«نقش اقتصاد» گزارش مي دهد
تلاش مصر براي قطع وابستگي به واردات گاز
نعیم نوربخش روزنامه نگار و مترجم: به نظر مي‌رسد پس از مدت‌ها انفعال در تصميم‌گيري و وابسته شدن شديد مصر به واردات گاز از اسراييل براي تأمين نيازهاي داخلي خود، اين کشور در نهايت عزم خود را جزم کرده است تا صنعت نفت و گاز خود را بار ديگر به تکاپو بيندازد. انتظار مي‌رود برنامه‌ريزي […]
نعیم نوربخش روزنامه نگار و مترجم: به نظر مي‌رسد پس از مدت‌ها انفعال در تصميم‌گيري و وابسته شدن شديد مصر به واردات گاز از اسراييل براي تأمين نيازهاي داخلي خود، اين کشور در نهايت عزم خود را جزم کرده است تا صنعت نفت و گاز خود را بار ديگر به تکاپو بيندازد. انتظار مي‌رود برنامه‌ريزي براي توسعه ميدان گازي زُهر و آغاز چند پروژه اکتشافي موجب شود مصر رونق تازه‌اي به منابع انرژي خود بدهد. علاوه بر اين پيش‌بيني مي‌شود که سرمايه‌گذاري در فناوري‌هاي مبتکرانه، ازدياد برداشت از ميادين موجود را به دنبال داشته باشد.
در اوايل سال جاري مصر با کاهش شديد صادرات نفت و گاز خود مواجه شد. در يک دهه گذشته نرخ توليد نفت در مصر روندي کاهشي داشته و از روزانه ۹۳۰ هزار بشکه در سال ۱۹۹۶ به ۵۸۰ هزار بشکه در سال ۲۰۲۰ تنزل يافته است. توليد گاز طبيعي در اين کشور نيز از روزانه ۷٫۲ ميليارد فوت مکعب در سال ۲۰۰۹ به ۶٫۵ ميليارد فوت مکعب در سال ۲۰۲۰ رسيده است. دليل اصلي اين کاهش توليد اتکاي مصر به ميادين سالخورده نفتي و گازي و عدم سرمايه‌گذاري در فعاليت‌هاي اکتشافي طي سال‌هاي اخير قلمداد مي‌شود.
در سال ۲۰۱۵ به دنبال کشف ميدان گازي زهر توسط شرکتاني ايتاليا چشم‌انداز روشني پيش روي صنعت گاز مصر ديده مي‌شد اما از آن سال به بعد ميادين کشف‌شده چندان چشمگير نبودند. در ماه جولاي مؤسسه رتبه‌بندي فيتچ پيش‌بيني خود از توليد گاز در مصر را مورد تجديدنظر قرار داد و يک درصد از نرخ رشدي که قبلاً پيش‌بيني شده بود کاست. اين مؤسسه دليل اقدامش را نرخ استهلاک بالاي ميادين موجود نفتي و گازي مصر از قبيل ميادين صحراي غربي، دلتاي غربي و ميادين کرانه دلتاي نيل دانسته است.
ارزش صادرات بنزين مصر نيز بين ماه‌هاي ژانويه تا فوريه روند کاهشي به خود گرفت. همچنين صادرات نفت خام در ماه‌هاي يادشده با کاهش ۵۸٫۸ درصدي به ۲۴۳ ميليون دلار رسيد که در مقايسه با رقم ۵۹۰ ميليون دلاري در بازه زماني مشابه از سال گذشته کاهش چشمگيري تلقي مي‌شود. ارزش گاز طبيعي و مايع صادراتي نيز ۱۲٫۲ درصد کمتر بود. در ماه اوت اسراييل پذيرفت که صادرات گاز طبيعي به مصر از محل ميدان تمر را افزايش دهد. وزير انرژي اسراييل در اين باره گفت که اين رويداد علاوه بر افزايش درآمدهاي دولت اين کشور به گرم‌تر شدن روابط ديپلماتيک ميان دو کشور خواهد انجاميد.
تقاضا براي گاز در مصر رو به افزايش است و اين در حالي است که توليد گاز اين کشور روند نزولي به خود گرفته است. کاهش سالانه توليد گاز در مصر بين ماه‌هاي ژانويه و مي ۹ درصد برآورد شده است. به همين جهت در دوره افزايش دما مصر شاهد موارد متعددي از قطعي برق بود. اسراييل نيز افزايش صادرات گاز به مصر را مشروط به کافي بودن توليد براي پاسخ به تقاضاي داخلي دانسته است. اسراييل ذخاير فراواني از گاز طبيعي دارد اما دولت براي اطمينان از تأمين تقاضاي داخلي سقف صادرات گاز را محدود کرده است. در سال ۲۰۲۲ تنها ۳۲۵ ميليارد فوت مکعب از ۷۵۰ ميليارد فوت مکعب گاز توليدي در اسراييل به مصر و اردن صادر شد.
اما با وجود دشواري در تأمين نيازهاي داخلي مصر براي توسعه صنعت نفت و گاز خود طي سال‌هاي آتي برنامه‌ريزي نيز کرده است. در ماه جولاي مصر سه قرارداد در حوزه حفاري‌هاي اکتشافي به ارزش ۳۱۹ ميليون دلار را به امضا رساند. دو مورد از اين پروژه‌ها مربوط به اکتشافات نفتي و گازي در درياي مديترانه و ديگري مربوط به جست‌وجوي نفت در غرب خليج سوئز مي‌شود. اين کشور آفريقاي شمالي قصد دارد در دو سال آينده مجموعاً ۳۵ حلقه چاه اکتشافي حفر کند که هزينه آن نيز ۱٫۸ ميليارد دلار برآورد مي‌شود. حفر اين چاه‌ها توسط شرکت‌هاي اني، شورون، اکسون‌موبيل، شل و بي‌پي انجام خواهد پذيرفت.
در ماه جاري نيز دولت مصر از قصد خود براي توسعه ميدان گازي زُهر خبر داد که مشتمل بر حفر چند حلقه چاه اکتشافي در سال‌هاي ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ خواهد بود. اين بخشي از راهبرد دولت در مسير تقويت بخش انرژي مي‌باشد. مصري‌ها اميدوارند که توسعه اين ميدان به تأمين نيازهاي داخلي کمک کند. وزير نفت و منابع معدني مصر «طارق الملا» بر اهميت شراکت ميان پتروبل يکي از زيرمجموعه‌هاي شرکت نفت مصر و اني ايتاليا در توسعه صنعت نفت و گاز بسيار تأکيد دارد. او اهميت بالايي براي افزايش دادن فعاليت‌هاي حفاري و استفاده از فناوري‌هاي نو براي بهبود بهره‌وري در چاه‌هاي موجود قائل است.
«خالد موفي» مدير عامل شرکت پتروبل اعلام کرده است که مجموع توليد گاز، نفت، ميعانات و بوتان توسط اين شرکت طي سال گذشته معادل ۹۳ ميليون بشکه نفت خام بوده است. در همين حال سرمايه‌گذاري در اکتشاف، توسعه و اداره ميادين گازي و نفتي نيز به رقم تقريبي ۷۳۷ ميليون دلار رسيده است. در شرايط فعلي مصر اتکاي زيادي به گاز وارداتي براي تأمين نيازهاي داخلي خود دارد اما در تلاش است طي چند سال آينده ذخاير خود را در مقياسي گسترده توسعه بدهد. انتظار مي‌رود شرکت نفت مصر و چند غول نفتي بين‌المللي سرمايه‌گذراي سنگيني را براي ارتقاي توليد نفت و گاز در مصر در دستور کار خود قرار بدهند و در اين مسير استفاده از فناوري‌هاي دانش‌بنيان براي افزايش بهره‌وري نقشي کليدي خواهد داشت.
منبع: اويل پرايس
