فریال مستوفی عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: بعد از سال 2011 که حادثه برجهای دوقلوی آمریکا اتفاق افتاد، برای اینکه بتوانند کنترلی بر سیستمهای مالی دنیا داشته باشند، یک استانداردی به نام افایتیاف درست شد. چراکه پول کارهایی مانند قاچاق انسان، مواد مخدر و تروریسم از طریق سیستم بانکی جابهجا میشد و برای کنترل این رویه، استانداردهای بانکی له منظور حفاظت از این مسائل تصویب شد تا بانکها و سیستمهای مالی دنیا همگی بتوانند از یک استاندارد استفاده کنند.
کل کشورهای دنیا به جز ایران و کره شمالی به این استاندارد پیوستند. حتی کشورهایی مانند افغانستان، سوریه، عراق و… هم به FATF پیوستند، اما ایران و کره شمالی تنها کشورهایی بودند که این استاندارد را نپذیرفتند. دلیل این کشورها برای نپذیرفتن استاندارد مزبور نیز همین موضوع تحریم بود. در واقع میگفتند به دلیل تحریم بودن ایران، استفاده از کانالهای دیگری به جز کانالهای رسمی به منظور دور زدن تحریم، موضوعی حیاتی بوده و با پیوستن به FATF به دلیل ایجاد شفافیت، جلوی این راهها گرفته میشود. چون شفافیت، دور زدن تحریم از کانالهای غیررسمی را دشوار میکند. اما در این زمینه سؤال این است که مگر کارهایی که ایران برای دور زدن تحریم انجام میدهد، از طریق سیستمهای بانکی انجام میشود؟تحریمهای ایران دو نوع هستند. یکی تحریمهای آمریکا و دیگری تحریمهای سازمان ملل. همه کشورها به تحریمهای سازمان ملل توجه میکنند و موارد تحریمی را انجام نمیدهند. اما تحریک تحریمهای آمریکا را قرار نیست همه کشورها رعایت کنند. برای مثال چین، روسیه و… این تحریمها را رعایت نمیکنند. الان کشورهای دنیا دقیقاً به دلیل مساله FATF با ایران همکاری نمیکنند. بنابراین اگر ایران به FATF بپیوندد و مشارکت کند، درهای بیشتری به روی کشور باز میشود.
منافع وصل شدن ایران به FATF بسیار بیشتر از معایب آن است و به نظر میرسد بیشتر کاسبان تحریم هستند که بر ضررهای آن پافشاری میکنند. بخش خصوصی بر این موضوع تاکید دارد که حتماً باید ایران به این استاندارد بپیوندد و پس از آن، استانداردهای سیستم بانکی نیز باید بالا برود. انتقادها درباره پیوستن به FATF به دلیل کاهش راههای دور زدن تحریم و افزایش شفافیت را نمیتوان پذیرفت. در حال حاضر حتی شرایط بسیار شدیدتری برای سیستم بانکی ایران تعیین شده است و به جای این موارد باید تلاش برای شفافیت در دستور کار قرار گیرد.