خالص سازان بخوانند!
حسین انتظامی: دکتر صالحي اميري وزير اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامي اگرچه يک مدير اجرايي پرسابقه است اما جنبه علمي-دانشگاهي خود را هرگز رها نکرده است و حتي به تعبيري با آن شناخته مي‌شود. دکتر صالحي اميري وزير اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامي اگرچه يک مدير اجرايي پرسابقه است اما جنبه علمي-دانشگاهي خود را هرگز […]
حسین انتظامی: دکتر صالحي اميري وزير اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامي اگرچه يک مدير اجرايي پرسابقه است اما جنبه علمي-دانشگاهي خود را هرگز رها نکرده است و حتي به تعبيري با آن شناخته مي‌شود.
دکتر صالحي اميري وزير اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامي اگرچه يک مدير اجرايي پرسابقه است اما جنبه علمي-دانشگاهي خود را هرگز رها نکرده است و حتي به تعبيري با آن شناخته مي‌شود. ده‌ها پژوهش راهبردي يا کاربردي ارزشمند توسط خود او يا زير نظر او انجام گرفته که کتاب حاضر (رساله دکتري خانم زهرا خدايي به‌علاوه اضافاتي از دکتر صالحي اميري) يکي از آنها به شمار مي‌آيد. حضور چنين چهره‌هايي به عنوان استاد راهنما يا استاد مشاور در پايان‌نامه‌هاي دانشگاهي، خروجي‌ها را واقعي‌تر و کاربردي‌تر مي‌کند چرا که آنان علاوه بر دانش، روش‌شناسي و تربيت پژوهشي داراي تجربه اجرايي هم هستند و نظام مسائل کشور و همچنين اولويت‌ها و محدوديت‌ها را بخوبي مي‌شناسند و پژوهش‌هايي که زير نظر آنان انجام مي‌گيرد از معضل رايج رساله‌ها (انتزاعي بودن و جنبه رفع تکليفي داشتن براي استاد و دانشجو) رنج نمي‌برند.
روش اين پژوهش، فراتحليل است. بدان معنا که ۹۲ پژوهش انجام شده با موضوع مهاجرت نخبگان علمي که در بازه ۹۸-۱۳۸۰ در قالب پايان‌نامه يا مقاله پژوهشي صورت گرفته بازخواني شده و با تفسير دوباره يافته‌هاي پژوهشي، نتيجه‌اي جامع استخراج شده است.
در اين کتاب موج‌هاي مهاجرتي کشور به ۶ مقطع تقسيم شده‌اند:
۱-دهه ۵۰ که عمدتا باهدف تحصيل بوده است.
۲-دهه ۶۰ که شرايط خاص پس از انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي را در بر مي‌گرفته.
۳-دهه ۷۰ که با دو نوع انگيزه بوده است: ضرورت کادرسازي براي بازسازي کشور (مهاجرت و بازگشت) و گسترش تنش‌هاي سياسي و اجتماعي داخلي.
۴-دهه ۸۰ که شامل دو نوع بوده است: الف-جذب گسترده دانشجويان توسط مراکز علمي جهان و جذب سرمايه‌هاي داخلي توسط کشورهاي سرمايه‌پذير. ب- مهاجرت جوانان به دليل مناقشات داخلي.
۵-دهه ۹۰ که مهاجرت همزمان با خروج ارز و سرمايه بوده است.
۶- دهه ۱۴۰۰ که موج جديدي از مهاجرت زنان، جوانان، دانشجويان و نخبگان را شامل مي‌شود.
از آنجا که توسعه ملي، مهمترين اولويت نظام حکمراني است ضرورت دارد آسيب‌شناسي يا دليل‌شناسي تمايل نخبگان به خروج از کشور صورت پذيرد و براي اين «مساله» راه حل جستجو کرد چرا که مهاجرت، به تعبيري فشارسنج اقتصادي، سياسي و اجتماعي دانسته مي‌شود. در اين راستا و در جهت درک درست مساله لازم است علت شناسي، انگيزه شناسي، پيامدشناسي و راهبرد شناسي صورت گيرد.
با توجه به آن‌که موضوع مهاجرت نخبگان ورزشي (و بعضا پناهندگي آنان) در سال‌هاي اخير تبديل به يک مساله شده است در کنار فرا تحليل ۹۲پژوهش ياد شده، يک کار پژوهشي مستقل هم براي مربيان و ورزشکاران صورت گرفته است که با توجه به مسئوليت سابق دکتر صالحي اميري (رياست کميته ملي المپيک) قاعدتا روايي بالايي دارد. در اين پژوهش، پس از اشباع نظري از طريق مصاحبه‌هاي ساختاريافته و نيمه ساختاريافته، پرسشنامه‌اي فراچنگ آمده که با انتخاب دقيق نمونه آماري نتايج قابل تاملي حاصل شده است.
در اين کتاب تعاريف دقيق، علمي و کاربردي از مهاجرت، فرار مغزها، کوچ نخبگان، خروج نخبگان از چرخه خدمت و پديده فريلنسينگ (بويژه پس از همه‌گيري کرونا) و تفاوت‌هايي که تعريف و تحليل پديده مهاجرت در رويکردهاي گوناگون (اقتصادي، سرمايه انساني، جامعه شناسي علم و فناوري و…) دارد راهگشا است.
نويسنده به اتکاي سوابق و نگاه استراتژيک خود صرفا به بيان مساله و توصيف درد اکتفا نکرده است بلکه با ارائه راهکارها و سياست‌هاي شدني، شيوه درمان اين معضل را به سياستگذاران گوشزد مي‌کند.
خالص‌سازان البته نه تنها مهاجرت را خطري براي کشور نمي‌دانند بلکه با انسداد سازي عملا به تشويق کوچ سرمايه‌هاي انساني مشغول‌اند (عبارت مشهورِ «اگه ناراحتي، پاسپورت بگير و برو»). خالص‌سازان معتقدند هر چقدر مزاحمان و نق‌زن‌ها کمتر باشند حکومت کردن هم راحت‌تر ا
