صباح زنگنه کارشناس اقتصاد بینالملل: ابتدا باید این موضوع را در نظر داشت، اینکه ایران بهراحتی نفت را به چین میفروشد درست نیست؛ ولی به هر ترتیب راههایی پیدا کرده که بتواند نفت را در حدی که نیازهای اساسی کشور را تأمین کند بفروش برساند. اگر ایران میتوانست بهراحتی نفت خود را بفروشد باید میتوانست حداقل در شرق آسیا و چین و هند با قیمت خوب و مقادیر مورد توافق بفروشد.این مسئله در حالی روی میدهد که امریکا هیچ مجوزی برای تسهیل در زمینه فروش نفت ایران به چین صادر نکرده و اخیراً کنگره و مجلس سنای امریکا مصوبهای داشته و به چین فشار وارد کردهاند که از ایران نفت نخرند و یا کمتر وارد کنند. اما موضوع ازاینقرار است که امریکا نمیتواند در چند جبهه بجنگد مشکلی که با کمبود انرژی و سوخت در اروپا به وجود آمده، باعث شده امریکا از هر طرقی سعی میکند نفت در بازار وجود داشته باشد، ضمن اینکه اگر چین بخواهد وارد بازار خرید نفت جهان شود مشکلات امریکا و اروپا شدیدتر خواهد شد، بنابراین ایالات متحده سعی بر این دارد که کمبودها را به هر شکلی برطرف کند.امریکا باتوجهبه مشکلاتی که برای نفت و گاز روسیه در اروپا و جهان پیدا شده تلاش میکند به هر کشوری که نفت دارد با روشهایی اجازه دهد نفت خود را وارد بازار کنند تا بحران قیمت پیش نیاید، ضمن اینکه کمشدن عرضه 2 میلیونبشکهای از سوی اوپک پلاس به این چالشها دامن زده است. به همین دلیل برای ایران و ونزوئلا مسیرهایی باز میکند که نفت این کشورها وارد بازار جهانی شود تا بحران کمیت و قیمت نفت ایجاد نشود.امریکا رسماً به ایران مجوز فروش و عرضه نفت به کشورها از جمله چین را نداده؛ اما ممکن است چشمپوشی کند. چین کشور بزرگی است و چندین شرکت و پالایشگاه دارد و نمیتواند همه را کنترل کند، آنها به بازارها به هر ترتیب دسترسی خواهند داشت و باعث افزایش قیمت میشوند؛ اما درهرحال باید با قاطعیت گفت که هیچ توافقی برای عرضه نفت ایران صورت نگرفته است.
نفت ایران فعلاً در شرایط تحریم عرضه میشود ضمن اینکه اگر احتمالاً ترامپ بر سرکار بیاید تحریمهای شدیدتر هم اعمال میشود و تصمیمگیریها بر اساس شرایط موجود و تلاش برای عدم ایجاد بحران در تأمین انرژی انجام میشود. یک سیاست مشخصی وجود ندارد که بگوییم که ایران نباید از سقف مشخصی در تولید و فروش نفت تجاوز کند و یا به چه کسی و یا در کدام بازار نفت را بفروش برساند، تصمیمگیریها تا حدی نوسان دارد و ژلهای بوده و ثابت نیست.