سامان سفالگر روزنامه نگار: در روزها و ماههای اخیر، در چندین نوبت شاهد انتشار خبر رکوردزنی های پیاپی در حوزه مصرف برق در کشورمان بودهایم. در این راستا، از زمان آغاز فصل گرم سال، دست کم تا 6 بار رکورد مصرف برق در کشورمان شکسته است. موضوعی که موجب شده تا مسوولان این حوزه نظیر مدیر عامل توانیر و یا وزیر نیرو، از مردم کشورمان بخواهند تا با صرفه جویی در مصرف برق، زمینه را برای ایجاد ثبات و پایداری شبکه تأمین برق کشورمان فراهم کنند.
به گزارش خبرنگار «نقش اقتصاد»، در این راستا، بر اساس آنچه نهادهای ذیربط اعلام کردهاند، در روزهای سه شنبه و چهارشنبه اخیر نیز شاهد رکوردزنی تازهای در حوزه مصرف برق کشورمان بودهایم و آمارها حاکی از افزایش میزان مصرف برق در ایران به بیش از 79 هزار مگاوات هستند.
از این رو، “سید محمد پاک مهر“، سخنگوی فراکسیون امنیت انرژی، منابع معدنی و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی در موضع گیری گفته است که “کشورمان در شرایط کنونی با کمبود برقی در حدود 10 تا 12 هزار مگاوات دست و پنجه نرم میکند که رفع این مساله، به سرمایه گذاری دست کم 10 میلیارد دلاری نیازمند است“. در حقیقت تا این سرمایه گذاری انجام نشود، همچنان شاهد برقرار ماندن معادله ناترازی در مصرف برق کشورمان خواهیم بود و البته که این چالش سال به سال در سایه انفعال و عدم اتخاذ سیاستهای مؤثر در کشورمان، وضعیت بدتری نیز به خود خواهد گرفت.
البته که ناترازی در صنعت برق کشورمان و مصرف در این حوزه، تحت تأثیر مؤلفههای مختلفی نظیر تغییرات اقلیمی (گرمتر شدن هوا در جهان و نیاز به مصرف انرژی بیشتر) و همچنین افزایش مشترکان مصرف خانگی است، با این حال، عدم تطابق میزان سرمایه گذاری در حوزه صنعت برق و زیرساختهای این حوزه با روند رو به رشد مصرف برق در کشورمان را بایستی یکی از اصلیترین علل و محرکهای چالش مذکور دانست.
این مساله در نوع خود با توجه به تشدید تحریمهای غرب علیه کشورمان و محروم ماندن ایران از فرصت بهرهگیری از سرمایههای خارجی، ابعاد جدیتری را نیز به خود میگیرد. در این رابطه، باید توجه داشته باشیم که 10 میلیارد دلار به هیچ عنوان رقم کمی برای کشورمان که سالهاست هدفِ جنگ اقتصادی قدرتهای غربی است، نمیباشد و تأمین آن با استفاده از منابع داخلی، با موانع و مشکلات زیادی همراه است.
از این رو، یک سؤال مهم و محوری مطرح میشود و آن این است که چگونه باید این خلأ مهم و جدی در حوزه صنعت برق کشورمان را رفع کنیم؟ به نظر میرسد در پاسخ به این سؤال، بایستی به دو مؤلفه توجه داشت. اول اینکه باید توجه داشته باشیم که ماده 4 قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق کشورمان به صراحت تاکید دارد که صنایع انرژی بَر بایستی به واسطه همکاری با وزارت صمت و نیرو، زمینه را برای تولید 10 هزار مگاوات برق در کشورمان فراهم سازند.
توجه داشته باشیم که برخی از صنایع در کشورمان وجود دارند که میزان مصرف برق از سوی آنها قابل توجه است با این حال، از شبکه برق سراسری مصرف انرژی دارند و فشار زیادی را به آن وارد میکنند. از این رو، این دسته از صنایع بایستی به نحوی منسجم در فرآیند تولید برق با استفاده از ظرفیتهای برخی قوانین، مشارکت کنند.
کما اینکه در گذشته نیز اگر این مشارکت اتفاق میافتاد، به احتمال فراوان شاهد ناترازی فعلی در صنعت برق کشورمان نبودیم. نکته دوم اینکه در حوزه تولید برق از طریق انرژیهای تجدیدپذیر نیز در سالهای گذشته مشوقهایی نظیر تضمین دولت برای خرید 20 ساله برق از تولید کنندگان انرژی در نظر گرفته شده با این حال، به نظر میرسد که بایستی مشوقها و محرکها در این حوزه نیز تا جای ممکن تقویت شوند و سهم تولید برق از مبدأ انرژیهای تجدیدپذیر، افزایش یابد.
در حقیقت، با تقویت مشوقها در این حوزه میتوان تا حد زیادی موجب جلب سرمایههای داخلی به عرصه تولید برق شد و از این طریق، از شدت و فشار بر دولت و منابع آن در حوزه توسعه صنعت برق ایران کاست. البته که این موضوع در قالب تجربیات جهانی در کشورهای مختلف جهان نیز مورد توجه بوده و تاکید فراوانی بر آن میشود.
با این همه، یکی از نکات مهم و کلیدی در مورد معادله توسعه ظرفیتهای تولیدی برق در کشورمان این است که این مساله بایستی به معنای واقعی کلمه در قامت یک اولویت برای نظام حکمرانی کشورمان مورد توجه قرار گیرد و برای آن تدابیر جدی اندیشیده شود و از انباشت چالش و بحرانها و انفعال در این حوزه تا جای ممکن جلوگیری شود.