سید هادی موسوی نیک کارشناس اقتصادی: بودجه پیشنهادی دولت در سال آینده حدود 600 تا 700 هزار میلیارد تومان کسری دارد که می‌تواند افزایش هم پیدا کند.
در گام نخست مهم‌ترین چیزی که مشهود است و البته پیش‌تر وعده آن را هم داده بودند، این است که بودجه امسال، یک بودجه یکپارچه باشد. به زبان ساده‌تر بخش‌هایی از بودجه، در قالب تبصره‌های دیگری آماده می‌شدند و ذیل بودجه عمومی قرار نداشتند که این مساله در بودجه امسال رفع شد و بخش‌هایی چون «هدفمندی یارانه‌ها» به شکل یکپارچه در لایحه پیشنهادی دولت آمده است.
یکپارچه نبودن بودجه موجب شده بود که در برآوردهای کارشناسی هم مشکلات زیادی به وجود بیاید. به طور خاص در ماه‌های گذشته بارها بر سر میزان کسری بودجه 1403 ارقام مختلفی عنوان شده که آن را از 500 تا هزار هزار میلیارد تومان عنوان می‌کردند. بخش مهمی از این اختلاف بر سر این بوده که کسری تبصره‌هایی چون هدفمندی یارانه‌ها که ذیل بودجه عمومی نبودند را برخی جزو کسری بودجه محاسبه می‌کردند و عده‌ای چنین اقدامی را در محاسبات خود دخالت نمی‌دادند.
از نظر فنی کسری بودجه به معنای میزان ناترازی است که دولت آن را از طریق استقراض حل می‌کنند. طبیعتا بدهی‌های دیگری هم وجود دارد که دولت به اشکالی دیگر آن را تامین می‌کند. به طور عرفی کسری بودجه را به همه هزینه‌هایی اطلاق می‌کنند که درآمدهایش تامین نشده است.
به هر روی، در لایحه بودجه پیشنهادی 1404 دولت در یکی از تبصره‌های آن، سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای حاصل از فروش نفت را که بنا بود 48 درصد باشد را به 20 درصد کاهش داد. به زبان ساده‌تر در این مورد دولت 28 درصد از سهم صندوق ملی را استقراض کرده است. در همین یک قلم معادل 400 هزار میلیارد تومان کسری وجود دارد که معادل آن از منابع صندوق توسعه ملی استفاده می‌شود.
از سوی دیگر دولت می خواهد از محل مابه‌التفاوت واگذاری دارایی‌های مالی خویش نیز حدود 200 هزار میلیارد تومان بردارد که این را هم می‌توانیم به کسری بودجه بیافزاییم. به این ترتیب حداقل کسری بودجه در سال آینده بالغ بر 600 تا 700 هزار میلیارد تومان است.
البته در لایحه بودجه فرض‌های دیگری هم وجود دارد که به طور بالقوه می‌توانند به کسری بودجه تبدیل شوند. به طور مثال دولت پیش‌بینی کرده که در سال آینده روزانه یک میلیون و 700 هزار بشکه نفت را با قیمت هر بشکه 63 دلار خواهد فروخت. این در حالی است که می‌دانیم تحولات بیرونی بر این مساله تاثیر زیادی دارند و از هم اکنون هم می‌توانیم احتمالات زیادی را در این باره که چنین چیزی محقق نمی‌شوند، پیش‌بینی کنیم.
