علی بمان اقبالی زارچ روزنامه نگار: ناتو در میان سازمان‌های میان حکومتی به دلیل مؤلفه‌های اقتصادی و نظامی اعضاء؛ حوزه تاثیرگذاری و منطقه نفوذ و به ویژه عملکرد در جغرافیای سیاسی خود و مناطق پیرامونی از بدو تأسیس در سال 1949 از مهمترین نقش‌ها را در بین سازمان‌های مشابه رقیب که بسیار اندک هم بوده‌اند؛ بازی کرده و به یک بازوی امنیتی و نظامی جذاب و برند مورد علاقه کشورهای رهانیده شده از اردوگاه کمونیسم سابق شده است. در عین حال که فلسفه وجودی ناتو ایجاد اتحادیه‌ای بالنده با نیروی دفاعی فوق العاده برای حفاظت از کل حوزه آتلانتیک شمالی، شامل اروپای غربی در مواجهه با توسعه طلبی اتحاد جماهیر شوروی سابق بود و با فروپاشی دیوار برلین در سال 1989 و به تبع آن به تاریخ سپردن تابوت پیمان دفاعی ورشو این استنباط و پیش بینی وجود داشت که این اتحادیه نماگرهای ارکانی و حیاتی خود را برای ادامه فعالیت و بقا از دست داده و باید منحل شود، ولی واقعیت‌های میدانی به گونه‌ای دیگر رقم خورد و مسیری تهاجمی را در پیش گرفته است. ناتو تا سال 2008 میلادی اکثر کشورهای جدا شده از سلطه سوسیالیستی و کمونیستی از جمله لهستان، چک، اسلواک، مجارستان، بلغارستان، رومانی و جمهوری‌های یوگسلاوی سابق و حتی آلبانی را به عضویت پذیرفت و روند پیشروی به سوی شرق ادامه دارد.
به طور کلی اشتیاق امریکا برای حضور در شرق اروپا و خصوصاً منطقه بالکان راهبردی حساب شده در راستای رسیدن به دیوار چین و تسلط بر شاهراه مراسلاتی و ترانزیتی انرژی و کالا ارزیابی می‌شود، چرا که یک نظریه سیاسی از دیر باز مطرح بود که اروپای شرقی قلب مهمترین نقطه حساس جهان است و کشوری که بر آن حاکم شود، بر جهان نیز تسلط خواهد یافت؛ البته در سال‌های اخیر دامنه این منطقه گسترش یافته است و به محور اوراسیا تلقی می‌شود.
در حال حاضر مهمترین اولویت ناتو رسیدگی به منازعه روسیه و اوکراین و حمایت تمام عیار از کی‌یف است و این سازمان خود را برای گزینه‌های خطرناک آماده می‌کند. ژنرال الکساندر سولفرانک، رئیس فرماندهی لجستیک ناتو گفت که سناریوی آینده برای تخلیه پزشکی با تجربه متحدان در افغانستان و عراق متفاوت خواهد بود. این ژنرال آلمانی می‌افزاید در درگیری با روسیه، ارتش‌های غربی احتمالاً با یک منطقه جنگی بسیار بزرگتر، سربازان مجروح بیشتر و حداقل کمبود موقت برتری هوایی در نزدیکی خطوط مقدم روبه‌رو خواهند شد. او بدون مشخص کردن تعداد مجروحان که ائتلاف انتظار دارد، ادامه داد چالش مهم ارائه سریع مراقبت با کیفیت بالا، در بدترین حالت، تعداد زیادی از مجروحان خواهد بود.
البته مانور تمام عیار ولودیمیر زلنسکی برای ترغیب غرب ادامه دارد چرا که پس از دو سال و نیم از تهاجم روسیه به اوکراین، کی یف که منتظر سلاح است، در خطر ناامیدی جدیدی قرار دارد چرا که سران کشورها و دولت‌های کشورهای عضو ناتو در واشنگتن تصمیم گیری در سطح انتظارات زلنسکی نداشتند. کی یف به ویژه خواستار سیستم‌های دفاع ضد هوایی برای حفاظت از شهرها و زیرساخت‌های خود است که دائماً توسط مسکو بمباران می‌شوند. همان طور که ولودیمیر زلنسکی در پایان ژوئن اشاره کرد نیمی از ظرفیت انرژی اوکراین در اثر حملات روسیه از بین رفت. در همین راستا دبیرکل ناتو گفت من انتظار دارم که متحدان سامانه‌ها و مهمات دفاع هوایی بیشتری را ارائه کنند.
جدیدترین تصمیم تهدیدآمیز ناتو برای روسیه قرار دادن هماهنگی کمک‌ها در زیر چتر ناتو است که پرسنل نظامی ائتلاف استقلال بیشتری برای انجام وظایف خود بدون دخالت مستقیم سیاسی دارند. استولتنبرگ گفت که این تلاش از پایگاه آمریکایی در ویسبادن آلمان به فرماندهی یک ژنرال سه ستاره انجام خواهد شد و نزدیک به 700 نفر در آن شرکت خواهند کرد. ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان، که روابط نزدیکی با روسیه دارد، از این طرح مستثنی شده است. وی حتی با نام آن نیز که بحث برانگیز بود، مخالفت کرد. در حال حاضر، این مأموریت به عنوان کمک امنیتی ناتو و آموزش برای اوکراین یا به اختصار NSATU شناخته می‌شود.
مجموعه تدابیر جدید ناتو واکنش شدید مقامات روسی به‌ویژه رئیس جمهور پوتین را موجب شده که در این روند رنسانس جنگ سرد امروز روشن و مبرهن است که یقیناً نحوه مواجه با این روند جدید بسیار حساس و تعیین کننده است و هوشیاری رهبران و روسای کشورهای غیر درگیر به‌ویژه محوریت اورآسیا در جغرافیای قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی را می‌طلبد. هر کشوری که دانسته یا نادانسته در مرکز تلاقی این منافع راهبردی قرار گیرد نه اینکه منافعی را به دست نمی‌آورد که قطعاً بازنده عینی و ملموس رقابت قدرت‌های بزرگ خواهد بود.
به هر حال اگر چه طرفین با تهدیداتی مشترکی دست و پنجه نرم می‌کنند دو موضوع بحران اوکراین و گسترش ناتو در کنار استقرار سامانه تهاجمی و دفاع موشکی در لهستان، رومانی و ترکیه، سردی روابط روسیه و امریکا و قرار گرفتن محور تعاملات طرفین در بدترین وضعیت تاریخی را موجب شده است.
