مظاهر گودرزی روزنامه نگار: گروه اجتماعی: مُد، چشم و هم چشمی، یا نیاز واقعی؛ هرچه هست تقاضا برای جراحی زیبایی بینی افزایش پیدا کرده، طوری‌که ایران به «پایتخت جراحی زیبایی بینی در جهان» معروف شده است. اما نگرانی‌ها در مقابل افزایش تقاضا برای انجام جراحی زیبایی از جایی بیشتر می‌شود که این جراحی‌ها توسط افراد نامتخصص انجام شوند؛ «رشته‌هایی که تخصص لازم در این زمینه ندارند به کار جراحان پلاستیک ورود کرده‌اند و وقتی آموزش لازم را ندیده باشند ریسک و عوارض جراحی بالا می‌رود.» این جمله را علیرضا صابری، دبیر انجمن علمی جراحان پلاستیک و زیبایی ایران می‌گوید. متن کامل این گفت‌وگو در ادامه آمده است.
برای کدام عمل زیبایی بیشترین مراجعه کننده را دارید؟
بیشترین مراجعه کننده به ما برای زیبایی صورت است، هم غیرجراحی و هم جراحی، غیرجراحی مانند تزریق فیلر، چربی و بوتاکس.
عمل زیبایی بینی نسبت به سایر عمل‌های زیبایی در ایران بیشتر است، بعد از آن عمل لیفت صورت، تزریق چربی‌های صورت و پلک فوقانی و تحتانی. احتمالاً بیشترین عمل بینی دنیا در ایران انجام می‌شود، برای همین به پایتخت بینی جهان معروف است. خیلی از تقاضاها برای جراحی زیبایی بینی تقاضای درستی نیست، شما موافقید؟
بله حتماً، ما هم دنبال این هستیم که عمل‌های واقعی انجام شود، امروز سیل عظیمی از مراجعه کننده داریم که اصلاً نیاز به جراحی زیبایی ندارند. از هر 100 نفر مراجعه کننده 30 نفر آن‌ها به عمل نیاز دارند، 30 نفر دیگر واقعاً نیازی به عمل ندارند، اما به‌دلیل مسائلی مانند مد روز یا مواردی مانند چشم و هم‌چشمی خواستار عمل زیبایی بینی هستند، 40 درصد باقی مانده هم کسانی هستند که هم می‌توانند عمل کنند و هم می‌توانند عمل نکنند بنابراین سلیقه خودشان برمی‌گردد. اما دنبال کاهش این عمل‌های غیر لازم هستیم چراکه به‌طور نگران کننده در حال افزایش هستند. درهرصورت نیاز به عمل جراحی زیاد نیست و برخی مواقع جو تبلیغاتی که در فضای مجازی اتفاق می‌افتد باعث می‌شود تعداد عمل‌های زیبایی افزایش پیدا کند. خیلی از انجمن‌های بزرگ هم در تلاش هستند فرهنگ‌سازی کنند مانند انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران که تلاش داریم آگاهی بدهیم که مردم بدانند همیشه و تحت هر شرایطی نیاز به عمل جراحی نیست.
نگرانی شما برای چیست؟
هر عمل جراحی خطر عوارض دارد، بعضی مواقع عوارض عمل جراحی غیرقابل جبران است، مخصوصاً اگر به‌دست کسی انجام شود که آموزش لازم برای جراحی ندیده باشد و مهارت کافی را نداشته باشد، گاهی ممکن است فرد تا آخر عمر گرفتار عوارض بعد جراحی شود.
الان یک پزشک جراحی پلاستیک چقدر درآمد دارد که سایر پزشکان تمایل دارند به تخصص شما ورود کنند؟
دقیقاً نمی‌شود گفت، با توجه به سختی کار و طولانی بودن زمان تحصیل قابل توجه نیست ولی قابل قبول هست.
اما مطمئناً خیلی بیشتر از سایر رشته‌های پزشکی هست که افراد دوست دارند ورود کنند؟
مشکل چیز دیگری هم هست، وقتی تعرفه‌های درمانی بالا نرفته درآمد رشته‌های دیگر کاهش پیدا کرده و واقعی نیست، وقتی درآمد کاهش پیدا می‌کند این افراد متاسفانه وارد رشته جراحی پلاستیک می‌شوند بدون دانش کافی.
الان از چه رشته‌هایی و چه افراد غیر متخصصی وارد حوزه جراحی پلاستیک می‌شوند؟
متاسفانه رشته‌های مختلفی هستند که بدون دانش ورود پیدا کرده‌اند.
مگر جراحی پلاستیک برای زیبایی تخصص لازم ندارد چه‌طور این افراد ورود می‌کنند؟
جمعیت و وسعت کشور زیاد است، هرچقدر هم واحدهای نظارتی تلاش کنند بالاخره یک جاهای شکاف وجود دارد و واقعاً نمی‌شود نظارت کامل داشت، از وزارت بهداشت تا نظام پزشکی همه دارند تلاش می‌کنند اما یک جاهایی وجود دارد که این اتفاقات می‌افتد و نمی‌شود هم کاری کرد، این موارد را خود مردم باید کمک کنند، ما دنبال پیشگیری هستیم و می‌خواهیم مردم به دام این سودجویان نیفتند و این فقط با آگاهی رساندن به مردم ممکن است، مردم باید در انتخاب خودشان برای مراجعه به پزشک دقت کنند.
برخی از انجمن‌های علمی در رشته‌های دیگر اسامی افراد متخلف را اعلام می‌کنند، مثلاً انجمن روانشناسی ایران اسامی افراد و صفحه‌های مجازی که غیرمجاز بودند یا حتی در مواردی اصلاً روانشناس نبودند را شناسایی و اعلام کرد، چرا انجمن جراحان پلاستیک برای معرفی افراد غیرمتخصص اقدام مشابهی انجام نمی‌دهد؟
ما هم شناسایی کردیم، اما به‌شکل عمومی معرفی نکردیم؛ ما یک انجمن علمی هستیم و در مدتی که من مسئولیت دارم جلسات زیادی با واحدهای نظارتی از نظام پزشکی، پزشکی قانونی، نظام پرستاری، دادستانی کل کشور، وزارت بهداشت و معاونت درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی داشتیم و همه هم تعامل خوبی با ما دارند.
خطر مرگ برای کدام عمل‌ها بیشتر است؟
این احتمال برای عمل‌های زیبایی ساده مانند جراحی بینی و لیفت صورت کمتر است. هرچقدر زمان عمل جراحی طولانی‌تر شود و فرد بیماری زمینه‌ای داشته باشد ریسک را بیشتر می‌کند و از طرفی تمام عمل‌های جراحی چنانچه توسط متخصص مربوطه و در محل و فضای مناسب انجام نشود مرگ بار خواهد بود.
همان‌طورکه صحبت شد افراد غیرمتخصص به جراحی زیبایی ورود کردند، اما این افراد برای انجام جراحی بالاخره نیاز به اتاق عمل یا کلینیک دارند، شنیده می‌شود بیمارستان‌هایی هستند که اتاق عمل اجاره می‌دهند، این درست است؟
بله متاسفانه به دلیل سودجویی در برخی موارد اتفاق می‌افتد، چند مورد آن هم جدیداً اتفاق افتاد که خوشبختانه با نظارت دقیق شناسایی و برخورد شد. البته این موارد فعلاً کم است اما افزایش و تکرار آن نگران کننده شده است، برای همین ناراحت کننده هستند.
یکی از مواردی که افراد مجبور می‌شوند به فرد غیر متخصص مراجعه کنند مباحث مالی هست، چراکه مثلاً فردی که بدون داشتن مدرک جراحی زیبایی انجام می‌دهد یا مهارت کافی ندارد احتمال زیاد هزینه کمی هم برای جراحی می‌گیرد، ضمن این‌که اشتیاق به انجام عمل زیبایی وجود دارد، این را چه‌طور می‌شود حل کرد؟
ارزان بودن جراحی زیبایی و دسترسی آسان به افراد غیر متخصص سبب شده تعداد متقاضی افزایش پیدا کند. یکی از راه‌هایی که کشورهای دیگر توانستند تقاضا را کم کنند نظارت دقیق بر خدمات بود تا هرکسی نتواند سراغ این مسئله برود، تعرفه‌های جراحی زیبایی باید درست شود، وقتی یک تقاضایی وجود دارد و توسط افراد غیر متخصص ارزان و قابل دسترس ارائه می‌شود، بنابراین بیشتر انجام می‌شود.
هزینه‌های جراحی زیبایی در ایران در مقایسه با کشورهای جهان خیلی تفاوت دارد؟
هزینه‌های جراحی زیبایی در ایران خیلی ارزان‌تر است.
کشور ما درخصوص جراحی پلاستیک و زیبایی توریسم دارد؟ این‌که از کشورهای دیگر برای انجام عمل زیبایی به ایران بیایند؟
جراحی زیبایی در ایران ارزان است و خیلی از ایرانی‌های مقیم خارج از کشور برای عمل زیبایی به ایران برمی‌گردند، همچنین توریسم درمانی هم داریم، اما دارد کم می‌شود.
چرا؟
به همین دلیل که افراد غیرمتخصص وارد حوزه جراحی پلاستیک و زیبایی شده‌اند، طوری‌که تبلیغاتشان سبب شده حتی توریسم هم به دام‌شان بیفتد، عوارض این عمل‌ها زیاد شده لذا وجهه پزشکی کشور را دارد مختل می‌کند.
پر ریسک‌ترین (خطر) عمل زیبایی کدام است؟
بیشتر مربوط به عمل ساکشن و شکم است.
موارد اسیدپاشی به شما مراجعه می‌کنند؟
بله مراجعه می‌کنند.
چرا در مواردی که اسید بخشی از بدن را آسیب زده ترمیم‌های خوبی انجام نمی‌شود؟
برای این‌که تخریب آن واقعاً بالا است، سوختگی چند لایه از پوست و بدن را تخریب می‌کند اما اسید حتی تا استخوان هم سبب تخریب می‌شود، لذا بازسازی و ترمیم آن سخت است.
اگر کسی توسط اسید آسیب دید یا با آسیب پاشی مواجه شد بهترین اقدام اولیه چیست؟
اولاً این‌که از اسید دوری کنند، مخصوصاً در موارد خاص مانند صورت و چشم.
اما مواردی هست که اسید را می‌پاشند…
بله متاسفانه وجود دارد، اولین کار شست‌وشو است، بلافاصله باید شست‌وشو انجام داد، یا اگر روی لباسی هست باید از بدن خارج شود.
جراحی زیبایی را بیمه پوشش نمی‌دهد، درباره سوختگی‌ها یا ترمیم‌هایی که گفتید چه‌طور، بیمه‌ها پوشش دارند؟
خوشبختانه سوختگی را بیمه پوشش می‌دهد. توانمندی ما در این باره در کشور زیاد است و تقریباً کمتر کسی پیدا می‌شود برای چنین عمل‌های ترمیمی بخواهد به خارج از کشور برود.
آماری از تعداد جراحان پلاستیک در کشور داریم؟
در انجمن ما بالای 420 نفر فوق تخصص جراحی پلاستیک در ایران داریم.
ما این روزها درباره مهاجرت پزشکان زیاد می‌شنویم، از رشته تخصصی شما هم پزشکان مهاجرت می‌کنند؟
بله متاسفانه.
احساس می‌شود درآمد پزشک‌های جراحی پلاستیک در ایران از سایر پزشکان بهتر است، پس این گروه به چه دلیلی مهاجرت می‌کنند؟
فقط درآمد مهم نیست، چیزهای دیگری هم هستند که اهمیت دارد.
مثلاً چه مواردی؟
مثلاً موارد شخصی؛ ببینید بالاخره به جز سطح درآمد مواردی دیگری هم هست که یک پزشک را برای ماندن در کشور یا مهاجرت قانع می‌کند. اما ما واقعاً دوست داریم بمانیم و به کشور خدمت کنیم، انجمن جراحی پلاستیک و زیبایی ایران دو نهاد خیریه بزرگ دارد، یکی موسسه امید و دانش هست که مدرسه ساز است، ما به کمک این خیریه تاکنون 18 مدرسه در نقاط مختلف کشور ساخته‌ایم، یکی دیگر هم موسسه ملی مرهم که عمل‌های رایگان ترمیمی شکاف کام و لب شکری انجام می‌دهیم و بیش از 30 سفر به مناطق محروم کشور برای انجام جراحی مانند شکاف کام دارد که به‌طورت رایگان انجام شده‌اند.
وضعیت مراجعه مردها برای انجام جراحی زیبایی چه‌طور است؟
نسبت به ده سال گذشته مراجعه مردها برای انجام جراحی زیبایی بیشتر شده است. مثلاً 15 الی 20 درصد از مراجعه کننده‌ها به خودم مردها هستند.
