حانیه سراج روزنامه نگار: با افزایش نرخ سوخت هواپیما در بودجه سال جدید و تحریم برخی از شرکت‌های هواپیمایی، سفر هوایی به امری لوکس تبدیل شده و چالش‌های زیادی برای مسافران پیش آمده است. حال سوال اینجاست که مهم‌ترین چالش مسافران چیست؟
افزایش چشمگیر قیمت سوخت هواپیما در کنار محدودیت‌های بین‌المللی و تحریم برخی از شرکت‌های هواپیمایی، صنعت هوایی کشور را دچار چالش‌های جدی کرده است. این شرایط نه‌تنها منجر به افزایش هزینه‌های سفر شده بلکه دسترسی به بسیاری از مقاصد بین‌المللی را نیز محدود کرده است. حال سوال اینجاست که این وضعیت چه چالش‌هایی برای مسافران ایجاد کرده و چگونه می‌توان اثر این وضعیت را کاهش داد؟
قیمت سوخت هواپیما افزایش پیدا کرد
طبق لایحه بودجه سال 1404، قرار بر این است که سوخت هواپیما به 30 درصد قیمت تمام‌شده پالایشگاه محاسبه شود. در چنین شرایطی قیمت سوخت هواپیما با 11 درصد رشد، از 600 تومان به ازای هر لیتر به 7000 تومان به ازای هر لیتر می‌رسد.
آن‌طور که مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، در گفتگو با ایلنا توضیح داده، تصمیم دولت بر این بوده که قیمت سوخت هواپیما افزایش یابد و جلسه‌ای میان انجمن شرکت‌های هواپیمایی و سازمان برنامه و بودجه برگزار شده و به مسئولان مربوطه اطلاعات لازم برای افزایش قیمت سوخت بر بلیط هواپیما ارائه شده است.
او ادامه داد: در حال حاضر، اثرگذاری قیمت هر لیتر بنزین 600 تومانی بر قیمت تمام‌شده برای هر ساعت صندلی، 24 هزار تومان است. اما با افزایش 11 درصدی قیمت سوخت، قیمت هر ساعت صندلی به 280 هزار تومان هم می‌رسد.
البته علاوه بر افزایش هزینه سوخت، تحریم‌های بین‌المللی برخی ایرلاین‌ها و لغو موقت پروازها در بعضی موارد چالش‌های سفر هوایی را به طرز چشمیگیری هم برای مسافران و هم برای صنعت هوایی کشور افزایش داده است.
تحریم سه شرکت هواپیمایی از سوی اتحادیه اروپا
در یک ماه اخیر، اخباری مبنی بر تحریم برخی اشخاص و نهادهای ایرانی از سوی اتحادیه اروپا منتشر شده است. در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است، شرکت‌های هواپیمایی ایران‌ایر، ماهان‌ایر و شرکت هواپیمایی ساها، پهپادهای ساخت ایران را به روسیه منتقل کرده‌اند. اتحادیه اروپا توضیح داده که هدف این تحریم‌ها، بازدارنگی ایران از سیاست‌ها و فعالیت خاص خود است.
البته مقامات ایران و روسیه بارها این ادعا را رد کرده و آن را بی‌اساس خوانده‌اند. ایران هواره اعلام کرده از راهکارهای سیاسی برای پایان بخشیدن به اختلاف روسیه و اوکراین حمایت می‌کند.
از سویی طی هفته‌های گذشته، بحث لغو پروازهای بین‌الملی از سوی برخی ایرلاین‌ها به مبدأ و مقصد ایران در میان بود که برخی از این محدودیت‌ها تا چند روز گذشته ادامه داشت و چالش‌های زیادی برای مسافران ایجاد کرده بود.
چالش‌های این وضعیت برای مسافران
افزایش قیمت سوخت هواپیما، لغو موقت پروازها و تحریم برخی شرکت‌های هواپیمایی بر افزایش قیمت این محصول تاثیرگذار بوده و چالش‌های زیادی برای مسافران ایجاد کرده است. به دلیل افزایش هزینه‌ها، بسیاری از مسافران از انجام سفرهای هوایی منصرف شده‌اند.
همچنین بسیاری از مسافران که قصد سفر به کشورهای اروپایی دارند، با محدودیت‌ها و چالش‌های بیشتری مواجه هستند. از طرفی بسیاری از مردم به دلایلی نظیر کار، تحصیل، دید و بازدید اقوام از ایران خارج می‌شوند. در نتیجه چنین شرایطی مردم را در تنگنا قرار می‌دهد.
چندی پیش، سیده فاطمه مقیمی، کارآفرین و بازرگان حوزه حمل‌ونقل، درباره تاثیر این تحریم‌ها در گفتگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: با وجود این تحریم‌ها، اگر کشورهای مقصد هواپیماهای ایرانی را نپذیرند، در نتیجه مردم مجبور به سفر با پروازهای غیرمستقیم می‌شوند و قیمت بلیط برای مسافران ایرانی افزایش می‌یابد.او افزود: البته این موضوع هم مهم است که کدام کشورها به این تحریم‌ها علیه ایران تن می‌دهند. در صورت تحریم متقابل ایران، قطعاً شرایط سخت‌تر می‌شود.از طرفی لغو موقت پروازها برای مسافرانی که بلیط تهیه کرده‌اند و سفر ضروری دارند نیز مشکل ایجاد می‌کند که قطعاً رفع چنین معضلی بسیار دشوار خواهد بود.
راهکار چیست؟
برای بهبود این شرایط راهکارهای مختلفی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها، حمایت دولت از شرکت‌های هواپیمایی است. دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات مالی، گمرکی و حتی تسهیلاتی در زمینه سوخت هواپیما، به شرکت‌های هواپیمایی کمک کند تا هزینه‌هایشان کاهش یابد و قیمت بلیط ثابت بماند. توسعه ناوگان هوایی، مذاکره با کشورهای خارجی به منظور رفع تحریم‌ها و کاهش محدودیت‌ها از دیگر راهکارها برای بهبود این اوضاع است.بر اساس این گزارش، از آنجا که قیمت سوخت هواپیما در بودجه سال 1404 افزایش چشمگیری پیدا کرده و از طرفی تحریم‌های بین‌المللی هم برای سه شرکت هواپیمایی مهم اعمال شده، در نتیجه نرخ بلیط هواپیما نیز رشد شایان توجهی خواهد داشت. با توجه به این شرایط، سفر هوایی هر روز برای قشرهای مختلف جامعه سخت‌تر می‌شود. اگر این روند ادامه پیدا کند، قطعاً سفر هوایی هم به یک امر لوکس تبدیل می‌شود. بنابراین، دولت باید تلاش کند تا هم از محدودیت‌ها و هم از نرخ بلیط هواپیما کاسته شود.
