معادله دوسر باخت توسعه کارخانه های فولادی

محبوبه بیدکی روزنامه نگار: محمد درویش، پژوهشگر، کویرشناس و رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو با انتقاد از خطرات و چالش‌های زیست محیطی در آران و بیدگل، به «نقش اقتصاد» گفت: شهرستان آران و بیدگل در استان اصفهان در حاشیه کویر مرکزی ایران قرار گرفته و با بارش کم، اقلیم گرم و خشک و بادهای شدید مواجه است، افتتاح فاز دوم فولاد کویر آران بیدگل خطرات و چالش‌هایی زیست محیطی بسیاری را برای این مناطق به همراه دارد و متاسفانه آران و بیدگل را دچار مشکلات بسیاری کرده است و نباید اجازه دهیم تا درگیر استقرار صنعت آب بر فولاد شود.

این فعال سرشناس محیط زیست بابیان اینکه حفاظت از محیط زیست همتی مضاعف می‌طلبد، افزود: در واقع زندگی همه ما به نوعی به محیط زیست و طبیعت ارزشمندی همچون جنگل‌ها، رودخانه‌ها، دریاها، تالاب‌ها و گونه‌های جانوری زیست محیطی وابسته است بی تردید چنین نگرشی حیات طبیعت و محیط زیست را به زندگی ما گره می زند و قطعاً حفاظت از این منابع طبیعی همتی مضاعف می‌طلبد.

وی در ادامه با بیان اینکه فولاد بعد از پتروشیمی، آب برترین صنعت است، تاکید کرد: صنایع فولاد بعد از پتروشیمی آب برترین صنعت هستند و بی تردید با استقرار و توسعه این صنعت در آران و بیدگل این دو منطقه درگیر بیماری‌ام اس می‌شوند، بدیهی است که اجازه گسترش کارخانه بزرگ فولاد در این منطقه ما را وارد یک معادله باخت باخت می‌کند.

این پژوهشگر و کارشناس محیط زیست در مورد اهمیت مناطق ارزشمند آران و بیدگل، عنوان کرد: مدیران صنایع فولاد اگر این سرزمین را دوست دارند با ایجاد اشتغال در سیستان و بلوچستان می‌توانند، ادامه توسعه صنعت خود را به سواحل جنوبی کشور ببرند، در غیر این صورت با مهاجرت کارگران غیر بومی تعادل در ضریب جمعیتی منطقه بر هم خواهد خورد.

درویش با بیان اینکه پیشگیری از ایجاد صنایع آب بَر به سلامت منطقه آران و بیدگل کمک می‌کند، یادآور شد: متاسفانه برداشت‌های بی رویه از سفره‌های آب زیرزمینی و قطع ورود پساب منجر به ایجاد خطرناک‌ترین فرونشست و فروچاله در ایران به طول 72 کیلومتر در دشت طاهرآباد شده است، بی تردید استفاده از پساب آب کاشان برای فرآیند ذوب کارخانه فولاد خطراتی به مراتب بیشتر را به دنبال دارد و بازگرداندن پساب به سفره‌های آب زیرزمینی خردمندانه‌ترین کار در این راستا است.

این کارشناس برجسته توسعه پایدار و کنشگر محیط زیست، باانتقاد از اینکه در همه جای دنیا صنایع آب بَر مانند فولاد در کنار دریا احداث می‌شود، تاکید کرد: استقرار صنایع فولاد در تمام دنیا با رعایت تمامی ضوابط زیست محیطی در کنار دریا است و با همت و تلاش می‌توان این مسئله را اجرایی کرد.

وی با تاکید بر اینکه آران‌و بیدگل باید به سمت تعریف صنایع غیر آب بَر بروند، گفت: تراز منفی آبخوان‌های کشور به 160 میلیارد متر مکعب افزایش پیدا کرده است، در چنین شرایطی توزیع صنایع آب بَر در استان اصفهان هیچ توجیحی نداردو این استان در تنوع و توسعه صنایع آب بَر فولاد در کشور رکورد دار است.

رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو اظهار داشت: ما با کارآفرینان که به دنبال افزایش تولید و اشتغال هستند، نه تنها دشمن نیستیم بلکه فقط از سرنوشت تلخ کبودرآهنگ، جازموریان، ارومیه، تالاب گاوخونی، حورالعظیم و مناطق دیگر باید درس عبرت بگیریم تا به سرنوشت تلخ آران و بیدگل دچار نشوند.

درویش با بیان اینکه استان اصفهان با فرآیندهای ویرانگر فرونشست مواجه شده است، عنوان کرد: متاسفانه اصفهان با شرایط بد و گسترده‌ترین فرونشست‌ها مواجه است و ما به چیزی بیشتر از عِرق سرزمینی نیاز داریم که آن هم درایت، هوشمندی و خردمندی است تا بتوانیم آینده خوبی را برای سرزمین خود تصور کنیم و روند این بحران‌ها را مهار کرده تا شدت آن کاهش یابد.

وی با ابراز نگرانی از توسعه صنایع آب در منطقه کاشان، آران و بیدگل، تاکید کرد: متاسفانه برای جبران فرونشست منطقه طاهرآباد در حدود 50 هزار سال زمان نیاز داریم تا به نتیجه مطلوب برسیم، به نظر می‌رسد شتاب گسترش فرونشست در منطقه کاشان، آران و بیدگل به طرز معنا داری در حال افزایش است که باید از این بحران پیشگیری کنیم.

کارشناس برجسته توسعه پایدار و کنشگر محیط زیست در پایان با انتقاد از بالاترین حد استقرار صنایع آب بَر به ویژه فولاد در استان اصفهان، خاطر نشان کرد: متاسفانه کشور شرایط به شدت بحرانی را رد کرده است، و آسیب‌های این مشکل را با بهبود صرفه جویی در آب و فرایند تبدیل آهن به فولاد که در هر ساعت 1000 متر مکعب آب مصرف می‌کند، نمی‌توان جبران کرد.