سید وحید کریمی تحلیلگر سیاسی: شکی نیست اولین سفر خارجی مسعود پزشکیان، رئیس جمهور مهم است. اگر نشست دورهای یا اجلاس منطقهای و بین المللی لازمه حضور رئیس جمهوری نباشد و او به اختیار و البته با دعوت سفر کند، مناسب است اولین سفر خارجی ایشان کشور همسایه ترکیه باشد.
در بین کشورهای همسایه؛ ترکیه قدرتمند، در سیاست خارجی مستقلتر، به ما قرابت بیشتر و پیشرفته است. هرچند ترکیه عضو ناتو است و محدودیتهایی دارد ولی نقطه مثبت است و از حق وتو در تصمیمات ناتو برخوردار است. شاید مثال اتحاد سیاسی آلمان و فرانسه مناسب حال منطقه ما در غرب آسیا باشد. تا وقتی که آلمان و فرانسه منفصل در سیاستهای اروپایی بودند تنش در اروپا در پی دو جنگ محتمل به نظر میرسید. هیچ کدام از دو کشور به تنهایی قادر بر مدیریت بر اروپا نبودند. در غرب آسیا نیز به تجربه ثابت شد که به تنهایی نمیتوان بر معضلات جاری در غرب آسیا فائق آمد.
ایران باید با یکی از همسایگان مخرج مشترک کلان در مورد منطقه آشوب زده داشته باشد و در بین همسایگان، ترکیه میتواند بهترین گزینه باشد. ترکیه متصل به اروپا و جهان پیشرفته است. برای ایجاد توازن در مقابل کشورهای خارج از منطقه، چه غرب و یا شرق، باید کشورهای منطقه با هم مشارکت جمعی داشته باشند. اگر ایران و ترکیه در سیاستهای کلان منطقه، مشارکت اجرایی داشته باشند ایران میتواند در دریای مدیترانه نیز حضور داشته باشد. در همکاری با ترکیه دامنه نفوذ و حضور ایران از اقیانوس هند تا مدیترانه افزایش مییابد.
ترکیه کشور مستقلتری در مقایسه با دیگر همسایگان به نظر میرسد و از این فرصت باید استفاده کرد. هرچند عراق ممکن است گزینه بهتری باشد اما شرایط فعلی زمینه لازم را فراهم نمیکند. فرض کنیم اولین سفر رئیس جمهوری به مسکو یا پکن و یا ریاض و کابل و دوشنبه باشد. اولین سفر بیانگر توجه و سیاست خارجی احتمالی دولت را متجلی میکند.
یکی از دلایل تنش در منطقه، به نظر نگارنده، سهم نداشتن آسیا و کشورهای حاشیه در دریای مدیترانه است که کلاً تحت سلطه قدرت دریایی اروپا و آمریکا و بعضاً روسیه قرار دارد.
اگر جمهوری اسلامی و ترکیه در دریای مدیترانه دارای قدرت دریایی شوند، به نظر میرسد اهمیت و جایگاه رژیم اشغالگر برای اروپا و آمریکا کاهش یابد و دست از حمایت بردارند و ارزش آزمایش دارد بهخصوص که تلاشها برای حضور در مدیترانه از طریق سوریه و لبنان میسر نشده است. تقویت ترکیه در دریای مدیترانه کمک کننده به کاهش تنش در کل منطقه خواهد بود.
بحث و بررسی در این مورد که کدام کشور، اولین سفر رئیس جمهوری باشد با دلایل نکات مثبت و منفی میتواند کمک کننده به سیاست خارجی دولت جدید باشد که قطعاً از نظر و دیدگاه همسایگان و دیگر کشورهای خارج از منطقه مورد توجه واقع میشود و بیانگر چشم انداز سیاست خارجی خواهد بود.