فاطیماه‌دخت میرزایی دخت روزنامه نگار: شهیر محمّدنیا، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در رابطه با برخی از موضوعات مهمی که وزیر اقتصاد و رئیس جدید سازمان بورس در جریان مراسم تودیع و معارفه روز گذشته به آن‌ها اشاره کردند، بیان کرد: دیروز سه شنبه 27 شهریورماه 1403، جلسه معارفه آقای حجت‌الله صیدی به عنوان رئیس جدید سازمان بورس برگزار شد و ایشان و آقای عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد سخنرانی‌هایی داشتند که در مجموع، صحبت‌های مثبتی برای بازار سرمایه بودند؛ به طوری‌که آقای صیدی در بخشی از صحبت‌های خود با اشاره به تغییر یا افزایش دامنه نوسان گفت که فعلاً دامنه نوسان تغییر نمی‌کند و اساساً تغییر در زیرساختارها نباید شتابزده باشد و این مسئله باید با بررسی و نظرسنجی صورت بگیرد. به همین دلیل، بنده با ایشان کاملاً موافق هستم.
این تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با «نقش اقتصاد» تصریح کرد: طبیعتاً هرگونه تصمیمی باید با بررسی‌های لازم و شتابزده عمل نکردن صورت بگیرد و علتش این است که پیامدهای بعدی آن، دامن‌گیر مجری نشود؛ بنابراین درمورد محدودیت دامنه نوسان باید گفت که در بازار سرمایه همچنان ریسک سیستماتیک را داریم. هرچند این ریسک، کاهش محسوسی داشته است ولی تا زمانی که شاهد آتش‌بس نباشیم و تنش‌ها به طور کامل برطرف نشوند محدودیت دامنه نوسان باید با احتیاط ادامه پیدا کند.
شهیر محمّدنیا گفت: محدودیت دامنه نوسان ابزاری است که سازمان رگولاتور باید در زمان‌های مناسب از آن استفاده کند که یکی از این زمان‌ها، مواقعی هستند که شاهد ریسک‌های سیستماتیکی مثل جنگ هستیم. زیرا شاهد بیش‌واکنشی (overreaction) در بازارها هستیم و با این کار می‌توان تا حد زیادی سدّ محکمی در برابر هیجانات بازار به وجود آورد. اما زمان‌هایی که بازار سرمایه از نظر بنیادی ارزنده نیست و سازمان رگولاتور بخواهد با ایجاد محدودیت‌های این‌چنینی جلوی ریزش را بگیرد بدون شک، اقدام نادرستی در پیش می‌گیرد که کارا نخواهد بود؛ به طوری‌که به محض برطرف شدن محدودیت، بازار سرمایه به سرعت متعادل خواهد شد. به همین دلیل، با آقای صیدی موافق هستم که این اقدام برای مقطع فعلی مناسب نیست.
این تحلیلگر بازار سرمایه تأکید کرد: آقای همتی در بخشی از صحبت‌های خود در مراسم تودیع و معارفه روز گذشته به نبود اعتماد در بازار سرمایه اشاره کرد و این که برگشت اعتماد فرآیند زمان‌بری است و در فرصت کم، امکان‌پذیر نیست. بنده با این صحبت وزیر اقتصاد نیز، موافق هستم. چون به اعتمادی که در یک دهه گذشته شاهد بودیم آسیب وارد شده است و در نتیجه، براحتی قابل بازیابی نیست و نیازمند اقدامات عملی است تا سرمایه‌های فرار کرده از بورس دوباره برگردند و افراد تمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار را داشته باشند.
شهیر محمّدنیا ادامه داد: اولین کاری که می‌توان در مدت زمان کوتاهی انجام داد تا از طریق آن، اعتماد ازدست رفته تا حدی به بازار سرمایه برگردانده شود این است که دولت به ویژه کابینه اقتصادی از فاز شعار و حرف‌درمانی خارج شود و شاهد اقدامات عملی باشیم؛ بنابراین با موضوعی که آقای همتی به عنوان وزیر اقتصاد گفت که رئیس سازمان بورس باید کت را در بیاورد، موافق هستم و آقای صیدی باید چنین کاری انجام دهد و این نباید شعار باشد و باید به صورت عملی اجرایی شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: اگرچه انتخاب رئیس سازمان بورس یک انتصاب دولتی است ولی بدین معنی نیست که آقای صیدی نباید از حقوق تمام ذینفعان بازار سرمایه دفاع کند بلکه ایشان حتماً باید کت خود را در بیاورد و حق و حقوق بازار سرمایه را از دولت و کابینه اقتصادی بگیرد و حتی اگر نیاز به مباحثه و مجادله بود وارد عمل شود و از وزیر اقتصاد و بانک مرکزی گرفته تا سایر ارگان‌ها، مطالبه‌گری داشته باشد تا جایی که زمان تعیین و تصویب بودجه باید در قامت یک مدیر فعال و پویا برای ردیف‌هایی مثل نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، عوارض صادرات، مالیات و… که به طور مستقیم بر بازار سرمایه تأثیرگذار هستند و همچنین، حق و حقوق سهامداران بجنگد و تلاش کند تا حداقل‌های لازم را برای این بازار بدست آورد. چون همین موضوع باعث می‌شود که اعتماد مردم به بازار سرمایه برگردد.شهیر محمّدنیا عنوان کرد: رئیس سازمان بورس نباید در بخش رگولاتوری اقدامات شتابزده کند و باید به بازار سرمایه عمق دهد و ابزارهای متنوعی را وارد کرده ولی حتماً بر کیفیت ابزارها تمرکز کند. چون نباید بازار سرمایه صرفاً از نظر کمّی و ابزاری توسعه پیدا کند بلکه حتماً باید ابزارهای با کیفیتی اضافه شوند.این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به ارزش بورس ایران تصریح کرد: آقای همتی در بخش دیگری از صحبت های خود به این موضوع اشاره کرد که ارزش بورس ایران بسیار پایین و به میزان 140 میلیارد است و حتی با مارکت کپ خیلی از شرکت‌های بزرگ جهان قابل قیاس نیست و این پُرواضح است؛ چراکه اساساً مارکت کپ بازار سرمایه ایران بسیار کوچک‌تر از بسیاری از شرکت‌های بزرگ جهان مثل اپل و آمازون و… است. به همین دلیل، ما نباید ارزش بورس کشور را با چنین شرکت‌هایی مقایسه کنیم بلکه این موضوع باید با کشورهای همسایه مقایسه شود؛ به طوری‌که با یک قیاس می‌توان به این نتیجه رسید که تا چه اندازه عقب‌ماندگی داریم در حالی که بیش از 50 سال است که بازار سرمایه در ایران فعالیت می‌کند و اگرچه از نظر قدمت، با هیچ یک از آن‌ها قابل قیاس نیست ولی در عمل می‌بینیم ارزش بورس ایران بسیار پایین است.شهیر محمّدنیا تأکید کرد: به عنوان مثال؛ اگر ما به بازار بورس امارات نگاهی بیندازیم خواهیم دید که صندوق کاستودین امارات فقط 500 میلیارد دلار منابع دلاری برای حمایت از بازار دارد. این در حالی است که ارزش کل بازار بورس ما کمتر از 150 میلیارد دلار است و طبیعتاً حتی باید بیشتر از 300-400 میلیارد دلاری باشد که اعلام شده است؛ چراکه ما در سقف سال 99، تا 470 میلیارد دلار را مشاهده کردیم؛ بنابراین در ارزندگی بازار شکی نیست.این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اهمیت ارزندگی در بورس اظهار کرد: موضوع مهمی که وجود دارد این است که بورس باید دوباره به ارزندگی خود در سال‌های گذشته دست پیدا کند. یعنی شاهد عبور از سقف‌های قبلی از نظر مارکت کپ باشیم و حداقل تعدیلی که باید در بازار سرمایه صورت بگیرد تعدیل تورمی است که در چند سال گذشته رخ نداده است و اگر این تعدیل صورت بگیرد بخش قابل توجهی از اعتماد به بازار سرمایه برمی‌گردد تا ان‌شاءالله بعد از تعدیل تورمی؛ با اقدامات عملی دولت و رشد اقتصادی شاهد رشدهای باکیفیت‌تر و غیر اسمی باشیم که منجر به جذابیت بازار سرمایه برای ادامه سرمایه‌گذاری شوند.
شهیر محمّدنیا یادآور شد: آقای صیدی در جریان برگزاری مراسم دیروز، به ظرفیت بازار سرمایه اشاره کرد که در کف خوبی قرار دارد. در این خصوص باید گفت که این موضوع طبیعی است و همه فعالان و تحلیلگران باسابقه بازار سرمایه به این موضوع اشاره و تأکید می‌کنند که بورس ارزنده است. اما وظیفه اصلی این است که متولیان بتوانند این ارزندگی را به جریان نقدینگیِ فرار کرده از بازار سرمایه را به آن برگردانند. زیرا این ارزندگی به سراغ بازارهای موازی رفته است و این کار مستلزم مشوق‌ها و اجرایی کردن حرف‌ها و شعارهاست و برای این منظور باید تلاش کنند تا نقدینگی به طور مجدد با بورس آشتی کند و پول‌های پارک شده دوباره به بازار سرمایه برگردند و شاهد شکل‌گیری موج خوبی در آن باشیم.
این تحلیلگر بازار سرمایه در پایان خاطرنشان کرد: ما اگر به مثلث بازار سرمایه، یعنی زمان، قیمت و حجم نگاهی بیندازیم خواهیم دید که بورس؛ هم از نظر قیمتی ارزنده است و P بر E بسیار مناسبی دارد و بسیاری از شرکت‌های خوش‌بنیاد ما در قیمت‌های ارزنده‌ای قرار دارند و هم از لحاظ زمانی، چند سال در فاز رکود و نزول بوده است که این‌ها باعث می‌شوند بتواند در جایگاه خوبی قرار بگیرد. در نتیجه، دو موضوع مهم جریان نقدینگی و حجم باید محقق شوند تا به اصطلاح، بنزین این ماشین از کار افتاده و ساکن تأمین شود تا بتواند شروع به حرکت کند که با ورود نقدینگی این مهم امکان‌پذیر است و وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس باید برای این منظور از هیچ تلاشی دریغ نورزند.
