میراث شومی به قدمت ۲ دهه

حمیدرضا صالحی رئیس کنفدراسیون صادرات انرژی: مهم‌ترین عاملی که باعث بروز  ناترازی شده عدم سرمایه‌گذاری به موقع روی میادین گازی در راستای حفظ فشار لازم و توسعه میادین است، ما رتبه دوم ذخایر گازی دنیا را داریم و به لحاظ میزان ذخایر مشکلی نداریم ولی سیاست‌ها و روش‌ها تا به امروز به این شکل بود که نه توانستیم نفت را به میزان لازم بفروش برسانیم که برای توسعه سرمایه‌گذاری کنیم، نه اینکه دولت درآمدی داشته که امکان سرمایه‌گذاری داشته باشد و نه اینکه به بخش خصوصی فرصت داده شد که بتواند در قالب کنسرسیوم در این پروژه‌ها حضور داشته باشد.

ما اکنون در پارس جنوبی حدود 3.4 درصد افت تولید گاز داریم که به دلیل عدم سرمایه‌گذاری لازم در این میدان بوده است، در حوزه مصرف نیز بهینه‌سازی مصرف سوخت اجرا نشد، قرار بود در برنامه هفتم توسعه سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت از زیر مجموعه دولت خارج شود و در مجموعه معاونت ریاست جمهوری قرار گیرد تا در اجرای پروژه‌ها تسهیل شود که این کار انجام نشده است، بعبارت دیگر سازمان بهینه‌سازی و بهره‌وری مصرف سوخت که تاکنون زیرمجموعه وزارت نفت و نیرو بوده‌اند؛ باید مستقل شوند تا منابع لازم برای ذخیره‌سازی گاز را از وزارت نفت اخذ کنند که این اتفاق نیفتاده و پروژه‌های ماده 12 (بند ق سابق) عملاً برای بخش خصوصی کارسازی نشد و منابع لازم برای توسعه بهینه‌سازی مصرف تخصیص نیافت.ما تاکنون 50 تا 60 میلیون متر مکعب به نیروگاه‌ها گاز اسال می‌کردیم و اگر دچار کمبود می‌شدیم سراغ سوخت مایع یعنی گازوئیل و مازوت می‌رفتیم؛ یعنی در مخازن تمام نیروگاه‌ها سوخت مایع ذخیره‌سازی می‌کردیم اما امسال با کاهش پرشدگی مخازن سوخت مایع مواجه بودیم، یعنی سال گذشته حجم پرشدگی مخازن نیروگاه‌ها 77 درصد بود امسال این رقم به 38 درصد رسیده یعنی نه تنها گاز روی گازوئیل هم نباید حساب کنیم امکان استفاده از مازوت هم به علت سولفور بالایی که دارد در برخی نیروگاه‌ها ممنوع شده و به همین دلیل دچار خاموشی زمستانی شدیم، بنابراین ما هم در حوزه تولید و هم مصرف دچار مشکل هستیم که تا به امروز برای آن نسخه جامعی نپیچیده و موفق عمل نکرده‌ایم، بنابراین هر ساله کمبود و ناترازی انرژی برق و گاز داریم.احداث و توسعه صنعت برق پروژه زیرساختی است هر دولتی باید برای دولت بعد ریل‌گذاری و سرمایه‌گذاری کند اگر دولت وقت این کار را نکند مشکل به دولت بعد می‌رسد.ناترازی برق از برنامه سوم یعنی از سال 84 به بعد عیان شد زمانی که دولت هفتم و هشتم صنعت برق به نهم و دهم تحویل داد 45 درصد نیروگاه‌های نصب شده؛ قرارداد نیروگاهی در دست اجرا داشتیم که برخی 50 درصد پیشرفت عبور کرده بودند یعنی از 39 هزار مگاوات نیروگاه تحویل شده حدود 17 هزار مگاوات قرارداد تحویل دولت نهم داده شد اما دولت دهم از 60 هزار مگاوات نیروگاه نصب شده 5800 مگاوات قرارداد به دولت بعدی داد از همان زمان متوجه شدیم که به سمت کمبود برق حرکت می‌کنیم، وقتی یک دولت 45 درصد نیروگاه نصب شده را قرارداد در حال اجرا به دولت بعد تحویل می‌دهد؛ دولت بعد می‌تواند گزارش خوبی از بهره‌برداری از نیروگاه‌ها ارائه دهد، وقتی دولت این زمینه را آماده، موضوع فایناس و مباحث مالی را حل و سرمایه‌گذاری نمی‌کند دولت بعد به مشکل برمی‌خورد.دولت هشتم صنعت برق را در شرایط خوبی به دولت نهم تحویل داد اما زمانی که دولت دهم این صنعت را بدست دولت یازدهم سپرد شاخص نیروگاه‌های در دست اجرا نسبت به ظرفیت نصب شده حدود 8 درصد بوده و این در حالی است که دولت نهم با شاخص 45 درصد برق را تحویل گرفت و این نشان می‌دهد کدام دولت برای آینده کار کرده است.

دولت چهاردهم با انباشتی از فاصله تولید و مصرف مواجه بود به طوری که زمانی که دولت را تحویل گرفت حدود 19 هزار مگاوت کمبود برق داشتیم و اکنون پیش‌بینی شده که برای سال آینده این رقم به حدود 24 تا 25 هزار مگاوت می‌رسد، اکنون اگر می‌خواهیم این پیک برگردد باید موانعع را برطرف کنیم که مهمترین آن تصدی‌گری دولت است.

دولت مانع توسعه صنعت برق است موضوع ناترازی برق و گاز قابل حل شدن است و اکنون زمان برای تعلل نیست، راهکار اینکه شرایط را بری ورود بخش خصوصی به این صنعت فراهم کنیم و به این ترتیب شیب را در کمتر از دو تا سه سال به حداقل رسانده و نهایت تا 5 سال آینده ناترازی را به صفر برسانیم.