راهکار رهایی صنایع از ناترازی گاز

سپهر مهرابی کارشناس اقتصاد توسعه: کشور ما که دارای یکی از بزرگترین ذخایر گاز طبیعی در سطح جهان است، در مدیریت منابع گازی خود به ویژه در ماه‌های سرد که مصرف به اوج می‌رسد، با چالشی مداوم مواجه است. این ناترازی گاز، مشکلات قابل توجهی را ایجاد می‌کند و بخش‌های مختلف، به‌ویژه صنایع صادرات محور را که زیان ده‌ها میلیارد دلاری را گزارش کرده‌اند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. حل این مسئله در وهله اول با همکاری خود صنایع در سرمایه گذاری استراتژیک در زیرساخت‌های ذخیره سازی گاز و ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز بستگی دارد.

بنابراین یکی از موضوعات اساسی در زمینه حل معضل ناترازی مقطعی گاز در ماه‌های سرد سال در ایران، تمرکز بر ذخیره‌سازی گاز است. این رویکرد راهبردی در سرمایه‌گذاری جهت ذخیره‌سازی گاز در شرایطی که برخی صنایع صادرات محور ما از محل ناترازی گاز بیش از چند ده میلیارد دلار آسیب می‌بینند، بسیار ضروری است.

سرمایه‌گذاری صنایع در زمینه ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز و جلوگیری از عدم‌النفع 15 تا 20 میلیارد دلاری سالیانه خود از محل تأمین نیاز گازی خود از طریق گاز ذخیره‌سازی شده یکی از الزامات است سرمایه‌گذاری برای ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز توسط صنایع تنها یک بار انجام خواهد شد ولی هر ساله نفعی چند ده میلیارد دلاری برای صنایع خواهد داشت و دیگر شاهد توقف تولید نخواهیم بود زیرا صنایع با ایجاد مخازن ذخیره‌سازی امکان ذخیره‌سازی تمام نیاز صنایع در پیک مصرفی گاز را خواهند داشت و به این ترتیب بدون نیاز به توقف تولید، تولیدات صنعتی تداوم پیدا خواهد کرد.

نکته بسیار مهم در زمینه حل ناترازی گاز، سیاست سرمایه‌گذاری دولت و صنایع در زمینه توسعه ظرفیت ذخیره‌سازی و ایجاد مخازن جدید است که نه تنها ناترازی گاز را حل خواهد کرد بلکه در دوره قیمت پایین گاز، امکان ذخیره سازی گاز وجود دارد و در دوره اوج ناترازی و پیک مصرف امکان تأمین نیاز گازی صنعت و نیروگاه از طریق گاز ذخیره‌سازی شده فراهم خواهد شد

تمرکز بر ذخیره سازی گاز یک راه حل استراتژیک برای رسیدگی به موضوع مبرم عدم تعادل گاز در ایران در ماه‌های سرد ارائه می‌دهد. با سرمایه‌گذاری در تأسیسات ذخیره‌سازی گاز، این کشور می‌تواند تولید صنعتی بی‌وقفه را ارتقا دهد، از صنایع صادرات محور خود در برابر ضررهای فلج‌کننده محافظت کند و تاب‌آوری اقتصادی کلی خود را افزایش دهد. همکاری دولت چهاردهم و صنایع خصوصی و توسعه استراتژی‌های جامع با هدف افزایش ظرفیت ذخیره سازی گاز ضروری است.

در نهایت، تقویت سیستم ذخیره سازی گاز قوی نه تنها بازار داخلی را تثبیت می‌کند، بلکه ایران را به عنوان یک بازیگر رقابتی در عرصه انرژی جهانی قرار می‌دهد و پتانسیل کامل منابع گاز طبیعی خود را آزاد می‌کند