یک استراتژیست مالی درگفتگو با «نقش اقتصاد» به مقایسه صندوق‌های طلا با سکه فیزیکی پرداخت؛ تفاوت‌های صندوق‌های طلا و سکه فیزیکی

فاطیماه میرزایی دخت روزنامه نگار: محمدصادق میرزایی، کارشناس بازار سرمایه و استراتژیست مالی در مورد مقایسه صندوق‌های طلا با سکه فیزیکی بیان کرد: یکی از پرسش‌های پرتکرار این روزها این است که چرا بعضی از صندوق‌های طلا کمتر از سکه موجود در بازار بازدهی می‌دهند؟ در پاسخ به این پرسش باید به چند مسئله توجه کرد. افراد باید بدانند مقایسه کردن اشتباه است و نباید صندوق‌های طلا را با سکه فیزیکی مقایسه کرد. بنچ مارک افراد در صندوق‌های طلا؛ چیزی که در پورتفوی خودشان دارند گواهی‌های سکه و سکه بورس کالاست که این نوع سکه با سکه امامی که در بازار در حال معامله است تفاوت دارد. به همین دلیل، اگر افراد، صندوق مس عیار از سال 98 را با بازدهی همان سکه بورس کالا مقایسه کنند متوجه خواهند شد که حدود 5 درصد عقب‌تر است. البته به مرور، در حال جبران است چراکه با بزرگتر شدن این صندوق، نظارت روی آن هم، بیشتر می‌شود و در نتیجه، رقابت بین صندوق‌ها در حال افزایش است.

این استراتژیست مالی تصریح کرد: بازدهی صندوق‌های طلا از ابتدای تأسیس را نباید با بازدهی طلا یا سکه بورس کالا مقایسه کرد. دلیلش این است اولاً بازدهی که افراد مقایسه می‌کنند بازدهی قیمت تابلوست که حباب مثبت یا منفی دارد؛ بنابراین افراد باید بازدهی ارزش خالص دارایی صندوق‌ها (NAV) را مقایسه کنند چراکه ملاک کار سبدگردان است و به همین دلیل، اگر افراد قصد داشته باشند کیفیت سبدگردان را هم، مورد ارزیابی قرار دهند باید ارزش خالص دارایی صندوق‌ها (NAV) را بررسی کرده و مشاهده کنند بازدهی آن چگونه بوده است و این موضوع شامل ارزیابی همه صندوق‌ها می‌شود.

میرزایی گفت: بسیاری از افراد، صندوق طلای لوتوس را مقایسه می‌کنند که باید توجه کرد اگرچه صندوق طلای لوتوس، اولین صندوقی بوده که تأسیس شده است ولی لزوماً بهترین صندوق نیست و صندوق‌های بهتری برای این منظور وجود دارند. مثل صندوق‌های عیار، کهربا و… که افراد می‌توانند این صندوق‌ها را مقایسه کرده و بررسی کنند کدامیک عملکرد بهتر و سبدگردانی فعال‌تر و پویاتری داشته‌اند.

این استراتژیست مالی ادامه داد: نکته بسیار مهمی که افراد باید توجه کنند اکسپوژر صندوق‌هاست. اول این که باید بدانند این صندوق‌ها چه میزان گواهی سکه و شمش دارند؟ دوم این که وقتی این صندوق‌ها تأسیس می‌شوند تا دو ماه فرصت دارند اکسپوژر خودشان را بالای 70 درصد بیاورند. زمانی که صندوق‌ها به تازگی تأسیس شده بودند و گواهی‌های شمش نبودند و گواهی‌های سکه وجود داشتند و عموماً گواهی سکه در پورتفوی خودشان داشتند تا دو ماه فرصت داشتند که این گواهی‌ها را زیر 70 درصد داشته باشند و پس از این بازه زمانی باید بیش از 70 درصد وزن این گواهی‌ها را افزایش می‌دادند. در صندوق طلای لوتوس که نخستین صندوق تأسیس‌شده بود تا 5-6 ماه این اتفاق افتاد و این میزان گواهی‌ها زیر 70 درصد بود. به همین خاطر، به نوعی صندوق نقد بوده است که همین موضوع باعث می‌شود تا افراد نتوانند مقایسه درستی داشته باشند. زیرا نه تنها صندوق لوتوس بلکه هر صندوق دیگری در ابتدای تأسیس خود تا 2 ماه اجازه بررسی و مقایسه را نمی‌دهند.

میرزایی در پاسخ به این پرسش که «چه زمانی افراد می‌توانند این بازدهی را مشاهده کنند؟» گفت: این مسئله یعنی افراد می‌خواهند بازدهی یک صندوق را در مقایسه با سکه بورس کالا مقایسه کنند و ببینند تا چه اندازه در مقایسه با سکه عملکرد بهتر یا بدتری داشته است. زمانی که بالای 90 درصد پورتفوی افراد، گواهی‌های سکه و شمش باشند، می‌توانند بازدهی یک صندوق را بررسی کرده و با سکه مقایسه کنند. درواقع وقتی صندوق؛ واقعاً طلایی می‌شود و بیشترین سهمش مربوط به گواهی‌های سکه و شمش است، می‌توان مقایسه درستی را انجام داد.این استراتژیست مالی تصریح کرد: یکی دیگر از نکاتی که افراد باید توجه کنند این است که وقتی صندوق عیار تأسیس شد اکسپوژر پایینی داشت و از سال 98 به بعد مورد توجه قرار گرفت و یکی از صندوق‌های قدیمی بازار سرمایه محسوب می‌شود و صندوق خوبی به شمار می‌آید چراکه از همان سال 98 بزرگ‌تر شد و بدنبال آن، نظارت‌ها بر روی آن نیز، بیشتر شدند و علاوه بر این، فضای رقابتی به وجود آمد و از همان سال، جزء صندوق‌های طلا برای مقایسه قرار گرفت و حتی توانست در پورتفوی خود، گواهی‌هایش را به بالای 90 درصد برساند.

میرزایی با اشاره به حباب صندوق‌های طلا تأکید کرد: خیلی از افراد مثال می‌زنند که سال 99، یک حباب نامتعارفی در صندوق طلا ایجاد شد و پس از آن، تغییراتی در ریاست‌جمهوری آمریکا به وجود آمد و بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا شد و صندوق طلا حدود 45 درصد ریزش کرد. افراد باید توجه کنند مشکل این ریزش، سبدگردانی نبوده چراکه دست بازارگردان خالی شده بوده است. زیرا در آن زمان، سقف یونیت‌های صندوق پر شده بوده و نمی‌توانسته است واحد صدور ابطال کند و همین موضوع باعث شده بود که دست بازارگردان خالی شود و حباب نامتعارف ایجاد شود و در این شرایط، افراد می‌توانستند با بررسی این مورد، سیو سود کرده و یا این که صندوق خود را با یک صندوق طلای دیگر عوض کنند.

این استراتژیست مالی در پایان خاطرنشان کرد: با فضای رقابتی که به وجود آمده و نظارت بیشتری که صورت گرفته است، می‌بینیم این حباب‌ها در حال کم شدن و به مرور، صندوق‌ها در حال بهتر شدن هستند. مثلاً این موضوع که بازدهی یک صندوق طلا در مقایسه با سکه بورس کالا کمتر است در حال کمرنگ‌تر شدن است و اختلافشان به میزان پایین می‌رسد؛ به طوری که حتی صندوق‌های طلا سعی می‌کنند آلفای مثبتی بگیرند و بازدهی بالاتر از سکه بورس کالا خلق کنند و دلیل این مسئله نیز، وجود فضای رقابتی و فعالیت بیشتر سبدگردان‌ها و کیفیت بازارگردانی است که درحال افزایش است و نظارت بیش از پیش شده است.