حانیه سراج روزنامه نگار: در حالی که امروزه بسیاری از خریدها آنلاین انجام می‌شود، اما خرید آنلاین برخی از محصولات نظیر گوشت، چالش‌هایی برای مردم ایجاد کرده است. حال به دلایل مختلفی از جمله اختلاف قیمت‌ها، نگرانی از کیفیت محصولات، رعایت نکات بهداشتی و… فروش اینترنتی گوشت قرمز از ابتدای پاییز ممنوع اعلام شد.
فروش آنلاین گوشت، در حالی که راحتی را برای مصرف‌کنندگان به ارمغان آورده، اما سلامت و امنیت غذایی جامعه را به خطر انداخته است. نبود نظارت کافی، موجب شده محصولات فاسد یا آلوده به‌راحتی در دسترس مصرف‌کنندگان قرار گیرد. علاوه بر این، تفاوت فاحش قیمت‌ها در فروشگاه‌های آنلاین با بازار، سؤالات بسیاری در مورد کیفیت و نحوه عرضه این محصولات ایجاد کرده است.رقابت ناسالم در این بازار شفافیت را کاهش داده و منجر به افزایش نگرانی‌ها در مورد منشاء عرضه گوشت شده است. این وضعیت نه‌تنها سلامت جامعه را تهدید می‌کند، بلکه اعتماد مصرف‌کنندگان را سلب کرده و به اقتصاد خرده‌فروشی سنتی ضربه زده است. حال سؤال اینجاست که آیا فروش اینترنتی گوشت غیرقانونی است؟ اگر غیرقانونی است چرا فروش اینترنتی گوشت همچنان انجام می‌شود؟
بررسی بازار گوشت قرمز
بررسی فروشگاه‌های اینترنتی حاکی از آن است که قیمت برخی اقلام گوشت با قیمت آن در بازار سنتی متفاوت است. برای مثال گردن گوسفندی به عنوان یکی از محبوب‌ترین انواع گوشت، با قیمت 689 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم در بازار توزیع می‌شود. اما در فروشگاه‌های اینترنتی گردن گوسفندی با قیمت یک میلیون و 380 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می‌رسد.
همچنین ران ممتاز گوسفندی هم با قیمت یک میلیون و 680 هزار تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد. اما همین نوع گوشت در فروشگاه‌های اینترنتی با قیمت یک میلیون و 840 هزار تومان توزیع می‌شود.
فعالیت کدام فروشگاه‌ها غیرقانونی است؟
منصور پوریان، رئیس شورای تأمین دام، درباره فروش اینترنتی گوشت در بازار در گفتگو با تجارت‌نیوز توضیح داد: برخی از فروشگاه‌ها و کارخانه‌ها برای فروش محصول خود سایت‌هایی راه‌اندازی کرده‌اند. چنین فروشگاه‌ها و کارخانه‌هایی باید مجوزهای لازم نظیر مجوزهای بهداشتی و قرنطینه‌ای را داشته باشند تا بتوانند کالاهایی همچون گوشت، مرغ و ماهی را عرضه کنند. از طرفی بازرسی‌های لازم هم از این فروشگاه‌ها انجام می‌شود و اگر گوشتی فاسد یا آلوده باشد از گردونه مصرف حذف می‌شود. در بحث فروشگاه‌های اینترنتی چون واحد صنفی، نحوه نگهداری و عرضه و مجوزهای لازم برای مصرف‌کننده مشخص نیست، در نتیجه چنین فروشگاه‌هایی خلاف بازار عمل می‌کنند. در نتیجه فعالیت آنها هم غیرقانونی است.
او درباره چالش‌های خرید اینترنتی گوشت برای مصرف‌کنندگان گفت: از آنجا که گوشت یک کالای مهم در سبد خرید خانواده‌ها محسوب می‌شود، بنابراین خرید اینترنتی آن می‌تواند چالش‌هایی برای مصرف‌کننده به دنبال داشته باشد. برای مثال ممکن است گوشت خریداری‌شده با گوشتی که فرد تحویل می‌گیرد متفاوت باشد. از طرفی امکان پیگیری و رصد هم برای مصرف‌کننده امری دشوار به شمار می‌رود. در نتیجه بهتر است کالاهایی همچون گوشت، اینترنتی خریداری نشوند. در واقع اگر فردی قصد خرید اینترنتی گوشت را دارد، بهتر است از امکانات فروشگاه مد نظر برای نگهداری گوشت آگاه باشد. مثلاً فروشگاه‌های زنجیره‌ای و حتی سوپر گوشت‌ها این امکانات را دارند. درصورتی‌که فروشگاه مربوطه امکانات لازم را نداشته باشد، قطعاً سلامت افراد هم به خطر می‌افتد.
تفاوت قیمت میان فروشگاه‌های اینترنتی و بازار
رئیس شورای تامین‌کنندگان دام درباره علت تفاوت قیمت میان بازار و فروشگاه‌های اینترنتی تصریح کرد: یکی از دلایل امر نظارت نکردن بر این فروشگاه‌هاست. چراکه بر چنین فروشگاه‌هایی هیچ‌گونه نظارت و ردگیری وجود ندارد. بنابراین بسیاری از قیمت‌های غیرواقعی ناشی از فعالیت و قیمت‌گذاری چنین فروشگاه‌هایی است. البته این معضل در بخش دام هم وجود دارد که همچنان حل‌نشده باقی مانده است.
پوریان برای حل این مشکلات پیشنهاد داد: برای حل این مشکل نظارت یک امر ضروری است. چراکه باید فضا به شکلی مدیریت شود که بتوان بر فعالیت چنین فروشگاه‌هایی نظارت کرد. همچنین در این راستا باید از روش‌های مناسب بهره گرفت. در واقع برخی از این فروشگاه‌ها به دنبال ایجاد التهاب در بازار هستند که در صورت نبود نظارت، قطعاً مشکلات عدیده‌ای پیش خواهد آمد.
بر اساس این گزارش، از آنجا که گوشت یک کالای اساسی و مهم در سبد خرید خانواده‌های ایرانی است، بنابراین اینکه این گوشت چگونه در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد هم اهمیت پیدا می‌کند. برخی از فروشگاه‌های اینترنتی علاوه بر اینکه مجوزهای لازم را ندارند، گوشت را هم با قیمت بالایی به فروش می‌رسانند که این امر منجر به التهاب بازار می‌شود. در نتیجه بهترین راهکار برای حل این مشکل، مدیریت و نظارت با روش‌های صحیح است.با این حال دولت بار دیگر به جای حل مساله اقدام به پاک کردن صورت‌مساله کرد تا علاوه بر فروشگاه‌های اینترنتی، مصرف‌کنندگان را هم به دردسر بیندازد.
