سجاد کرابی روزنامه نگار: پس از خروج دونالد ترامپ از برجام و بازگشت تحریمها، تورم در کشور افزایش افسارگسیختهای پیدا کرد و همین امر بر قیمت مسکن تأثیر جدی گذاشت؛ بهطوری که میانگین قیمت هر متر مسکن از چهار میلیون و 900 هزار تومان در سال 1396 به 88 میلیون و 500 هزار تومان در مرداد سال جاری رسید و خانهدار شدن را به رؤیا تبدیل کرد. اکنون این سؤال پیش میآید که آیا خرید خانه در کشورهایی نظیر عراق هم، که برنامههای جدید توسعه اقتصادی خود را دیرتر از ایران آغاز کرده، آرزوست؟
مسکن ابتداییترین نیاز هر فرد و خانوار است. نیازی که گاه بسته به شرایط اقتصادی کشورها و خانوارها بهآسانی در دسترس است یا به رؤیایی دستنیافتنی تبدیل میشود.
قیمت مسکن در ایران طی سالهای گذشته به علت تورم، افزایش سرسامآوری پیدا کرده و همین موضوع خانهدار شدن را برای بسیاری از افراد جامعه به رؤیایی دستنیافتنی تبدیل کرده است. حتی طرحهای حمایتی ساخت مسکن هم نتوانسته خرید خانه را برای خانوارها و جوانان در شرف ازدواج آسانتر کند.
این در حالی است که نگاهی به اقتصادهای در حال توسعه منطقه، از جمله کشوری نظیر عراق که سیاستهای جدید توسعه اقتصادی خود را دیرتر از ایران آغاز کردهاند، حاکی از وضعیت بهتر بازار مسکن و دسترسی به خانه در آنهاست.
نرخ تورم در عراق تنها 3.1 درصد است
درحالیکه میزان تورم در ایران 34.5 درصد است، بررسیها از آخرین دادههای Trading Economics نشان میدهد کشور عراق تنها 3.1 درصد تورم دارد.
به این ترتیب، شهروندان عراقی این شانس را دارند که با پسانداز مال خود، بعد از مدتی خانه بخرند. درحالیکه با تورم موجود در ایران، به دلیل افزایش پیاپی قیمتها و جاماندگی دستمزد از تورم، خانهدار شدن با پسانداز درآمد غیرممکن است!
نسبت قیمت مسکن به درآمد در عراق پایینتر از ایران است
بر اساس آخرین آمار منتشرشده از Numbeo ایران با نسبت قیمت به درآمد 23.4 برابر، رتبه 12 در گرانی مسکن (در مقایسه با درآمد افراد) را دارد. حال آنکه عراق با نسبت قیمت به درآمد 8.3 برابری، رتبه 85 را کسب کرده که حاکی از 73 پله اختلاف است. به عبارت دیگر، خرید خانه در عراق نسبت به ایران 73 پله آسانتر است.بهاینترتیب طبق آمارهای این سایت، با فاکتورگیری عوامل تاثیرگذار در بازار مسکن مانند تورم، مردم ایران باید حدوداً 23 سال کار کنند تا خانه بخرند، درحالیکه عراقیها با هشت سال کار کردن توانایی خانهدار شدن را دارند. با اینحال، این آمار صرفاً بر اساس نسبت قیمت به درآمد به دست آمده و به طور قطع تفاوتهایی دارد.
قیمت مسکن در عراق ارزانتر از تهران است
بررسیها نشان میدهد قیمت مسکن در تهران بیشتر از بغداد است. همچنین به طور کلی قیمت هر متر خانه در کشور عراق نیز بهمراتب ارزانتر از ایران است. دادههای Numbeo از متوسط قیمت هر متر مسکن در مرکز شهر حکایت دارد که ایران با 1344 دلار در رتبه 81 قرار گرفته و کشور عراق با 1136 دلار، رتبه 88 را در قیمت هر متر مسکن کسب کرده است.
درآمد ماهانه افراد در عراق بیشتر از ایران است
بررسیها از دادههای Numbeo که به بررسی جدیدترین دادههای اقتصادی کشورها و محاسبه هزینه زندگی در سراسر جهان میپردازد نشان میدهد، متوسط درآمد ماهانه در ایران بعد از کسر مالیات 270 دلار است، این در حالی است که شهروندان عراقی به طور متوسط ماهانه 527 دلار درآمد دارند.بنا بر اطلاعات این سایت، اجاره ماهانه در عراق نیز 13.3 درصد پایینتر از ایران است؛ با وجود این، به طور کلی درست است که هزینههای زندگی در عراق 11.6 درصد بیشتر از ایران است، اما دادهها نشان میدهد وضعیت بازار مسکن و میزان درآمد در عراق بهمراتب بهتر از ایران است.
وضعیت نرخ بهره وام مسکن در ایران و عراق
نرخ بهره وام مسکن در عراق به فرض بازپرداخت 20 ساله حدود 9.25 درصد است؛ حال آنکه میزان نرخ سود وام در ایران، بالغ بر 22.5 درصد است که میزان آن در تسهیلات مختلف ارائهشده در بخش مسکن تفاوت اندکی دارد.