فاطیماهدُخت میرزایی دخت روزنامه نگار: نماگرهای بازار سرمایه روز سهشنبه سوم مهرماه 1403 افزایشی بودند؛ به طوریکه در پایان معاملات روز گذشته، بیش از 80 درصد نمادها در محدوده مثبت قرار گرفتند و گروه فلزات اساسی بیشترین ورود پول را داشت. بازدهی شاخص کل، 1/71 صدم درصد مثبت و 36 هزار و 100 واحد افزایش داشت و به 2 میلیون و 152 هزار و 600 واحد رسید و شاخص هموزن نیز، 705 هزار و 900 واحد و 1/44 صدم درصد مثبت و حدود 10 هزار واحد بود و ارزش معاملات خُرد بازار، عدد 5 هزار و 600 میلیارد تومان را ثبت کرد.
اردلان عزیززاده، تحلیلگر بازار سرمایه در رابطه با دلایل روند صعودی بورس در هفتههای گذشته بیان کرد: اگر بخواهیم به علل رشد بازار در هفتههای اخیر بپردازیم شاید بتوان به دو محور اصلی اشاره کرد. اولین مسئله، ارزندگی قیمتهاست. یعنی در هفتههای قبل از این رشد، با توجه به افزایش سطح تنشها بازار سرمایه سعی کرد خود را با ریسکهای جدید وفق دهد و در نتیجه، قیمتها بسیار کاهش پیدا کرده و به سطوح ارزندهای رسیده بودند و وقتی این ریسکها تا حدی برطرف شدند و یا حتی سایه آنها به سنگینی سابق نبود در نتیجه، بازار سرمایه ارزندگی را احساس کرد و خریداران جدید وارد بازار شدند.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: شاید در محور دوم رشدهای اخیر بازار سرمایه بتوان به رویکردهای جدید دولت اشاره کرد. یعنی دولت چهاردهم نشان داده است که نگاه متفاوتی به وضعیت بازار سرمایه دارد. همچنین، میتوان به کاهش اختلاف دلار نیما و آزاد اشاره کنیم که در هفتههای اخیر، رشد دلار نیما شتاب بهتری به خود گرفته است و همچنین، موضوع سیاستهای انقباضی از دیگر مواردی است که دولت جدید نشان داده است به شدت سابق، سیاستهای انقباضی را دنبال نمیکند و نشانههای آن را میتوان در مواردی مثل پرداخت مطالبات گندمکاران یا داروخانهها و یا پرستاران جستوجو کرد و علاوه بر این، طبیعتاً صحبتهایی که از سوی دولت مطرح میشود تا حدود بسیاری زیادی، چشمانداز را نسبت به بازار سرمایه بهبود داده و در این میان، کابینه اقتصادی نیز وعدههایی برای این منظور داده است. در نتیجه، اینها مجموع عواملی هستند که باعث شدند در هفتههای اخیر شاهد بازار خوبی باشیم.
اردلان عزیززاده گفت: در این روزها، پرسش اصلی که مطرح میشود این است که رشد بورس تا چه اندازه میتواند ادامهدار باشد؟ یا بازارهای موازی در نیمه دوم امسال میتوانند از بازار سرمایه پیشی بگیرند یا خیر؟! اولین مطلبی که باید اشاره کرد این است اگر به بازارهای دیگری مثل دلار و طلا نگاهی بیندازیم و نقدینگی را به دلار محاسبه کنیم عددی حدود 140 میلیارد دلار را تجربه میکنیم که در مقایسه با سقف سال 96-97 که به یک جهش ارزی منجر شد تقریباً با 360 میلیارد دلار فاصله زیادی دارد و اگر به کف آن نگاهی بیندازیم خواهیم دید که در سالهای اخیر، حدود 110-120 میلیارد دلار بوده و به آن نزدیک است. در نتیجه، فشرده شدن فنر تورمی را از این حیث مشاهده نمیکنیم.
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به شرایط بازارهای موازی در مقایسه با بورس تأکید کرد: بازار مسکن رکود سنگینی را تجربه میکند و اگر بخواهیم بازار خودرو را هم، به عنوان سرمایهگذاری محسوب کنیم با توجه به صحبتهایی مبنی بر واردات، این بازار در وضعیت بسیار مطلوبی برای سرمایهگذاری نیست. این در حالی است که بورس، بازاری است که با توجه به رکود عمیق در سالهای اخیر در سطح ارزندهای قرار دارد و میتواند بازاری باشد که در نیمه دوم سال در وضعیت بهتری باشد.
اردلان عزیززاده با اشاره به رقابت تنگاتنگ بازار پول و بورس ادامه داد: شاید اصلیترین بازاری که بورس با آن رقابت میکند بازار پول است. یعنی با توجه به سیاستهای پولی اتخاذ شده از سوی دولت قبل که تا حدودی ادامهدار است بازار پول و نرخ بهره اصلیترین رقیب برای همه بازارها هستند و این موضوع بستگی به تصمیمی دارد که دولت چهاردهم قصد دارد اتخاذ کند؛ بنابراین اگر در میان بازارها، بازار پول را نادیده بگیریم بازار بورس میتواند در 6 ماه دوم سال 1403 وضعیت بهتری را تجربه کند.
این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که «آیا الان، زمان مناسبی برای ورود افراد به بازار سرمایه و اعتماد آنها به بورس است یا خیر؟!» گفت: فارغ از نگاه کوتاهمدت به دلایل مختلفی مثل تغییر شرایط محیطی و…، همه بازارها ممکن است دستخوش تغییرات مقطعی شوند. اما از بُعد میانمدت و بلندمدت بورس همچنان ترند مثبت خودش را دارد و میتوان به آینده این بازار خوشبین بود و سرمایهگذارانی که با این دید وارد بازار سرمایه میشوند در موقعیت زمانی تقریباً خوبی چنین تصمیمی میگیرند.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: یکی از نکات حائز اهمیت این است که ما تا چه اندازه میتوانیم به وعدههای دولت چهاردهم و به طور مشخصتر، وزارت اقتصاد اعتماد کنیم؟ که در پاسخ باید گفت به نظر میرسد آقای همتی به عنوان وزیر اقتصاد، شخصیت عملگرایی دارند؛ به طوریکه حداقل، در دوران ریاست ایشان بر بانک مرکزی شاهد بودیم که فاصله دلار نیما و آزاد به حداقل ممکن رسیده بود و در دوره فعلی نیز، به محض حضور ایشان بر مسند وزارت اقتصاد شاهد شتابگیری رشد دلار نیما بودیم ولی در خصوص سایر وعدهها مثل کاهش نرخ بهره، حذف قیمتگذاری دستوری و… شاید سرمایهگذاران باید زمان بیشتری دهند تا ببینیم آیا این اتفاقها میافتند یا خیر؟! چون این دولت قبل از این که مستقر شود در دوران انتخاباتی و در میان صحبتهایی که داشت بارها عنوان کرد این موارد جزء اهداف اقتصادیاش خواهد بود ولی همه اینها مستلزم زمان هستند. چون مواردی محسوب میشوند که باید به تدریج به سوی آنها حرکت کنیم و به همین دلیل، بهتر است سرمایهگذاران بررسی کنند که آیا این وعدهها کمکم عملی میشوند یا خیر؟! زیرا شاید در ماهها و سال آینده، بهتر بتوانیم این مسئله را ارزیابی کنیم.
اردلان عزیززاده در پایان خاطرنشان کرد: نکته دیگری که اخیراً مطرح شده این است که شاید سطح واکنش بازار بورس در خصوص اتفاقها و برخی از ریسکهای منطقه کاهش پیدا کرده است. به هر روی، سرمایهگذاران در ماههای اخیر ریسکهای جدیدی را تجربه کردهاند و پس از آن، این ریسکها تجربه جدیدی نخواهد بود. به همین دلیل، شاید از این نظر بتوان گفت که سطح حساسیت بازار نسبت به برخی از اتفاقها کاهش پیدا کرده است ولی باید این مسئله را درنظر گرفت که شاید تنشهای جدید دوباره بتوانند تأثیرات خود را بر بازار بورس بگذارند و درواقع، اینها جزء موارد قابل پیشبینی نیستند؛ چراکه دادههای مبسوط اینچنینی در رابطه با بازار سرمایه در دسترس نداریم.