اسدالله نقدی استاد دانشگاه: شهر قرن 21 مکان تمرکز ثروت، قدرت و جمعیت است اما همزمان جهان و ایران شاهد «شهری شدن فقر» هستند. جمعیت جهان همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و این رشد اساساً در مراکز شهری است. انتظار می‌رود نسبت شهرنشینی از کمتر از یک سوم در سال 1950 به بیش از دو سوم جمعیت جهان تا سال 2050 یا حتی زودتر برسد و اغلب جمعیت جهان در محیط‌های شهرها زندگی کنند. بخش مهمی از این رشد هم در کشورهای در حال توسعه (مانند ایران) اتفاق خواهد افتاد. هافمن و وان عقیده دارند که شهرنشینی و رشد دست به دست هم می‌دهند، هیچ کشوری بدون تغییر قابل توجه در میزان شهرنشینی تا به حال به وضعیت درآمد متوسط نرسیده است.در سطح ملی نیز در دهه‌های گذشته شاهد رشد روزافزون نسبت جمعیت شهری در ایران بوده‌ایم به طوری که در آغاز قرن گذشته شمسی تنها حدود 18 تا 20 درصد جمعیت کشور در شهرها ساکن بودند اما اکنون در سال 1402 حدود 80 درصد از جمعیت کشور در نقاط شهری سکنی گزیده‌اند. تحولات شهر ایرانی در 100 سال اخیر به ویژه در نیم قرن اخیر بسیار شتابان بوده است. در سال 1335 ما 199 شهر داشتیم اما اکنون بیش از 1200 شهر در تقسیمات کشوری ثبت شده است.انتظار می‌رود در آینده، ریسک‌های شهری از جمله بی‌خانمانی و بدمسکنی و عدم دسترسی به پوشش‌های بیمه‌ای توسط سه روند اصلی هدایت شوند؛ اول تغییرات اقلیمی و افزایش فراوانی و شدت رویدادهای آب و هوایی، دوم شهرنشینی هوشمند و سوم تغییرات اجتماعی و جمعیتی مانند جنگ‌ها، نابرابری، فقر و …، شهر بستر انواع شکوفایی‌ها و همزمان مکان بازتولید انواع شکاف‌ها و نابرابری‌هاست.در طول 100 سال اخیر در ایران گذارهای متعدد جمعیتی، گذارهای سیاسی و گذارهای مدنی رخ داده است؛ گذار شهری یکی از مهمترین این تحولات است که همچنان در یک دوره 100 ساله ایران از یک جامعه عموماً روستایی (80 درصد) به یک وضعیت کاملاً شهری (براساس تعاریف رسمی از شهر) عبور کرده است. این گذار به نوعی با خود و در خود گذارهای بسیار دیگری را ایجاد یا تقویت کرده بنابراین اگر ادعا شود که یکی از مهمترین گذارها و تحولات اجتماعی ایران معاصر شهری شدن سریع و وسیع است، پر بی‌راه نیست.
