مجتبی خسروجردی مترجم: به نظر میرسد که پیروزی احتمالی نامزد جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حجمی از تحولات بنیادین و چالشبرانگیز را برای جهان و همچنین منطقه به دنبال داشته باشد و باید منتظر ماند و دید که آیا این آشوب فراگیر میتواند سرانجام در کاخ سفید مستقر شود یا خیر.
آرگوس مدیا در این رابطه نوشت: تحلیلگران بازار به طور فزایندهای احتمال پیروزی «دونالد ترامپ»، نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا را بهعنوان احتمالی قوی در نظر میگیرند، امری که سرمایهگذاران را بر آن میدارد تا بر بخشهایی تمرکز کنند که انتظار میرود از سیاستهای دولت او تحت تأثیر قرار بگیرد و حوزه انرژی نیز بدون شک از این منطق خارج نیست.
برخی تحلیلگران و ناظران بازارهای مالی معتقدند که پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات نوامبر، برای تولیدکنندگان نفت سودده خواهد بود، اما به گفته آنان نامزد جمهوریخواه در صورت پیروزی به کمک عربستان سعودی و ایران برای کمک به جبران تأثیر فشار او برای تولید بیشتر بر قیمتها نیاز دارد.
«کریستوفر گرانویل»، مدیر عامل تحقیقات سیاسی جهانی در شرکت «تیاس» گفت: «حمایت مداوم ترامپ از سوختهای فسیلی در مقابل انرژی سبز با صدای بلند و واضح در پلتفرم رسمی حزب جمهوریخواه که در اوایل ماه جاری منتشر شد، برای همگان آشکار است.» وی افزود: «حذف محدودیتهای تحریفکننده بازار در تولید نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ برای شرکتهای مربوطه مطلوب به نظر میرسد… هرچند که این مسئله میتواند بر طرح دولت فعلی آمریکا برای کاهش تورم با بهرهگیری از منابع تجدیدپذیر انرژی تأثیر گذاشته و آن را کنار بگذارد.»
در واقع، تولید سوخت فسیلی بیشتر ایالات متحده برای تولیدکنندگان نفت خوب است، اما تولید بیشتر، قیمتی را که تولیدکنندگان تعیین میکنند کاهش میدهد. «مانیش راج»، مدیرعامل شرکت «والندرا انرژی» در این رابطه گفت: «تحت زمامداری احتمالی ترامپ، تولید نفت احتمالاً افزایش مییابد، اما نه قیمت نفت شامل چنین منطقی نمیشود.»
این در حالی است که ترامپ در جریان سخنرانی خود در کنوانسیون ملی جمهوریخواهان وعده داد که از طریق تولید بیشتر سوخت فسیلی، مالیاتها را کاهش داده و تورم را متوقف کند.
راج گفت: «نظرسنجیها نشان میدهد که ترامپ در موضع بهتری در رقابتهای ریاستجمهوری قرار دارد و سرمایهگذاران روی افزایش تولید نفت آمریکا شرط میبندند.» با این حال، در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، ایالات متحده در حال حاضر به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شده است، علیرغم تلاشهای او برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی.
«اندرو واتکین»، تحلیلگر بازارهای مالی در این رابطه به وبسایت تحلیلی «مارکت واچ» گفت: «افزایش حجم تولید نفت احتمالی ناشی از سیاستهای ترامپ با حمایت از قیمتها توسط عربستان سعودی ترکیب میشود. البته با این فرض که عربستان سعودی به سیاست حمایت از قیمت نفت خود پایبند باشد، حتی اگر سیاستهای دولت دوم ترامپ منجر به از دست دادن بیشتر سهم بازار شود.» وی در ادامه عنوان کرد: «استراتژی مبتنی بر وسطبازی در حوزه ژئوپولیتیک عربستان تحت رهبری ولیعهد این پادشاهی و حاکم واقعی محمد بن سلمان نیز باید بتواند در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ دوام داشته باشد.»
در همین حال، ایران میتواند نقش کلیدی در خنثی کردن تأثیر افزایش تولید نفت آمریکا بر قیمت داشته باشد. در جریان کنوانسیون ملی جمهوری خواهان، ترامپ گزارش داد که اگر او رئیس جمهور بود، جنگ در نوار غزه هرگز اتفاق نمیافتاد. راج گفت: «ترامپ به صراحت اعلام کرده است که صادرات نفت ایران را کاهش خواهد داد که اگر به سطح سال 2020 بازگردد، بیش از یک میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.» وی افزود که این مسئله میتواند قیمتها را تحت تأثیر قرار دهد و البته واشنگتن اینجاست که به ریاض برای ایجاد تعادل در روند قیمتگذاری و تولید فشار میآورد. از سوی دیگر، رابطه مطلوب ترامپ با کاخ کرملین در دور اول ریاست جمهوریاش نشان از آن دارد که وی در صورت پیروزی مجدد ممکن است همچنان این مسیر را پی بگیرد که سبب میشود متحدان بیشتری در اوپک پلاس برای خود دستوپا کند و در نتیجه بتواند سیاستگذاریهای مطلوب خود در حوزه قیمتگذاری و تولید انرژی را پیش ببرد.
از سوی دیگر، دولت ترامپ از لحاظ تاریخی استقلال انرژی و رشد اقتصادی را بر مقررات زیست محیطی ترجیح داده است. نایجل گرین گفت: «اقدامات قبلی او، از جمله تغییر سیاستهای آب و هوایی دوران اوباما و خروج از توافقنامه پاریس، نشاندهنده ترجیح بر نظارت کمتر سختگیرانه زیستمحیطی است.» وی افزود: «اگر ترامپ دوباره ریاست جمهوری را تضمین کند، رویکرد مشابهی پیشبینی میشود که به نفع بخش انرژی، به ویژه حوزه سوختهای فسیلی خواهد بود.»
به گفته تحلیلگران و کارشناسان، کاهش مقررات احتمالاً هزینههای عملیاتی را برای شرکتهای انرژی، به ویژه آنهایی که در بخش زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی هستند، کاهش میدهد. علاوه بر این، کاخ سفید تحت زمامداری ترامپ ممکن است از تولید بیشتر انرژی داخلی حمایت کند که میتواند سودآوری مشاغل درگیر در استخراج، تولید و توزیع را افزایش دهد. این در حالی است که افزایش تولید داخلی ایالات متحده و موانع نظارتی کمتر ممکن است بر قیمت جهانی نفت تأثیر گذاشته و استراتژیهای کشورهای عمده تولیدکننده نفت خاورمیانه را تحتالشعاع قرار دهد.
بنا به گفته «بوریس آیزاک»، تحلیلگر بازارهای انرژی، افزایش تولید نفت آمریکا، با حمایت سیاستهای ترامپ، ممکن است عرضه جهانی را افزایش دهد و به طور بالقوه قیمت نفت را تثبیت یا کاهش دهد و این امر میتواند کشورهای تولیدکننده نفت خاورمیانه را وادار کند تا سطح تولید و استراتژیهای خود را برای حفظ سهم بازار و ثبات درآمد تنظیم کنند. وی افزود: «علاوه بر این، تمرکز ترامپ بر استقلال انرژی و کاهش بار نظارتی میتواند منجر به تغییر در پویایی انرژی جهانی شود و بر روابط ژئوپلیتیکی و اتحادهای استراتژیک در منطقه تأثیر بگذارد. کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی که در حال تقویت اقتصاد خود به دور از وابستگی به نفت هستند، ممکن است این تلاشها را در پاسخ به تغییرات بالقوه در چشمانداز انرژی جهانی تسریع کنند.»