محمد جواد خلیلی روزنامه نگار: مصطفی صفاری، کارشناس بازار سرمایه در گفتگویی اختصاصی با روزنامه «نقش اقتصاد»، به تحلیل وضعیت کنونی بازار سرمایه ایران پرداخت. وی با اشاره به افت شدید ارزش بازار در سالهای اخیر، به بررسی عوامل مؤثر بر این روند، پیشبینی آینده بازار و راهکارهایی برای جذب سرمایهگذاران و افزایش اعتماد به این حوزه پرداخت. صفاری تأکید کرد که بازار سرمایه ایران علیرغم چالشهای موجود، در مسیر بازگشت به روزهای اوج خود قرار دارد و فرصتهای قابلتوجهی برای سرمایهگذاران ایجاد کرده است.
ارزیابی وضعیت فعلی بازار سرمایه ایران
مصطفی صفاری تأکید کرد که ارزش بازار سرمایه ایران در حال حاضر حدود 130 میلیارد دلار است. این در حالی است که در سالهای اوج خود، مانند سال 99، ارزش بازار به 430 میلیارد دلار رسیده بود. اما در دورههای بعدی، ارزش بازار کاهش یافت و اکنون به این سطح رسیده است. وی افزود که شوکهای سیاسی و اقتصادی و همچنین کاهش شدید سود شرکتها از عوامل اصلی این افت بودهاند. با این حال، دولت کنونی با حمایت از شرکتهای صادراتمحور و سیاست تکنرخی تلاش کرده تا شرایط بازار را بهبود بخشد. او توضیح داد که با وجود رشد شاخصها، ارزش دلاری بازار به دلیل تغییرات نرخ ارز تغییر چندانی نکرده است.
پیشبینی آینده بازار سرمایه ایران
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت که بازار سرمایه فرصتهای زیادی برای رشد دارد. وی افزود: با توجه به اینکه بازارهای رقیب مانند مسکن، طلا و کریپتوکارنسی رشد داشتهاند، بازار سرمایه جا مانده و باید این عقبماندگی را جبران کند. صفاری پیشبینی کرد که ارزش بازار در آینده به 400 میلیارد دلار برسد و شاخص بورس در سال آینده رشد قابل توجهی را تجربه کند.
تأثیر سیاستهای اقتصادی دولت بر بازار سرمایه
صفاری تأکید کرد که سیاستهای اقتصادی دولت و تغییرات نرخ بهره تأثیر مستقیمی بر روند بازار سرمایه دارند. به گفته وی، کاهش نرخ بهره از 34 درصد به 25 درصد که در حال بررسی است، میتواند به رشد بازار کمک کند. او همچنین افزود که حمایت دولت از بازار سرمایه نشاندهنده ادامه روند مثبت در این حوزه است.
راهکارهایی برای جذب سرمایهگذاران بیشتر
این کارشناس توصیه کرد که سرمایهگذاری در بازار سرمایه نیازمند دانش و تخصص است. وی تأکید کرد که افراد به جای ورود مستقیم به بازار، از طریق شرکتهای سبدگردان یا صندوقهای سرمایهگذاری اقدام کنند. صفاری توضیح داد که این شرکتها با مدیریت ریسک و استفاده از تیمهای حرفهای، سرمایهگذاری را بهینه میکنند و به افراد کمک میکنند تا از فرصتهای بازار بهرهمند شوند.
افزایش اعتماد سرمایهگذاران و کاهش نوسانات
صفاری اظهار داشت که بورس به عنوان آینه تمامنمای نوسانات اقتصادی، بازاری پرریسک محسوب میشود. وی افزود که مدیریت ریسک توسط نهادهای حرفهای و انطباق ریسک سرمایهگذاران با فرصتهای موجود، میتواند به کاهش نوسانات و افزایش اعتماد به این بازار کمک کند. او بار دیگر توصیه کرد که سرمایهگذاران با در نظر گرفتن میزان تحمل ریسک خود، از طریق مسیرهای غیرمستقیم وارد بازار شوند.
صنایع پیشرو در بازار سرمایه ایران
مصطفی صفاری در ادامه گفتگوی خود با «نقش اقتصاد» تأکید کرد که برخی از صنایع مانند پتروشیمیها، معادن و کانیهای فلزی و غیرفلزی از پتانسیل رشد بالایی برخوردارند. او اضافه کرد که علاوه بر این، با اجرای برنامههای توسعهای نظیر برنامه هفتم، بانکها نیز از بنگاهداری خارج خواهند شد که این امر میتواند صنعت بانکداری را جذابتر کند. این کارشناس توضیح داد که بازار سرمایه ایران با وجود شوکهای سیاسی اخیر، برای سرمایهگذاری بلندمدت بسیار مناسب است. وی افزود که شرکتهای ایرانی و زیرساختهای صنعتی نشان میدهند که این بازار در بلندمدت رشد قابل توجهی خواهد داشت. به گفته وی، با توجه به ارزش پایین سهام شرکتهای ایرانی نسبت به بازارهای جهانی، فرصتهای زیادی برای سرمایهگذاران وجود دارد. صفاری اظهار داشت که سهام شرکتهای صادراتمحور که به دلار درآمدزایی میکنند، همچنان جذابیت بالایی دارند. او توضیح داد که پتروشیمیها نمونهای از این شرکتها هستند که سودهای قابل توجهی از صادرات خود کسب میکنند. بنابراین، وی توصیه کرد که سرمایهگذاری در این شرکتها همچنان در اولویت باشد.
تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار سرمایه
فردین آقا بزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در گفتگویی با روزنامه «نقش اقتصاد» به بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نرخ تورم، حجم نقدینگی، نرخ رشد اقتصادی و نرخ ارز بر بازار سرمایه پرداخت. وی تأکید کرد که این متغیرها تأثیرات مستقیم و غیرقابل انکاری بر بازار دارند. به گفته وی، کاهش ارزش دلاری بازار از 330 میلیارد دلار در سالهای 95 و 96 به 130 میلیارد دلار، نشاندهنده تأثیرات مستقیم کاهش ارزش پول ملی بر بازار سرمایه است.
افزایش سودآوری شرکتها با تغییرات نرخ ارز
این کارشناس افزود که کاهش فاصله بین ارز نیما و بازار آزاد، موجب افزایش حاشیه سود شرکتها شده است. علیرغم افزایش هزینههای تمامشده، برآیند این تغییرات باعث افزایش درآمد و سود عملیات شرکتها میشود. وی همچنین خاطرنشان کرد که نوسانات نرخ ارز تأثیرات مستقیم بر سودآوری شرکتها دارد و میتواند شرایط مثبتی را برای بازار ایجاد کند، هرچند که این نوسانات ممکن است مدیران را از برنامهریزی دقیق و بلندمدت برای تولید، فروش و صادرات محروم کند.
اعتماد عمومی، عامل کلیدی برای جذب سرمایهگذاران
وی تأکید کرد که یکی از مهمترین عوامل جذب سرمایهگذاران به بازار سرمایه، اعتماد عمومی است. به گفته وی، این اعتماد تنها زمانی ایجاد میشود که مقام ناظر بازار به طور بیطرفانه عمل کند و از گروههای خاصی حمایت نکند. علاوه بر این، وی افزود که عدم دخالت دولت در بازار و اقتصاد میتواند از بزرگترین حمایتها برای بازار سرمایه باشد. وی تصریح کرد که صنایع پیشرو در کشور، مانند فولاد، پالایش، پتروشیمی و صنایع کانی فلزی، به دلیل سودآوری بالای خود، گزینههای مناسبی برای سرمایهگذاری در بلندمدت هستند.
برتری بورس در بازدهی بلندمدت نسبت به سایر بازارها
فردین آقا بزرگی همچنین در مورد مقایسه بازدهی بورس با سایر بازارها اظهار داشت که بورس در طول 30 سال گذشته بیش از 4500 برابر رشد کرده است. در مقایسه با سایر بازارها مانند بازار مسکن و سکه که به ترتیب 2100 و 1900 برابر رشد کردهاند، بورس در بازههای بلندمدت بازدهی به مراتب بالاتری داشته است. وی تأکید کرد که با وجود نوسانات در بازههای کوتاهمدت، بورس در بلندمدت همچنان یکی از بهترین گزینهها برای سرمایهگذاری است.
مزیتهای بورس نسبت به سایر بازارها
این کارشناس بازار سرمایه افزود که یکی از مزایای عمده بورس نسبت به سایر بازارها، نقدشوندگی بالا و قابلیت تفکیکپذیری سرمایه است. به گفته وی، سرمایهگذاران میتوانند در بورس به طور همزمان در چندین صنعت مختلف سرمایهگذاری کنند، در حالی که در بازارهایی مانند مسکن، خودرو، یا طلا، سرمایهگذار منابع خود را تنها در یک بخش محدود میکند. این مزیت، بورس را از سایر بازارها متمایز میکند و به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که ریسک خود را کنترل کنند.