نعیم نوربخش روزنامه نگار و مترجم: کشور لیبی از غنیترین ذخایر نفتی در قاره آفریقا برخوردار است و با داشتن 46.4 میلیارد بشکه ذخایر نفت خام که در سال 2010 برآورد شده، جزو 10 کشور نخست جهان نیز از این لحاظ قلمداد میشود.
در سال 2002 تخمین زده شده بود که بهای برداشت نفت از برخی میادین این کشور تنها یک دلار به ازای هر بشکه است و در کنار آن به علت نزدیک بودن به کشورهای اروپایی مصرفکننده نفت، بازار جذابی برای سرمایهگذاری شرکتهای نفتی شناخته میشود. نفت این کشور به دلیل داشتن گوگرد کم جزو اقلام نفت شیرین محسوب میشود. بزرگترین چالش پیش روی این کشور فعلاً حفظ سطح تولید در میادین سالخورده است. اما در نتیجه سالها تحریم و اختلافنظر با شرکتهای نفتی بینالمللی بخش اعظمی از ذخایر نفتی این کشور همچنان در انتظار اکتشاف و توسعه است.
پیش از این شرکتهای نفتی اروپایی مانند توتال و انی حضور پررنگتری در صنعت نفت لیبی داشتند اما از سال 2017 به بعد پای شرکتهای روسی مانند روسنفت نیز به این کشور عضو اوپک باز شد. در سال 2016 لیبی نهمین کشور غنی از لحاظ ذخایر نفتی در جهان معرفی شد. طبق گزارش اوپک در سال 2021 تولید نفت لیبی به 1.2 میلیون بشکه در روز رسید که تقریباً یک میلیون بشکه از آن صادر میشده است. لیبی به دلیل مشکلات امنیتی و ضرباتی که بر بخش نفت آن از ناحیه ناآرامیهای داخلی وارد آمده است فعلاً از سیاست کاهش عرضه نفت طبق سهمیهبندیهای اوپک معاف است.
به همین خاطر اخیراً نیز شرکت ملی نفت لیبی در این راستا به موفقیتهای مالی چشمگیری دست یافته و خبر داده است که درآمد خالصش از محل فروش نفت خام، گاز طبیعی، میعانات و فرآوردههای پتروشیمی در 10 ماه گذشته از سال 2023 از حدنصاب 17 میلیارد دلار فراتر رفته است. این خبر که در صفحه اجتماعی این شرکت منتشر شده است از پیشرفت قابل توجهی در صنعت نفت و گاز لیبی خبر میدهد.
بررسی جزییات درآمدهای به دست آمده توسط شرکت نفت لیبی نشان میدهد که بخش قابل توجهی از آن یعنی 15.93 میلیارد دلار تنها از محل فروش نفت خام حاصل شده است. در کنار آن درآمدی 5.8 میلیون دلاری از طریق فروش فرآوردههای سوختی، 559.5 میلیون دلاری از محل فروش گاز طبیعی و 9 میلیون دلاری نیز با فروش فرآوردههای پتروشیمی نصیب این شرکت شده است.
شرکت ملی نفت لیبی در گامی دیگر یک پایگاه اینترنتی راهاندازی کرده است تا به واسطه آن اقدام به جذب سرمایهگذاری خارجی کند. این اقدام راهبردی به تازگی رسماً اعلام شده است و حکایت از گامی بلند در مسیر جذب و به کارگیری سرمایههای خارجی در بخش رونقگرفته انرژی لیبی دارد. سرمایهگذاران خارجی با ثبتنام در این پرتال اینترنتی میتوانند دسترسی نامحدودی به گستره وسیعی از فرصتهای سرمایهگذاری در بخش انرژی لیبی داشته باشند. شرکت ملی نفت لیبی تأکید دارد که این پرتال صرفاً یک پلتفرم دیجیتال نیست بلکه دروازه ورود به دنیایی از جزییات دقیق درباره پروژهها و تحولات راهبردی پیش روی لیبی میباشد و فرصتی برای شراکت در تجارتی را فراهم میآورد که تضمینکننده رشد هر دو طرف خواهد بود. انتظار میرود این ابتکار دولت لیبی وضعیت شفافیت، دسترسی و همکاری در اقتصاد این کشور را ارتقا ببخشد و جهش خیرهکنندهای در میزان ورود سرمایههای خارجی به صنایع این کشور ایجاد کند.