فاطمه حاجعلی تحلیلگر بازار سرمایه: بازار سرمایه امسال در انتظار رویدادها و اخباراقتصادی مثبت نسبت به شعار سال و اظهارنظرهای پس از آن، تحولات نرخ دلار نیما و همچنین انتشار گزارشهای سالانه شرکتهاست. در حوزه سیاسی نیز تحولات جنگ غزه و لبنان با اسرائیل از مهمترین اخبار تاثیرگذار بر اقتصاد و بورس است.: قبل از آغاز سال گفتیم که اخباری نظیر نرخ دلار، خبرهای خودرویی، پالایشی، تسعیر ارز بانکها پیشران بازار خواهند شد و میتوانند جو خوبی به بازاری که مدتها سرکوب شده و از بقیه همگروه ها و موارد مشابه خود عقب مانده، بدهد که یکی از عوامل پیشران حرکت بازار طی مدت اخیر، افزایش نرخ دلار بود. در حال حاضر بازار امیدوار به تغییر سیاستها از سوی بانک مرکزی است و این بار سهامداران با سرعت بیشتری واکنش نشان میدهند و منتظر بیان و تحلیل پسا رویدادی نخواهندبود. اگر بازار بتواند کوچکترین نشانهای از این تغییر در سال جدید دریافت کند، قطعاً فضای بازار فعلی و جریان رشدی ایجاد میشود، اما به محض دریافت خبری متناقض با روند و برآورد فعلی، جهت بازار چرخیده و با سرعتی بالا واکنش منفی نشان میدهد. در کل بازار در عین ارزندگی بدون این اخبار، انرژی لازم را برای بیدار کردن جریان پول و همراه کردن با خود ندارد. در هر اقتصادی اگر نرخ ارز افزایش پیدا کند، ارزش پول ملی در مقابل سایر ارزها کم میشود و صادرات آن کشور رشد میکند که به دنبال آن بورس صعودی میشود، اما در کشور ما به واسطه رانت، اختلاف ارزی به جیب واردکنندگان و دلالان میرود و بزرگترین کسری تجاری منفی رقم میخورد که این امر نتیجه رفتار و عملکرد دولتی است که بازار سرمایه را به حاشیه برده است.
شعار فعلی سال دو محور اساسی و مهم؛ یکی تولید و دیگری مشارکت مردم داشت. تولیدکنندهای که در حال حاضر با هزینههای سرسام آور آب، برق، گاز و انرژیهای دیگر، قیمت گذاری دستور، نرخ تأمین مالی 40 درصد، مالیات، دخالتهای ریز و درشت دولت و در آخر سال گذشته با تعیین نرخ 30 درصدی برای بهره به نابودی کشیده شد. اصل شعار مشارکت نیز به طور کلی توجه به بازارسرمایه دارد و باید دید که دولت برای بازارسرمایه که محلی برای ایجاد و بستر به کارگیری سرمایههای کوچک در راستای پروژههای بزرگ و تولید است، چه برنامههایی درنظر دارد.
همه ما می دانیم که مشارکت مردم در قالب انتشار اوراق پروژهها، سهام پروژه، شکل شرکت در افزایش سرمایهها و عرضههای اولیه و هر مدل دیگری که باشد، باید در بستر بازارهای اولیه و ثانویه بازار سرمایه صورت گیرد، اما متاسفانه در حال حاضر اعتماد از بازار سرمایه گرفته شده و اکثریت مردم حاضرند پول خود را هر جایی به جز این بازار بگذارند. راه حلهای بسیار زیادی برای تحقق این شعار وجود دارد، اما حلقه مفقوده دو مورد که اولی نبود سرمایه اجتماعی قوی و اعتماد مردم و دوم نبود قوه عاقله در تصمیم گیریهای اقتصادی است که امیدواریم با توجه به اینکه اصل شعار، اصل درستی است، واقعاً بتوانیم مردم را به حضور در تولید و اقتصاد کشور ترغیب کنیم.
در ابتدا باید اعتماد از بین رفته به بازار سرمایه بازگردد که مستلزم اتخاذ تصمیمات درست و اعتمادساز برای بازار است و پس از آن با رونق بازار ثانویه، چرخ بازار اولیه خواهد چرخید که اولین و بارزترین نمونه آن را میتوان ادامه عرضههای اولیه دانست که اگر در مسیر درستی هدایت شود، به بهترین شکل ممکن تحقق شعار مشارکت مردم در حمایت از تولید شکل میگیرد و شرکتها یکی پس از دیگری با منابع مردم، تأمین مالی و افزایش طرح و توسعه را اجرا کرده و پیش میبرند. بازار قابلیت رشد را دارد و پیدایش خبرهای بنیادی و اتفاقات مثبت، زمینه ساز حرکت خوب بازار خواهد شد. البته درست در نقطه مقابل، نبود خبرهای مثبت و بی رمقی جریان پولی و خبری آرام آرام همین خوش بینی را نیز تحت تأثیر قرار میدهد و حجم را کاهش خواهد داد. مسوولان در دولت و سازمان بورس باید متوجه مزیتهای ریز و درشت بازار سرمایه در تحقق شعار سال شوند و تا وقتی اخبار قوی و مهم به بازار نرسد، نمیتوان روند ادامه داری از رشد را امیدوار بود اما در مجموع امیدواریم سال 1403 سالی پر از اتفاقات خوب و شیرین و پر از رویدادهای زیبا برای سهامداران باشد.