سید عباس حسینی مدیرعامل فولاد کاوه جنوب کیش
دوربرگردان خروج فولاد و سیمان از بورس کالا
طي چند روز اخير، زمزمه‌هايي در خصوص لزوم خروج فولاد وسيمان از بورس کالا با هدف تنظيم بازار و ايجاد شرايط مساعد براي رونق توليد مسکن از ساختمان وزارت راه و شهرسازي به گوش مي‌رسد. نکته تعجب‌آور اين خبر اينجاست که پيشنهاد خروج اين دو کالاي استراتژيک از بورس کالا با همان دلايلي ارائه مي‌شود […]
طي چند روز اخير، زمزمه‌هايي در خصوص لزوم خروج فولاد وسيمان از بورس کالا با هدف تنظيم بازار و ايجاد شرايط مساعد براي رونق توليد مسکن از ساختمان وزارت راه و شهرسازي به گوش مي‌رسد.
نکته تعجب‌آور اين خبر اينجاست که پيشنهاد خروج اين دو کالاي استراتژيک از بورس کالا با همان دلايلي ارائه مي‌شود که براي ورود اين محصولات به بورس کالا عنوان مي‌شد.
وزير راه و شهرسازي اخيراً بورس کالا را از جمله دلايل گراني مصالح ساختماني نظير فولاد و سيمان ذکر کرده و تأکيد کرده است: «بايد اين کالاها از بورس کالا خارج شوند.
هرچند هدف وزير محترم کاهش قيمت اين دو محصول و در نتيجه قيمت نهايي مسکن اعلام شده است، اما بايد در نظرداشت که سهم سيمان در هزينه نهايي مسکن در تهران ۰٫۲ درصد و سهم فولاد نيز حدود ۲ درصد است و در عمل اين دوکالا سهمي ۲٫۲ درصدي را در هزينه تمام شده مسکن دارند، اما نصيبي که دلالان از عرضه سيمان و فولاد خارج از بورس کالا مي‌برند به مراتب بالاتر و بسيار قابل توجه است.
اين در حالي است که از يک سو، گزارش‌هاي مبسوطي درخصوص تأثير مثبت عرضه سيمان و فولاد در بورس کالا بر بازار مسکن وجود دارد که قابل ارائه و استناد است و از سوي ديگر، در واقع بورس کالا در جايگاه دلالاني نشسته است که پيش از اين با قرارگيري ميان توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان ضمن از بين بردن منافع توليد، زيان مصرف‌کنندگان را نيز رقم مي‌زدند.
اکنون بي‌ترديد خروج فولاد و سيمان از بورس کالا مي‌تواند زمينه را براي ورود دوبارهٔ دلالان به اين عرصه فراهم کند تا چرخهٔ ضرر توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان تکميل شود.
عرضهٔ اين دو محصول در بورس کالا از يک‌سو سبب ايجادشفافيت در خريد و فروش آنها مي‌شود؛ امري که مورد تأييدسازمان‌هاي نظارتي و همچنين سهام‌داران بنگاه‌هاي اقتصادي است. از ديگر سو، بررسي اصالت خريدار، فروشنده، محصولات و ضمانت اجرايي درصورت عدم تعهدات، همگي در اين پروسه پيش‌بيني و لحاظ شده است که اين امر منجر به کاهش توأمان ريسک براي خريدار و فروشنده مي‌شود.
گستردگي و پوشش وسيع بازاريابي، عدالت در توزيع و رقابت سالم نيز از ديگر مزاياي عرضهٔ فولاد و سيمان در بورس کالاست.نگارنده طي ساليان متمادي فعاليت در صنعت سيمان وهمچنين در عرصهٔ فولاد، تجربهٔ مواجهه با هر دو وضعيت يعني عرضهٔ خارج از بورس کالا و عرضه در داخل بورس کالا رادارم. لذا تجارب مديريتي در اين عرصه، نشان از آن دارد که وجود شفافيت در سازوکار کنوني و حذف دلالان از اين پروسه، از مهم‌ترين مزايايي است که صنعت از يک طرف و مصرف‌کنندهاز طرف ديگر از آن بهره مي‌برد.
بايد توجه داشت اين شفافيت، به دوران حيات امضاهاي طلايي پايان داده و همچنين با پرداخت ماليات شفاف و دقيق، افزايش درآمد دولت را نيز دربرداشته است. اين در حالي است که اگر سازوکار کنوني به هم ريزد، بازگشت نظام سهميه‌اي و فعال شدن دارندگان امضاهاي طلايي براي منتفع شدن از اين موضوع، دور از انتظار نخواهد بود.
شايد ضروري باشد براي تصميم‌گيري نهايي در اين زمينه ازنظر کارشناسان، اهل فن و فعالان اين حوزه نيز بهره‌گيري شود.در عين‌حال وزير اسبق صنعت، معدن و تجارت، آقاي فاطمي امين نيز پيش‌تر سازوکار عرضهٔ سيمان و فولاد در بورس کالا را مورد تأييد قرار داده و تعادل بازار فولاد و سيمان را ماحصل سازوکار عرضهٔ اين محصولات در بورس کالا دانسته است.
بي‌ترديد در شرايط فعلي که امر توليد مسکن يکي از اهداف مهم دولت است، ورود به تصميمات آزمون و خطايي بيش از آنکه زمينه‌ساز بهبود وضعيت باشد، مي‌تواند شرايط را براي غير شفاف شدن وضعيت و ظهور و مانور دلالان مهيا کند.
