سامان سفالگر
گروه ایران و جهان: “خبرگزاری الجزیره” در گزارشی با اشاره مفقود شدن ناگهانی و عجیب وزیر خارجه چین، به طور خاص سعی کرده به واکاوی ابعاد مختلف این مساله و سناریوی اصلی که احتمالاً در مورد سرنوشت “کین گانگ” صدق میکند، بپردازد. الجزیره به این نکته اشاره میکند که بسیار معتقدند که به احتمال زیادی کین گانگ، اعتماد مقامهای رده بالای حزب کمونیست چین را از دست داده و دلیل غیبت وی نیز بازداشت احتمالیاش است.
به گزارش «نقش اقتصاد»،خبرگزاری الجزیره در گزارش خود مینویسد: «وزیر خارجه چین کین گانگ بیش از سه هفته است که از انظار عمومی غایب شده و در نشستها و دیدارهایی که بایستی در آن شرکت میکرد، حضور نداشته است. غیبت طولانی مدت وی سبب شده تا تحلیل و تفسیرهای مختلفی در این رابطه مطرح شود. نباید فراموش کرد که کین گانگ، وزیر خارجه چین، به عنوان کشوری است که دومین قدرت اقتصادی برتر جهان است.
آخرین مرتبهای که کین گانگ دیده شد چه زمان بود؟
وزیر خارجه چین از تاریخ 25 ماه ژوئن و پس از آنکه دیدارهایی را با همتایان روسی، ویتنامی و سریلانکایی خود داشت، از چشم افکار عمومی غایب شده است. آخرین حضور وزیر خارجه چین در رسانههای دولتی چین نیز به ملاقات وی با معاون وزیر خارجه روسیه، آندری رودنکو بر میگردد. کسی که از پکن تنها 48 سال قبل از کودتای گروه واگنردر روسیه بازدید کرده بود.
از آن زمان، کین گانگ که در ماه دسامبر گذشته به عنوان وزیر خارجه جدید چین منصوب شده بود، به نحو عجیب و غریبی از حضور در محافل عمومی و شرکت در نشستهای مهم دیپلماتیک دولت چین غایب شده است. قرار بود که وزیر خارجه چین با مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، جوزپ بورل در تاریخ 4 جولای دیدار کند با این حال مقامهای اروپایی اعلام کردند که چینیها دیدار مذکور را بدون ارائه هر گونه دلیل خاصی لغو کردهاند.
در ادامه، وزیر خارجه چین، فرصت حضور در ملاقات با “ژانت یلین” وزیر خزانه داری آمریکا و همچنین “جان کری” نماینده ویژه دولت آمریکا در امور اقلیمی را هم از دست داد. دولت چین در جریان نشست هفته گذشته سازمان آسه آن نیز “وانگ یی” را که پیش از کین گانگ به عنوان وزیر خارجه چین خدمت کرده بود، به عنوان نماینده این کشور اعزام کرد. وزارت خارجه چین در توضیح این ماجرا گفته است که وزیر خارجه این کشور به دلیل “مشکلات سلامتی” نتوانسته در نشست مذکور شرکت کند. با این همه، مقامهای چینی بارها و بارها از دادن پاسخ به پرسشهای مرتبط با علت واقعی غیبت کین گانگ و یا اینکه مشکل سلامتی وی چیست، طفره رفتهاند.
در این فضا، با توجه به فقدان شفافیت در مورد پرونده کین گانگ، شاهد به راه افتادن سیلی از گمانه زنیها در مورد سرنوشت وزیر خارجه چین چه در داخل این کشور و به چه ویژه در خارج از آن بودهایم. در این میان حتی برخی گمانه زنیها دال بر این مساله نیز مطرح شده که رهبری حزب کمونیست چین دیدگاه منفی را نسبت به کین گانگ پیدا کرده است. با این همه، وی همچنان در وب سایت وزارت خارجه چین به عنوان وزیر خارجه این کشور معرفی میشود و در این رابطه تغییری ایجاد نشده است.
تاملی در سابقه فعالیتهای کین گانگ
کین در مقام یک دیپلمات چینی، برای مدتها از جمله چهرههای معتمدشی جین پینگ، رئیس جمهور چین معرفی شده و البته که در سلسله مراتب قدرت در حزب کمونیست چین نیز پیشرفتهای قابل ملاحظهای را به دست آورده است. بسیاری وی را از جمله نیروهای محرک و پیشران جهت توسعه دیپلماسی “گرگ جنگجویِ” دولت چین ارزیابی میکنند. دیپلماسی که ویژگی اصلی و محوری آن، تهاجمی بودنش است. کین گانگ از دهه 1980 میلادی در مناصب مختلف دولتی در چین خدمت کرده است و البته که عمدتاً در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی چین فعال بوده است.
کین گانگ قبل از انتصاب به عنوان وزیر خارجه چین در مجموعهای از سمتهای دیپلماتیک خدمت کرده که از جمله آنها میتوان به معاون وزیر خارجه چین، سخنگوی ارشد دولت چین در حوزه روابط خارجی و حضور در چندین پُست در سفارت چین در بریتانیا اشاره کرد. کین همچنین در فاصله میان سالهای 2014 تا 2017 از جمله چهرههای مهم و محوری در برنامه ریزی سفرهای خارجی شی جین پینگ، رئیس جمهور چین بوده و نزدیکی زیادی را به واسطه سِمتش به وی داشته است. اخیراً نیز کین گانگ به مدت 11 ماه در مقام سفیر چین در آمریکا خدمت کرده بود، که بسیاری این اقدام را نمودی عینی از توجه ویژه چین به دیپلماسی گرگِ جنگجو ارزیابی کردهاند. کین گانگ بارها و بارها اصطلاح گرگ جنگجو را رد کرده و تاکید کرده که دیپلماتهای چینی در هر حالتی بایستی از کشور خود به ویژه در مقابل دیگر نیروهای مهاجم دفاع کنند.
چرا ناپدید شدن کین گانگ عجیب است؟
اگرچه پیشتر نیز برخی مقامهای عالی رتبه در چین برای مدتی طولانی ناپدید شدهاند با این حال، در سالهای اخیر، این روند عمدتاً معطوف به تجار و سلبریتی ها بوده و کمتر متمرکز بر سیاستمداران بوده است. به عنوان مثال، مؤسس شرکت علی بابا “جک ما”، و یا “فان بینگ بینگ” بازیگر چینی، و تنیسور مشهور چینی “پنگ شوآیی”، در زمره چهرههای مطرحی قرار داشتهاند که د ر سالهای اخیر برای مدت زمانهای طولانی از چشم انظار عمومی غائب شدهاند. در برخی موارد، چهرههای سرشناس ماهها و حتی بعضاً سالها بعد ظاهر شدهاند و البته که با برخی اتهامات جدی نیز رو به رو شدهاند. چین تا مدتها اخبار مختلف مرتبط با ناپدید شدن “ژیائو جیان هووا”، میلیارد چینی-کانادایی را که اقدام به تأمین مالی خانوادههای مقامهای ارشد حزب کمونیست چین میکرد، تأیید نکرد. روندی که البته بیش از 3 سال طول کشید. نیروهای وابسته به دولت چین وی را از یک هتل لوکس در هنگ کنگ در سال 2017 ربوده بودند. در سال 2022، دادگاهی در شانگهای، ژیائو را به 13 سال زندان محکوم کرد. اتهام وی نیز پرداخت رشوه و دیگر جرائم مرتبط با فساد بوده است.
“منگ هونگوی” که در آن زمان رئیس اینترپل بود نیز به مدت چند هفته در سال 2018 و پس از بازداشت در چین مفقود شد. وی در سال 2020 توسط دادگاههای چین به 13.5 سال حبس به دلیل رشوه و فساد مالی محکوم شد (موارد اتهامی را نهادهای قضایی چین اعلام کردهاند). در ماه فوریه گذشته، “بائو فان”، بانکدار و سرمایه گذار برجسته چینی نیز به مدت دو هفته مفقود شد. شرکت او بعدها تأیید کرد که بائو در جریان تحقیقات گسترده با دولت چین همکاری کرده است. البته که در این رابطه توضیحات بیشتری ارائه نشده است. جالب است که حتی مقامهای ارشد حزب کمونیست چین نیز چندین مرتبه از چشم افکار عمومی غایب شدهاند. به عنوان مثال، خودشی جین پینگ، رئیس جمهور چین در سال 2012 به مدت دو هفته از چشم افکار عمومی و در آستانه نشست مرتبط با انتقال قدرت در حزب مذکور، از چشم افکار عمومی غایب شد. در آن زمان نیز گمانه زنیهای مختلفی دال بر این مساله مطرح شد کهشی جین پینگ با بی اعتمادی مقامهای ارشد حزب کمونیست چین مواجه شده است. در یکی از جنجالیترین موارد که مرتبط با حلقه درونی و نزدیک حزب کمونیست چین میشود، “بو ژیلایی”، دبیرکل سابق حزب کمونیست چین از منطقه چونگ کینگِ این کشور، به مدت چند ماه در سال 2013 مفقود شد. وی در نهایت با حبس ابد به دلیل فساد رو به رو شد. عجیب آنکه همسر وی نیز به دلیل قتل یک تاجر بریتانیایی به زندان محکوم شد.
در سال 2015، ژو یونگ کانگ، رئیس سابق سرویسهای امنیتی چین، تبدیل به عالی رتبهترین مقام چینی شد که پس از مواجهه با اتهاماتی نظیر فساد، هدفِ پاکسازی های داخلی در حزب کمونیست چین قرار گرفت. مجموع این مسائل و نمونهها سبب شدهاند که برخی کارشناسان و تحلیلگران به این نکته اشاره کنند که به احتمال فراوان، کین گانگ نیز اعتماد مقامهای ارشد حزب کمونیست را از دست داده و احتمالاً به همین دلیل غیبش زده است. در واقع یک مرور ساده تاریخی نشان میدهد که هر فردی که در سازوکارهای دولتی و قدرت چین ناپدید شده (غیر از شی جین پینگ)، در نهایت با اتهاماتی مختلفی رو به رو گشته است. از این رو، به احتمال فراوان، کیم گانگ نیز به دردسر افتاده است.»
منبع: خبرگزاری الجزیره