فاطیماه میرزایی دخت روزنامه نگار: روز گذشته، سه‌شنبه 12 تیرماه 1403 در حالی معاملات بازار سهام به کار خود پایان داد که شاخص کل با رشد 15 هزار و 340 واحدی در سطح 2 میلیون و 90 هزار واحد قرار گرفت و اگرچه این موضوع توانست جان دوباره‌ای به بازار دهد اما همچنان، اخبار انتخابات ریاست‌جمهوری تأثیر بسزایی بر روند بازار سهام دارند؛ به طوری‌که کوچک‌ترین خبری می‌تواند جهت‌گیری بازار را تغییر دهد که این موضوع باعث نوعی بلاتکلیفی در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران به منظور خرید و فروش سهام نیز، شده است.
هابیل خاوری، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با «نقش اقتصاد» با اشاره به تحلیل‌ناپذیر بودن بورس در این روزها و تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری بر آن بیان کرد: این روزها، در فضای سیاسی حاکم به واسطه جوّ ادامه دار انتخاباتی کمتر کسی تحلیل مالی می‌کند و سراغ فایل‌های اکسل یا کدال می‌رود و حتی کمتر کسی جرات دست به چارت شدن را دارد و همه دست به دامان تحلیل‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی شده‌اند و مثبت بودن بازار را در گروی رأی آوردن نامزدی خاص می‌دانند که بنده می‌گویم این صحبت از پایه و اساس اشتباه است. زیرا اگرچه همیشه رویدادهای سیاسی اثراتی را بر بازارهای مالی داشته‌اند ولی نباید از عوامل اثر گذار و کورولیشن (Correlation) آن‌ها بر بازار سرمایه غافل شد چراکه بازارهای مالی تک بعدی نیستند.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: فرض بر این‌که شخص X یا Y رئیس جمهور شود. مگر می‌توان گفت از فردای آن روز، بورس مثبت یا منفی می‌شود؟ در حقیقت، این صحبت‌ها صرفاً عوام‌فریبی و فرار رو به جلوی برخی از اساتید درمانده بورسی است. زیرا بازارهای مالی حتی در غیر کاراترین حالت ممکن هم، تک‌بُعدی نیستند و به عوامل متعددی بستگی دارند و با وجود این‌که نسخه‌پیچی‌های این‌چنینی برای بازار سرمایه از هر چیزی مضرتر هستند ولی فضای بازار بسیار تیره و تار شده است و کسی سراغ آموزش و سبدگردان ها و مشاوره سرمایه گذاری نمی‌رود و درواقع، این روزها یک سیکل چندین ساله به صورت فشرده است. هابیل خاوری گفت: سوالی که این روزها، اغلب افراد می‌پرسند این است که چه اتفاقی خواهد افتاد؟ و شنبه بعد از انتخابات، بازار سرمایه قرار است با چه دست فرمانی پیش برود؟ آیا قرار است سبد زیان‌دیده بورسی‌ها که از سال 99 منفی است سود آور شود؟ در پاسخ باید گفت که واضح است هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد.
این تحلیلگر بازار سرمایه تأکید کرد: با توجه به این که انتخابات به دورِ دوم کشیده شده است بدون شک، بازار سرمایه چند روز باقیمانده تا نتیجه انتخابات هم، صبر می‌کند ولی به جرات می‌گویم که تا سه ماه آینده، بازار همین منوال را طی خواهد کرد و در این میان، بازار سرمایه دو گزینه دارد که اتفاقاً می‌تواند با در نظر گرفتن احتمالات و رویدادها و نامزدهای راه یافته به مرحله دوم، فضای منطقی و بهتری را ترسیم کند. اما موضوعی که این روزها نقل محافل است احتمال روی کار آمدن چه دولتی است؟ چون کارشناس‌ها و تحلیلگران و فعالان بازار سرمایه می‌خواهند قبل از شروع بازار در روز شنبه 16 تیرماه بدانند که چه چیزی در انتظار بازار است؟ که منظور بنده، هیجان مقطعی است. هابیل خاوری عنوان کرد: اگر در مرحله اول انتخابات ریاست‌جمهوری، نتیجه مشخص و معین شده بود و یک نفر به طور قطعی و در همان مرحله، کار را تمام کرده بود باید بیش از هر چیز، در خصوص دو موضوع دنبال مسیرها و نشانه‌هایی برای روشن‌تر شدن شرایط بازار سرمایه می‌گشتیم.
این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: به جرات می‌توانم بگویم که این تصور نادرستی است که فکر کنیم اگر نامزد خاصی در انتخابات ریاست‌جمهوری رأی بیاورد به نفع یا ضرر بازار است، چرا که بازار پکیجی از متغیرهای اثر گذار مختلف است و اولین و مهم‌ترین اثرات آن‌ها بر بازار سرمایه، زمان معرفی کابینه رئیس جمهور منتخب و رأی اعتماد مجلس به آن‌هاست؛ نه رأی آوردن شخصی خاص! همه می‌دانیم که نه تنها در مرحله اول بلکه در همین مرحله نیز، وعده‌ها غیر واقعی بوده‌اند و در حال حاضر، هیچ نامزدی کوچک‌ترین برنامه‌ای برای خروج بازار سرمایه از بحران را ارائه نکرده است و تعجب می‌کنم که برخی از افراد می‌گویند اگر فلانی رأی بیاورد بورس مثبت شده و در مقابل، اگر فلانی رئیس‌جمهور شود روند بورس منفی می‌شود.
هابیل خاوری ادامه داد: حتماً باید اظهارنظرهای پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری چه برای اقتصاد و چه موارد دیگر را بشنویم. چون همه مملکت که فقط محدود به بورس و بازار سرمایه نیست. بلکه باید بدانیم رئیس‌جمهور بعدی چه تفکراتی را دنبال خواهد کرد؟ و در این میان، باید توجه کرد که چه از نظر مثبت و چه از لحاظ منفی، بازار سرمایه 4 الی 5 روز هیجانی را در پیش خواهد داشت و از آن‌جایی که دامنه نوسان هم، به حالت عادی برگشته است بعد از این شرایط، بازار سرمایه به طور آهسته آهسته واقعیت خود را نشان خواهد داد. زیرا در مدت زمان تقریباً دو ماهه، دامنه نوسان محدود بوده و همین موضوع، ذات اصلی بازار را سرکوب کرده است و به‌نظرم در این روزها، بازار با شایعات سپری خواهد شد و به شدت هیجانی خواهد بود. این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: می‌دانیم کابینه جدید که بر سر کار بیاید وزیران تغییر می‌کنند و اعضای شورای عالی بورس را تشکیل می‌دهند. اما اگر وزیرانی ضد بازار سرمایه انتخاب شوند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ از طرفی باید توجه کرد که تمامی مدیران بالایی و میانی سازمان بورس تغییر می‌کنند و همچنین، رئیس بانک مرکزی که همواره بزرگ‌ترین تضاد منافع را با بازار سرمایه داشته است نیز، تغییر خواهد کرد و این پازل‌ها را که در کنار هم قرار دهیم به این نتیجه می‌رسیم با اعلام نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، عزیرانِ تحلیلگر صرفاً با اعلام یک‌سری رگرسیون کاذب نتیجه‌گیری می‌کرده‌اند که فلانی برای بورس خوب است یا خیر؟! شاید به خاطر همین تغییرهاست که هیچ‌گاه در هیچ اداره‌ای در کشور ثبات نداریم. ضمن این که اعلام نتایج نهایی انتخابات مصادف با ایام محرم و شروع تعطیلات سریالی است که همین موضوع باعث می‌شود این ماه، بازار در رکود دوباره به سر ببرد و بدنبال آن، پول هم، بسیار هوشمندانه و ترسو عمل کند.
هابیل خاوری افزود: نامزدهای اصولگرا نسبت به سال 1400، با در نظر گرفتن 3.6٪ درصد رشد واجدین شرایط، حدود 10.2 میلیون رأی کمتر آوردند که این نشان می‌دهد بخش مهمی از سبد رأی شهید رئیسی از سبد این جناح خارج شده است.
اگر سبد رأی آقایان قالیباف و جلیلی نسبت به سال 1392، یعنی آخرین حضور این دو فرد تا پایان رقابت متناسب با میزان رشد واجدین شرایط رشد می‌کرد این دو باید به ترتیب، 7.4 میلیون و 5 میلیون رأی می‌آوردند؛ در حالی‌که امسال، به ترتیب 3.4 میلیون و 9.4 میلیون رأی آوردند و به عبارت دیگر، 4 میلیون از سبد رأی آقای قالیباف خارج و به سبد رأی آقای جلیلی ریخته شده است.
این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اصلاح طلبان امسال نسبت به سال 1400، حدود 7.8 میلیون نفر رأی بیشتری آوردند که 2.3 میلیون نفر آن، از محل آرای باطله سال 1400 و 5.6 میلیون نفر از محل آرای جدید و افرادی که امسال تصمیم گرفتند انتخابات را تحریم نکنند بدست آمده است که معمولاً میانگین آرای باطله حدود 3٪ درصد است. اما سال 1400 این عدد به 13٪ درصد و امسال با نزدیک شدن به میانگین، به 4.3٪ رسید و با این تفاسیر، به نظرم جناح اصولگرا به طور مجدد برای 4 سال، مدیریت کشور را در اختیار خواهد گرفت.
