ماه های فصل سرد سال بود. بگذریم که امروز شیوه های جلوگیری از مصرف بی رویه انرژی در غرب بسیار متنوع تر و موثرتر شده اند. اما واکنش بسیاری از شنوندگان نسبت به این پاسخ نوعی تمسخر بود و اصولا افراد فکر می کردند چون آن کشورها دسترسی کمتری به منابع انرژی دارند، مجبور به صرفه جویی هستند. در حالی که مساله اصلی فرهنگ پیشرفته تر و نگاه دوراندیشانه به منابع محدود انرژی بوده است. در کشور ما نیز با فاصله زیاد فرهنگسازی نسبت به استفاده بهینه برق کمابیش در حال انجام است. با این مقدمه در این گزارش به موضوع کنترل مصرف انرژی می پردازیم. در این راستا روش هایی را برای مصرف بهینه تر انرژی پیشنهاد می کنیم، از اپلیکیشن باانرژی می گوییم و مختصری هم از نقش ICT در کاهش مصرف برق صحبت می کنیم.
بررسی اپلیکیشن با انرژی
پویش با انرژی یک پویش همگانی برای اصلاح رفتار مصرف برق است که از اپلیکیشن با انرژی می توان برای شرکت در این پویش استفاده کرد. این برنامه از نیمه اردیبهشت آغاز شده و تا پایان شهریور ادامه خواهد داشت که در مجموع ۲۱ هفته را شامل می شود.. هدف از این پویش این است که افراد و خانواده ها بتوانند مصرف برق خود را بهینه کنند و حداقل ۱۵ درصد مصرف خود را کاهش دهند. به همین خاطر یعنی پویش ۲۱ هفته ای و هر هفته ۱۵ درصد این پویش ۱۵ در ۲۱ نام گرفته است.
این برنامه به صورت هفتگی تعیین می کند که تا چه اندازه باید مصرف خود را بهینه کنیم. برای انجام این کار باید به بخش شبیه ساز برنامه رفت و وسیله های برقی را در این بخش وارد کرد. با این کار برنامه تعیین می کند چگونه مصرف را در این وسیله ها می توان کاهش داد یا بهینه کرد. مثلا اگر خانواده ای از کولر آبی استفاده می کند در این برنامه به آن ها توصیه می شود که برای کولر خود سایبان نصب کنند. کسانی که بتوانند ۱۵ درصد مصرف خود را کاهش دهند، جایزه می گیرند و در صورت کم کردن مصرف بیش از ۱۵ درصد به صورت پلکانی امتیاز می گیرند.
برای شرکت در پویش ۱۵ در ۲۱ و استفاده از این برنامه، علاقه مندان می توانند به سایت با انرژی به آدرس ba-energy.ir مراجعه و از نسخه تحت وب استفاده کنند.
همچنین می توانند برنامه (اپلیکیشن با انرژی) را روی گوشی خود نصب کنند. راه دیگر استفاده از کد دستوری *۱۵۲۱# است.
شرکت کنندگان در این پویش می توانند با عکس گرفتن از کنتور برق خود و ارسال این عکس در بخش کنتورخوانی برنامه، هر هفته جایزه قطعی دریافت کنند.
جایزه های این پویش شامل صدها خودرو، هزاران لوازم خانگی و کالای دیجیتال مانند گوشی موبایل و لپ تاب و میلیون ها جایزه نقدی دیگر است.
توصیه هایی برای کاهش مصرف برق
برای کاهش مصرف برق بهتر است ماشین ظرفشویی را زمانی که کاملا پر شد و ماشین لباسشویی را در صورتی که لباس کافی برای شستن داشت، روشن کنیم.
استفاده از پرده های روشن به جای پرده های مات و مشکی، درزگیری مناسب درها و پنجره ها برای جلوگیری از تبادل حرارتی و جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید به داخل منزل، عایق کردن دیوار خانه برای حفظ دما داخل منزل، رنگ آمیزی و استفاده از رنگ روشن برای دیوارها، عوض کردن پنجره های قدیمی با پنجره های دوجداره و upvc راه های موثر برای جلوگیری از هدر رفت انرژی از طریق جذب مناسب انرژی هستند.
برای راهروها و پارکینگ از لامپ های تایمردار استفاده کنیم و وسایل الکتریکی را در صورتی که از آن ها استفاده نمی کنیم را خاموش کرده و از برق بکشیم. همچنین نباید از لوازم پرمصرف در ساعات اوج مصرف استفاده کنیم.
اتوهای قدیمی را با اتوی بخار جایگزین کنیم و درجه اتو را با توجه به نوع پارچه انتخاب کنیم. تعداد لامپ های لوتسر پذیرایی را کم کنیم و از حسگر ورود و خروج برای روشن و خاموش کردن لامپ ها استفاده کنیم.
در مورد استفاده از کولر آبی می توان با نصب سایه بان، تعویض پوشال و عایق کاری کانال ها مصرف را بهینه کرد و در صورتی که از کولر گازی استفاده می کنیم دمای مطلوب این کولرها ۲۴ درجه است که در برق صرفه جویی شود.
هر کس به سهم خود می تواند موارد دیگری را به این توصیه ها اضافه کند و به سایرین نیز آموزش دهد.
نقش ICT در کاهش مصرف برق
رابطه بین سرمایه گذاری بیشتر در حوزه ICT و مصرف انرژی رابطه ای خطی و کاهشی یا افزایشی صرف نیست. معمولا به این صورت است که استفاده از فناوری در بخش های مختلف به دلیل سهولتی که ایجاد می کند می تواند باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش مصرف انرزی شود. اما مدیریت سمت مصرف کننده و تقاضا می تواند در نهایت باعث کاهش انرزی شود. به طور مثال در موضوع حمل ونقل تاثیر ICT در سیستم حمل ونقل هوشمند، حمل ونقل را سریع تر، انعطافپذیرتر و ارزان تر می کند و این مسئله ممکن است به افزایش تقاضا برای حمل ونقل منجر شود. اما چنان چه بهبود کارایی در حمل ونقل با مدیریت طرف تقاضا همراه شود، می توان انتظار داشت که کاربرد ICT به کاهش مصرف انرژی و کاهش اثرات زیست محیطی منجر شود.
طبق پژوهش های انجام شده در زمینه تاثیر ICT بر مصرف برق در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مشخص شده است که با افزایش یک درصد ذخیره سرمایه کامپیوتر و نرم افزار، شدت مصرف برق به میزان ۱۴ درصد کاهش مییابد. همچنین با افزایش یک درصد ذخیره تجهیزات ارتباطات، شدت مصرف برق به میزان ۱۱ درصد کاهش می یابد.
همچنین در آمریکا در دوران قبل از دوران اینترنت (۱۹۹۶_۱۹۹۲) میانگین رشد سالانه GDP و تقاضای انرژی به ترتیب ۳.۲ و۲.۴ درصد و در عصر اینترنت (۲۰۰۰_۱۹۹۶) میانگین رشد سالانه GDP و تقاضای انرژی به ترتیب ۴ و ۱ درصد بوده است، بنابراین انرژی بری طی سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ به شدت کاهش پیدا کرده است.
بنابراین به طور کلی می توان اینطور نتیجه گیری کرد که در هر صورت یکی از پایه های کنترل میزان مصرف انرژی همان طور که در مقدمه نیز بدان اشاره کردیم، فرهنگ مصرف است.