پاشنه آشیل بازار خودرو

لطف‌اله سیاهکلی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس: آنچه که موجب شده خودروهای نو به اندازه نیاز وارد کشور نشود و سهولت واردات صورت نگرفته است، عدم تخصیص ارز است، بانک مرکزی ارز مورد نیاز را به واردکننده نمی‌دهد و اجازه هم نمی‌دهد که واردکننده از ارز خودش استفاده کنند؛ بنابراین دولت در باب تخصیص ارز همکاری لازم را ندارد و واردات به کندی صورت می‌گیرد. بانک مرکزی می‌گوید که من ارز ندارم، در حالی که باید از بانک مرکزی پرسید که در سال گذشته برای تولید خودروهای داخلی چقدر ارز اختصاص داده است. در سال 1401، بیش از 8 میلیارد دلار ارز تخصیص داده شده است و در سال 1402، تولیدکنندگان داخلی بیش از 13 میلیارد دلار طلب ارزی از دولت دارند. اگر تولید داخل است، چرا ارز نیاز دارند، بنابراین فکر می‌کنم ما اساساً اشتباه فاحش در باب اختصاص ارز به تولیدکنندگان داخلی داریم و در این زمینه سخت‌گیری نمی‌کنیم، اما برای واردات می‌گوییم ارز نداریم.چرا به تولیدکننده داخل سهمیه ارزی تخصیص می‌دهیم، اما برای واردات این کار را نمی‌کنیم، دلیل این است که اساساً برای مشتری ارزشی قائل نیستیم و مصرف‌کننده را به حساب نمی‌آوریم. اگر هدف مصرف‌کننده باشد، هم تولید داخل رونق می‌گیرد و هم واردات معنادار می‌شود. اما زمانی که چشم و گوش بسته به تولید داخل که در اصل تولید داخل هم نیست و صرفاً درصد مونتاژشان فرق می‌کند وگرنه ما خودرویی به نام خودروی ملی نداریم، بها می‌دهیم، همین وضعیت پیش می‌آید. اگر خودروی ملی داشتیم که نیاز به تخصیص ارز نداشت. برای واردات خودرو بین یک و نیم تا دو میلیارد دلار پول نیاز است و این رقم بزرگی نیست و اصلاً در بازار ارز هم مشکلی ایجاد نمی‌کند. دو میلیارد دلار در سال در ترنور مالی ما که بیش از 80 میلیارد دلار است عدد بسیار اندکی است. باید از بانک مرکزی در این زمینه همکاری نمی‌کند و این موضوع را یک مشکل اساسی می‌داند پرسید چطور تأمین ارز برای خودرو داخلی مشکل ندارد، اما برای تنظیم بازار مشکل دارد؟تنظیم بازار جزء وظایف دولت‌ها است و ترکیبی از تولید داخلی و واردات است، تولید وقتی افزایش پیدا کرد، واردات کاهش پیدا می‌کند و وقتی تولید داخل کاهش پیدا کرد، واردات افزایش می‌یابد، نمی‌توان یک طرف را گرفت و طرف دیگر را رها کرد. ما بیشتر از این که امور را به خارجی‌ها ربط دهیم، باید ببینیم که در داخل کشور مشکل چه چیزی است، آنقدر که ما خودمان، خودمان را تحریم می‌کنیم و در قیدهای مختلف قرار می‌دهیم که دست خودمان را می‌بندیم.ممکن است عامل خارجی هم تأثیر داشته باشد، اما عواملی در درون کشور به مراتب بیشتر از عوامل خارجی مؤثر هستند و نمی‌گذارند واردات خودرو آنطور که باید اتفاق بیفتد و مردم شهد شیرین این قانون خوب را که مجلس زحمت کشیده و با کمک دولت بیرون آمده را بچشند و استفاده کنند، بازار خودرو از التهاب خارج شود و در بازار رقابت شکل بگیرد که سبب افزایش کیفیت محصولات داخلی شود.