زخم بی تدبیری بر پیکر بورس

رجا ابوطالبی روزنامه نگار: بورس کشور بعد از رشد عجیبی که در سال 1399 تجربه کرد، وارد روند نزولی شد. روندی که باید دیر یا زود شکل می‌گرفت و حباب ایجاد شده تخلیه می‌شد. به نظر می‌رسید که 28 ماه زمان مناسبی برای اصلاح شاخص‌های بورسی بوده باشد؛ چرا که در آبان سال 1401 شاهد آغاز یک روند صعودی قوی دیگر در بازار بودیم.شاخص کل از آبان 1401 مجددا میل به رشد خود را نشان داد. این میل به حدی بود که در عرض 6 ماه بیش از 100 درصد رشد یافت به طوری که قله‌ی جدیدی در اردیبهشت 1402 به ثبت رسید. در آن زمان سهامداران خوشحال از صبوری خود به آینده خوشبین و امیدوار بودند؛ امیدوار بودند تا پاداش سرمایه‌گذاری خود در تولید کشور را بعد از گذشت 3 سال لمس کنند و حداقل به اندازه تورم، نه سایر بازارها، انتفاع کسب کنند.اما یک عدم تقارن اطلاعاتی و یک رسوایی بزرگ سبب شد که معاملات عوض شود و نه تنها روند نزولی شکل گرفت، بلکه به واسطه اعتماد از دست رفته انتظار آغاز روند مثبت نیز وجود نداشت. رسوایی که قطعا به کم کاری سازمان بورس و در رأس آن نهاد ناظر برمی‌گشت. در آن زمانی که سهامداران انتظار برخورد سریع و قاطع سازمان را داشتند، این برخورد از آنان دریغ شد تا اصلاح شاخص‌های بورسی بیش از یک سال ادامه داشته باشد.بعد از رسوایی اردیبهشت ماه بود که دیگر کمر بازار صاف نشد. از سوی دیگر سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی نیز مزید علت شد و هیزم این تنور بیشتر از قبل شد. اما با روی کار آمدن دولت جدید و اعلام وزرا و جهت‌گیری‌های آن‌ها، موج امید به بازار سرازیر شد تا این که مجددا یک رسوایی دیگر سد راه بازار قرار گرفت؛ رسوایی وام هیئت مدیره سازمان!علی‌رغم تمام مشکلات بازار سرمایه، شاخص کل از اردیبهشت تا به امروز قریب به 18 درصد ریزش را به جان خرید و با توجه به دولت جدید، استعفای رئیس سازمان و ارزش دلاری بازار به نظر می‌رسد کف بازار همین حوالی باشد. اما آیا سبد سهامداران نیز متناسب با شاخص کل افت کرد؟آمار، اعدادی خلاف این ادعا را مخابره می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد، از 720 نماد مورد بررسی 466 نماد بیشتر از شاخص کل اصلاح کردند. این یعنی 65 درصد کل بازار سرمایه از 18 درصد تا 76 درصد اصلاح را از سقف اردیبهشت به جان خریدند و واضحا این سرمایه مردم بود که خاکستر شد.  در این مدت تنها 19 درصد بازار یعنی 140 نماد توانستند بازدهی مثبتی ثبت کنند. نکته جالب این جاست 35 درصد بازار همگام با شاخص بودند؛ یعنی 254 نماد توانستند به اندازه و یا کمتر از 18 درصد اصلاح کنند. همین اصلاح 18 درصدی در 16 ماه، با توجه به رشد سایر بازارهای موازی مهر تاییدی بر شکست بورس و سهامداران آن است.حال برای رسیدن به سقف اردیبهشت ماه، باید 26 نماد بیش از 200 درصد رشد کنند.163 نماد باید رشد 100 درصدی را تجربه کنند تا به اعداد 17 اردیبهشت برگردند و همچنین 372 شرکت باید بیش از 50 درصد رشد کنند تا هزینه رسوایی اردیبهشت پرداخت شود.