تبلیغ زمانی اثرگذار است که گوینده به آنچه برای دیگران میگوید، امر به معروف و نهی از منکر میکند، از عدالت و سادهزیستی میگوید و با اشرافیگری و تجملگرایی مخالفت میکند مردم او را نماد عملی در بیان سخنان بدانند.
دکتر علی دارابی: بهانه نگارش این مطلب، دیدار جمعی از مبلغان و طلاب حوزههای علمیه کشور با رهبر معظم انقلاب اسلامی است. به عنوان معلمی دانشگاهی، نویسنده و پژوهشگری که به قدر بضاعت ناچیز خود سالیانی است آموخته ام و نیز یاد داده ام، نوشته ام و سخنرانی کردهام در همراهی و اجابت به بیانات رهبری و کمک به تبیین مسئله به گمانم مهمترین بایستههای تبلیغ و موعظه در شرایط کنونی عبارت است از:
1️⃣ مبلغ باید خود یک محقق، پژوهشگر و عالم به معنای واقعی باشد.
بدون مطالعه و تحقیق تبلیغ و سخن گفتن نباید صورت گیرد. زنده یادان محمد تقی فلسفى، راشد، مطهری، رجبی دوانی ودراین زمان حجت الاسلام محسن قرائتی،… . نمونههای بارز روحانیون مبلغ باسواد که از هر تریبون، منبر، مسجد و دانشگاه، روزنامه و رسانه برای تبلیغ هدفمند و اثرگذار بهره برده اند. سلسله سخنرانیهای عالمانه حجت الاسلام فلسفی در دهه ۴۰ هجری شمسی در مسجد جامع بازار تهران در ماه مبارک رمضان که بعداً در چهار مجلد تحت عنوان “جوان از نظر عقل و احساس و کودک از نظر وراثت و تربیت” چاپ شده. بسیاری او را “زبان گویای اسلام” نامیدهاند این نوع سخنرانیهای عالمانه را باید مورد توجه قرار داد.
2️⃣ گوینده و مبلغ باید عامل به آنچه میگوید باشد. تبلیغ زمانی اثرگذار است که گوینده به آنچه برای دیگران میگوید، امر به معروف و نهی از منکر میکند، از عدالت و ساده زیستی میگوید و با اشرافیگری و تجملگرایی مخالفت میکند مردم او را “نماد عملی” در بیان سخنان بدانند.
آسیب بزرگی که امروزه بر جامعه مبلغان و واعظان ما وارد شده است فاصله بس فراوان میان آنچه که میگویند با آنچه که عمل میکنند میباشد. مبلغان باید بدانند در ساختمان شیشهای زندگی میکنند که همه درون آن را شفاف میبینند.
3️⃣ آنچه که نباید گفت. به گمانم فهرست آنچه که نباید مبلغان دینی به زبان آورند و یا در نوشتهها خاموشی گزیند، مهمتر از آنچه که باید بگویند میباشد. امروزه بیان کرامات و مشاهدات بزرگان در خواب و عالم رویا با نسل جوان جستجوگر حقایق، که دریافت مطالب را بر پایه استدلال، خرد میپذیرند باید کنار گذاشته شود. خرافات و موهوماتی که به نام دین بعضاً در قالب “منجیگرایی” و “به سوی ظهور” مطرح میشود خود ضربهای مهلک بر موعود گرایی، منجیگرایی واقعی قطب عالم امکان، حضرت صاحب الزمان علیه السلام است.
مبلغان باید برداشت خود را بیان کنند و به تعبیر شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی بگویند: برداشت من از اسلام این است، نه آنکه یک سره همه امور را به اسلام نسبت دهند.