• حساب کاربری
  • تماس با ما
  • درباره ما
  • RSS سایت
شنبه, ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۱۹:۴۱:۰۲
نقش اقتصاد آنلاین
  • صفحه اصلی
  • ایران و جهان
  • اقتصاد کلان
  • انرژی
  • بورس
  • بانک و بیمه
  • صمت
  • خودرو
  • مسکن
  • شهرستان
  • فناوری
  • جامعه
  • بیشتر
    • گردشگری
    • ورزشی
    • کافه کتاب
    • طنز
بدون نتیجه
نمایش تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • ایران و جهان
  • اقتصاد کلان
  • انرژی
  • بورس
  • بانک و بیمه
  • صمت
  • خودرو
  • مسکن
  • شهرستان
  • فناوری
  • جامعه
  • بیشتر
    • گردشگری
    • ورزشی
    • کافه کتاب
    • طنز
بدون نتیجه
نمایش تمام نتایج
نقش اقتصاد آنلاین
بدون نتیجه
نمایش تمام نتایج
خانه آخرین اخبار

تولید قربانی تسهیلات تکلیفی

۲۲ شهریور ۱۴۰۲
در آخرین اخبار, اسلایدر سه, اقتصاد کلان
0 0
0

فاطمه مولایی روزنامه نگار: هدایت نقدیگی اصطلاحی است که طی سال‌های گذشته در اقتصاد ایران بارها مطرح شده و مخالفان و موافقان خود را دارد. دولت‌ها معمولاً از این اصطلاح‌ها زمانی استفاده می‌کردند که قصد داشتند ثابت کنند اگر نقدینگی خلق شده توسط بانک‌مرکزی به سمت تولید هدایت شود؛ اثرات تورمی نخواهد داشت. آن‌ها این ادعا را بر این اساس مطرح می‌کردند که اگرنقدینگی به سمت تولید برود؛ با افزایش تولید یا به عبارتی عرضه در اقتصاد تورم‌را نخواهد بود. درحالی که اگر نقدینگی به گفته آن‌ها سرگردان باشد به سمت بازارهای دارایی مختلف رفته و با ایجاد تقاضا منجر به تشدید تورم می‌شود.
با این حال گروهی دیگر از کارشناسان که مخالف این ایده هستند؛ ادعا دولت‌ها طی سال‌های گذشته را از دو منظر رد می‌کنند. ابتدا اینکه در ادبیات اقتصادی متداول؛ اصطلاحی به عنوان هدایت نقدینگی وجود ندارد. به همین دلیل این گروه این اصطلاح را اشتباه و حتی جعلی می‌دانند. از طرف دیگر آن‌ها معتقدند آنچه در سایر کشورها اتفاق می‌افتد؛ هدایت اعتبار است. به این معنی که دولت با شروطی مشخص می‌کند بانک‌ها اعتبار خود را چه میزان و به کدام بخش‌ها تخصیص دهند.
با این حال این گروه تاکید می‌کنند که حتی هدایت اعتبار نیز اثرات تورمی خود را داشته و به همین دلیل است که طی سال‌های گذشته دیگر چندان استقبالی از آن نمی‌شود. به گفته مخالفان این ایده، زمانی که دولت اعتبار را به سمت بخش‌های مختلف اقتصاد سوق دهد؛ برای افزایش تولید در اولین مرحله بنگاه‌ها به سراغ تهیه مواد اولیه و تجهیزات می‌روند. در صورتی که این کالاهای موجود در اقتصاد کمتر از تقاضای ایجاد شده باشد؛ اثر تورمی خود را برجا خواهد گذاشت. همچنین این بنگاه‌ها در مراحل بعدی اقدام به افزایش نیروی انسانی خود کرده و یا حقوق آن‌ها را افزایش می‌دهند که این موضوع نیز به دلیل افزایش تقاضای کل در جامعه، باز تورم‌زا خواهد بود.
با این حال در صورتی که تصمیم‌گیران اقتصادی در ایران همچنان به دنبال اجرای سیاست هدایت اعتبار باشند؛ باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد که اجرای آن به شکل فعلی کمکی به افزایش تولید نخواهد کرد. چه بسا مانند آن چه امروز شاهد آن هستیم ممکن است کمکی به رفع معضل کمبود نقدینگی بنگاه‌ها نکرده و آن‌ها را همچنان خواهان دریافت تسهیلات بیشتر نگه دارد.
آنچه که کارشناسان برای اجرای صحیح یک سیاست هدایت اعتبار ضروری می‌دانند؛ تهیه یک نقشه توسعه صنعتی است که به طور کارشناسی نیازها و اولویت‌های اقتصادی کشور را مشخص کند. موضوعی که محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک‌مرکزی نیز اخیراً در اظهارات خود به آن اشاره کرده است.
او در همایش بانکداری اسلامی که اخیراً برگزار شد و موضوع هدایت اعتبار نیز یکی از محورهای اصلی آن را تشکیل می‌داد تاکید کرد: سیاستگذار پولی باید مطابق یک نقشه راه، از اینکه در هر منطقه از کشور چه صنایعی مزیت نسبی دارند اطمینان حاصل کند و بر این اساس اعتبارات لازم را تخصیص دهد. وظیفه تهیه این نقشه بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده و لازم است این وزارتخانه اولویت‌های صنعتی کشور را طی 5 سال آینده به تکفیک مناطق مختلف کشور و سهم هر یک مشخص کند تا برای هدایت اعتبار در دستور کار سیاستگذار پولی قرار گیرد.
تسهیلات تکلیفی همان هدایت اعتبار است؟
با این حال ممکن است این سؤال برای برخی پیش بیاید که این حجم از تسهیلات تکلیفی که توسط دولت پرداخت می‌شود؛ چه تفاوتی با هدایت اعتبار دارد؟
کارشناسان در این رابطه معتقدند این تسهیلات به دلایل مختلفی هدایت اعتبار محسوب نمی‌شود. این تسهیلات در واقع وظایف بودجه‌ای دولت است که بر دوش بانک‌ها قرار گرفته است و جنبه الزامی و دستوری پیدا می‌کند. همچنین شورای پول و اعتبار، برای تسهیلات نرخ‌های معینی را تعیین می‌کنند و باز به لحاظ قانونی و مقرراتی بانک‌ها را مکلف می‌کنند که هم سقف پرداخت تسهیلات و هم نرخ مصوب را رعایت کنند.
بنابراین تسهیلات تکلیفی نمی‌تواند به عنوان سیاست هدایت اعتبار در نظر گرفته شود. رئیس کل بانک‌مرکزی نیز اخیراً بر این موضوع تاکید کرده و گفته است تسهیلات تکلیفی نه تنها هدایت اعتبار نسیتند بلکه عامل ناترازی بانک‌ها نیز محسوب می‌شوند.
با این حال باید توجه کرد که حتی اگر سیاست هدایت اعتبار به درستی اجرایی شود نیز ریسک‌های آن همچنان پابرجاست. به این دلیل که اساس برنامه هدایت اعتبار بر تشخیص صحیح و درست برنامه‌ریز متکی است. حال سؤال این است که اگر برنامه‌ریز قدرت تشخیص نداشته باشد و تصورش غلط باشد در آن صورت برنامه هدایت اعتبار به جای اینکه اقتصاد را جلو ببرد، مانع پیشرفت اقتصادی می‌شود. بنابراین همان ایراداتی که به نظام برنامه‌ریزی متمرکز دستوری وارد می‌شود، اینجا هم در حوزه پولی به برنامه‌های هدایت اعتبار وارد است؛ زیرا موفقیت این برنامه به‌شدت بر تصمیم درست سیاستگذار بستگی دارد.این موضوع اقتصادهایی مانند ایران که درگیر رانت و فساد هستند بسیار محتمل است. ممکن است این برنامه به جای اینکه به پیشرفت اقتصادی منتهی شود، به رواج رانت، ویژه‌خواری و فساد بیشتر در اقتصاد بینجامد.
همچنین در بعضی کشورها که سیستم نظارتی قوی ندارند، از جمله ایران، نمی‌توان اطمینان پیدا کرد زمانی که تسهیلات به تولیدکننده داده می‌شود حتی 70 درصد آن دقیقاً در محل خود مورد استفاده قرار بگیرد. می‌دانیم که انحراف بسیار زیادی وجود دارد و سیستم نظارتی ما برای اینکه جلوی این انحراف را بگیرد توان کافی ندارد. برای مثال پایین بودن نرخ سود در ایران نسبت به تورم باعث شده است که این فضا برای کسب رانت بسیار فراهم باشد و افراد بسیاری متقاضی دریافت تسهیلات باشند. حال در چنین شرایطی افرادی که توان دریافت این امتیاز را دارند ممکن است از آن برای تولید استفاده نکرده و آن را صرف فعالیت‌های سفته‌بازانه کنند. از آن طرف گروهی که به این تسهیلات و اعتبارات نیاز جدی دارند در صف بمانند و این موضوع حتی به قیمت تعطیلی کسب‌وکار آن‌ها تمام شود.
نکته دیگر این است که به دلیل اینکه ما در دنیای عدم‌قطعیت‌ها تصمیم‌گیری می‌کنیم، ممکن است برنامه‌های هدایت اعتبار، ریسک‌ها و زیان‌هایی به وجود آورد. حال سؤال این است که پوشش این زیان با چه گروهی است؟ این معضل امروزه در نظام بانکی ما وجود دارد؛ زیرا بسیاری از بانک‌ها بهراجبار قانون، تسهیلاتی را به صنایع مختلف دادند و این تسهیلات نه‌تنها به سوددهی منجر نشده، بلکه زیان‌آور نیز بوده است و این زیان در ترازنامه بانک‌ها نشسته و بانک‌مرکزی برای اینکه جلوی فروپاشی این بانک‌ها را بگیرد مجبور می‌شود پول پرقدرت بیشتری چاپ کند. همه این موارد سبب شده است که کشورهای معدودی به دنبال برنامه‌های هدایت اعتبار باشند و متاسفانه یکی از کشورهای معدود ایران است.

تگ ها: اقتصادتسهیلات تکلیفیتولیدنقدینگی
مطلب قبلی

ابزار تأمین مالی شرکت‌های دانش بنیان نوپا

مطلب بعدی

چالش تأمین آب

روزنامه نقش اقتصاد

روزنامه نقش اقتصاد

مطلب بعدی

چالش تأمین آب

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

گزارش ویژه

«نقش اقتصاد» به بررسی کاهش تولید و قیمت نفت خام ایران و پیامدهای آن پرداخت؛ نفت در تنگنای تولید و قیمت

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

محمد زند روزنامه نگار: گزارش اخير سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) نشان مي‌دهد که توليد نفت خام ايران در ماه...

«نقش اقتصاد» در گزارشی به تحلیل تحریم‌های آمریکا علیه چین و تأثیر آن بر صادرات نفت ایران پرداخت؛ تنش‌های آمریکا و چین گریبانگیر نفت ایران

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

محمد زند روزنامه نگار: تحريم‌هاي جديد ايالات متحده عليه پالايشگاه مستقل شينهاي در شهر کانگژو چين و شرکت بائوگانگ اپراتور...

اهداف حضور رئیس جمهور آمریکا در خاورمیانه واکاوی شد؛ دو روی سکه سفر ترامپ به خاورمیانه

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

سیده آمنه موسوی روزنامه نگار: نخستين سفر بين‌المللي دونالد ترامپ پس از حضور مجدد در قدرت، آن هم به متمول‌ترين...

«نقش اقتصاد» تحولات جدید در بازار انرژی و تأثیر آن بر جایگاه ایران را بررسی کرد؛ تغییر معادلات انرژی تهدیدی برای ایران

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

محمد زند روزنامه نگار: در تحولي غيرمنتظره در سياست‌هاي انرژي منطقه‌اي، مسير انتقال گاز روسيه از بستر درياي خزر به...

هشدار سازمان هواپیمایی درباره خرید بلیت هواپیما

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

نقش اقتصاد – نیما نوربخش: سازمان هواپیمای کشوری اعلام کرد: در راستای صیانت از حقوق مسافران، ارتقا سطح ایمنی و...

قبلی بعدی

گفت و گو

آخرین اخبار

«نقش اقتصاد» در گفتگو با یک کارشناس عوامل مؤثر بر رکود و تورم در بازار خودرو را واکاوی کرد؛ خودروهای خارجی میهمانان مردد بازار ایران

توسط روزنامه نقش اقتصاد
۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
0

محمد جواد خلیلی روزنامه نگار: بازار خودرو در ايران طي سال‌هاي اخير تحت تأثير عوامل متعدد اقتصادي و سياسي با...

مدیرعامل شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس: افزایش تولید بنزین در ستاره خلیج‌فارس

۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴

«نقش اقتصاد» در گفتگو با یک کارشناس ریشه‌های بحران بازار مسکن را بررسی کرد؛ مثلث ویرانگر بازار مسکن

۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴

«نقش اقتصاد» در گفتگو با یک کارشناس دلایل نوسانات بازار سرمایه را زیر ذره بین برد؛ بازار سرمایه در دوراهی یاس و امید

۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴

در گفتگوی «نقش اقتصاد» با یک کارشناس انرژی بررسی شد؛ چالش‌های بازگشت نفت ایران به بازار جهانی

۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
قبلی بعدی

آخرین اخبار

«نقش اقتصاد» در گفتگو با یک کارشناس عوامل مؤثر بر رکود و تورم در بازار خودرو را واکاوی کرد؛ خودروهای خارجی میهمانان مردد بازار ایران

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴

«نقش اقتصاد» به بررسی کاهش تولید و قیمت نفت خام ایران و پیامدهای آن پرداخت؛ نفت در تنگنای تولید و قیمت

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴

ترامپ : فکر می‌کنم که توافق با ایران نزدیک باشد

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴

اقتصاد را آزاد کنید تا مشکل ناترازی برق حل شود

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴

قوه قضائیه: حکم اعدام تتلو در دیوان عالی کشور تایید و ابلاغ شد

۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴
قبلی بعدی
نقش اقتصاد آنلاین

پایگاه تحلیلی – خبری نقش اقتصاد آنلاین از سال 1395 فعالیت خود را آغاز کرده و همواره در جهت اطلاع رسانی در حوزه های مختلف بالاخص بخش اقتصادی در تلاش است.

دسترسی سریع

  • تماس با ما
  • درباره ما
  • استعلام کارت سوخت
  • نرخ ارز و طلا
  • استعلام خلافی خودرو
  • سابقه بیمه
  • ارز دیجیتال

مجوزها

تمامی حقوق متعلق به نقش اقتصاد آنلاین می باشد

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

ورود
بدون نتیجه
نمایش تمام نتایج
  • صفحه اصلی
  • ایران و جهان
  • اقتصاد کلان
  • انرژی
  • بورس
  • بانک و بیمه
  • صمت
  • خودرو
  • مسکن
  • شهرستان
  • فناوری
  • جامعه
  • بیشتر
    • گردشگری
    • ورزشی
    • کافه کتاب
    • طنز

تمامی حقوق متعلق به نقش اقتصاد آنلاین می باشد

به نسخه موبایل بروید