اختلالات اینترنتی و افزایش کلاهبرداری ها

صدیقه بهزادپور روزنامه نگار: استفاده از اینترنت به عنوان یک ابزار برای ارتباطات و انجام تراکنش‌ها، امکانات بی‌نظیری را برای افراد فراهم کرده است، اما از سوی دیگر، اختلالات اینترنت و کاهش احتمالی امنیت انجام تراکنش‌های مالی نیز زمینه انجام کلاهبرداری در فضای مجازی موجب شده است. اِعمال فیلترینگ و استفاده گسترده مردم از وی پیان ها نیز موجب کاهش امنیت انجام مبادلات مالی در فضای مجازی شده است. درحال حاضر گمان عمومی بر این است که در صورت استفاده از برنامه‌های داخلی، اطلاعات شخصی و مالی آنها لو رفته و یا با پیام‌های تقلبی و وب سایت‌های تقلبی و ایمیل‌های فیشینگ احتمال سرقت‌های مجازی و فیشینگ گسترش یافته است. کارشناسان معقتدند محدودسازی و طبقاتی کردن اینترنت فقط منجر به کاهش امنیت شبکه می‌شود و بهتر است اقدامات این چنینی با در نظر گرفتن تمام عواقب و جوانب امربا مشارکت کارشناسان خبره عملیاتی شود تا از تحمیل هزینه‌های گزاف مالی، اجتماعی و همچنین هدررفت زمان جلوگیری کرد.

افزایش دسترسی به اطلاعات شخصی و مالی

علی حریت پرور کارشناس حوزه فناوری در این باره به «نقش اقتصاد» گفت: یکی از تاثیرات اصلی اینترنت بر افزایش کلاهبرداری، افزایش دسترسی به اطلاعات شخصی و مالی افراد است. کلاهبرداران می‌توانند از طریق روش‌های مختلفی مانند پیام‌های تقلبی، وب‌سایت‌های تقلبی و ایمیل‌های فیشینگ به اطلاعات حساس افراد دست پیدا کنند و از آنها سوءاستفاده کنند. علاوه بر این، اینترنت به کلاهبرداران امکان می‌دهد تا هویت خود را مخفی کنند و با شخصیت‌های جعلی در فضای مجازی اقدام به کلاهبرداری کنند. این امر باعث افزایش سختی در تشخیص و دستگیری افراد متخلف می‌شود. همچنین، تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای که با استفاده از اینترنت به وجود آمده‌اند، کلاهبرداران را به انجام عملیات پیچیده‌تری ترغیب می‌کنند. از جمله مثال‌های این تکنولوژی‌ها می‌توان به تولید ویدئوهای تقلبی با استفاده از هوش مصنوعی یا ترویج اسکیم‌های مالی آنلاین اشاره کرد.

بستر مناسب برای نفوذ هکرها

این کارشناس ادامه داد: اِعمال محدودیت‌های در فضای مجازی و اینترنت فرصت مناسبی برای کلاهبرداران در این فضا ایجاد کرده است تا با دسترسی به اطلاعات شخصی یا از طریق درگاه‌های مجازی به سخت افزارهای در اختیار افراد مانند موبایل، تبلیت، کامپیوتر و … نفوذ کند، استفاده از وی پیان ها این امکان را افزایش داده است، هر چند افرادی که از نرم افزارهای داخلی نیز استفاده می‌کنند، به دلیل سپرهای دفاعی ناکافی آنها احتمال ورود هکرها و کلاهبرداران را بیش از پیش تسهیل کرده است، به عبارتی می‌توان گفت؛ محدودیت‌ها فرصت‌های بیشتری در اختیار افراد سودجو قرار داده است.

حریت پرور معتقد است: هر چند استفاد از برنامه‌هایی که با استفاده از توان و ظرفیت‌های داخلی نیز ساخته می‌شود مطلوب است اما انجام اصلاحات و رفع باگ‌های امنیتی از ضروریاتی است که باید رفع شود، از سوی دیگر محدودیت و اینترنت طبقاتی نیزبا توجه به اینکه به دلیل تحریم هنوز امکان استفاده از تجهیزات مناسب برای اجرایی کردن آن در کشور وجود ندارد، نیز مشکلاتی در این حوزه برای کاربران ایجاد کرده است.

او توضیح داد: امکان فیلترینگ بیشتر برنامه‌ها و یا اینترنت به صورت کلی توسط مسئولان به دلیل نبود تجهیزات مناسب وجود ندارد و در حقیقت اعمال فیلترهای بیشتر وجود ندارد، پس بهتر است که با رفع محدودیت‌ها اِعمال کارهای امنیتی و اخلاقی را به کاربران بسپارند چرا که درغیر این صورت میزان آسیب پذیری کاربران و همچنین مسئولان در سطوح مختلف از نظر فنی نیز افزایش می‌یابد.

اِعمال فیلترینگ مرگ آور برای اقتصاد خرد و کلان

امیر ناظمی معاون سابق وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این باره معتقد است: مشکلی که ما در کشورمان با آن مواجه هستیم این است که فیلترینگ الزاماً در خدمت مواردی که عرض کردم نیست. فیلترینگی که در ایران اعمال می‌شود نه تضمین‌کننده کیفیت کاربران است نه به افزایش امنیت منجر می‌شود. این نوع از فیلترینگ امنیت ما را به شدت کاهش داده است، چرا که هر نوع فیلترینگ که دارای مشروعیت در ذهن شهروندان نباشد، آنان را تشویق می‌کند تا فیلترینگ را دور بزنند. مثلاً اگر تلگرام فیلتر شد ولی مردم این فیلترینگ را نادرست تشخیص دادند و فیلتر آن را محدودسازی آزادی خود تشخیص دادند، در نتیجه تلاش می‌کنند از طریق فیلترشکن‌ها آن را دور بزنند. برای نمونه فیلترشکن‌ها مخصوصاً آنهایی که رایگان هستند خیلی از اوقات ممکن است دسترسی‌هایی را روی موبایل شهروندان ایجاد کنند و حتی دستوراتی بدهند که آن فرآیند به افزایش ناامنی کلی در یک کشور منجر شود. این بهره‌برداری نادرست از فیلترینگ می‌تواند هم سرمایه اجتماعی را کاهش دهد و هم امنیت شبکه را. بنابراین نه‌تنها این فیلترینگی که اعمال می‌شود اهداف مورد نظر یعنی کیفیت استفاده و کیفیت بهره‌برداری کاربران را افزایش نمی‌دهد بلکه به ناامنی گسترده در کشور منجر می‌شود.

خسران، ناامیدی و شکست سراسری

معاون سابق وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در باره اجرای طرح صیانت‌ها در فضای مجازی گفت: یک نگاه دغدغه‌های امنیتی است. به این دغدغه‌ها پاسخ نادرستی داده شده و افرادی ادعا کردند که با این طرح می‌توانند دغدغه‌های امنیتی را کاهش دهند؛ در حالی که مثل روز روشن است این ادعاها غیرواقعی و غیرعملیاتی است و تنها امنیت شبکه در کشور را کاهش می‌دهد. یعنی دقیقاً در جهت مخالف با ادعاها. گروه دیگر افراد ذی‌نفعی هستند که احتمالاً پیش‌بینی می‌کنند که می‌توانند از منافع آن بهره‌برداری‌های شخصی یا گروهی انجام دهند. به هر حال تشکیل صندوق پرپول در طرح صیانت حتماً بهره‌برداران خاص خود را هم دارد. گروه دیگری که به چنین طرح‌هایی علاقه‌مند می‌شوند کسانی هستند که اینترنت و دسترسی مردم را تهدیدی برای جایگاه خودشان می‌دانند و هنوز وارد دنیای مدرنی که در آن شفافیت و پاسخگویی و مشارکت‌جویی از اصول اولیه حکمرانی است نشده‌اند. همه این گروه‌ها اما در پایان یک خسران، ناامیدی، ناامنی و شکست را بر کشور تحمیل خواهند کرد.