طیبه صفی زاده روزنامه نگار: نائب رئیس انجمن اقتصاددانان ایران با تأکید بر ارتباط مستقیم بین افزایش نرخ دلار و اجاره‌بها اذعان کرد: با گران‌شدن مسکن، بسیاری از مردم توان خرید خانه را از دست می‌دهند و تقاضا برای اجاره افزایش می‌یابد؛ این افزایش تقاضا، به‌ویژه در کلان‌شهرها و حاشیه آن‌ها، فشار بیشتری بر بازار اجاره وارد کرده و موجب رشد نرخ اجاره‌بها می‌شود تا جایی که بر اساس آمارها، نرخ تورم اجاره در سال جاری به بیش از 1.2 برابر نرخ تورم عمومی رسیده است، درحالی‌که درگذشته معمولاً تورم اجاره‌بها حدود نصف نرخ تورم عمومی بوده.به گزارش «نقش اقتصاد»، در هفته‌های اخیر، افزایش شدید نرخ ارز در ایران به‌ویژه در بخش‌هایی مانند مسکن و اجاره‌بها تأثیرات گسترده‌ای داشته است؛ نوسانات نرخ دلار به دلیل ارتباط مستقیم با کاهش ارزش پول ملی و تقویت انتظارات تورمی، آثار عمیقی بر بازارهای داخلی گذاشته است. این تأثیرات نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز مشاهده می‌شود، اما شیوه مدیریت اقتصادی و سیاست‌های کلان در این کشورها، تفاوت‌های قابل‌توجهی را رقم زده است. نرخ ارز به‌عنوان یکی از شاخص‌های کلیدی اقتصاد، تأثیرات عمیقی بر بازارهای مختلف، از جمله مسکن و اجاره‌بها دارد. در اقتصادی مانند ایران که نرخ ارز نقش تعیین‌کننده‌ای در قیمت‌گذاری کالاها و خدمات دارد، افزایش نرخ دلار نه‌تنها به تورم عمومی دامن می‌زند، بلکه به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بازار مسکن نیز اثرگذار است. این تأثیر از چند مسیر عمده صورت می‌گیرد: افزایش هزینه ساخت‌وساز به دلیل گران‌تر شدن مصالح وارداتی، کاهش قدرت خرید مردم به دلیل کاهش ارزش پول ملی، و تحریک انتظارات تورمی در میان مالکان و سازندگان. درعین‌حال، اجاره‌بها نیز به دلیل وابستگی به قیمت مسکن و افزایش تقاضای اجاره، از این تحولات تأثیر می‌پذیرد. بررسی این موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که مسکن و اجاره‌بها، سهم بزرگی از هزینه‌های خانوارها را تشکیل می‌دهند و تغییرات در این حوزه مستقیماً بر کیفیت زندگی مردم، شاخص فلاکت، و وضعیت اقتصادی کشور اثر می‌گذارد در همین راستا با یکی از اقتصادان به گفتگو نشسته که نتیجه را با هم می‌خوانیم:
فرشاد پرویزیان در تحلیل اثرات افزایش نرخ دلار بر بازار مسکن و اجاره‌بها، تأکید کرد و گفت: این ارتباط پیچیده از کانال‌های مختلف بر اقتصاد خانوارها اثرگذار است.
وی در گفتگو با «نقش اقتصاد» افزود: افزایش نرخ دلار به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بازار مسکن تأثیر می‌گذارد، در کوتاه‌مدت، تغییرات قیمت دلار اثر چندانی بر قیمت مسکن ندارد، اما باگذشت زمان، این تأثیر از طریق افزایش هزینه مصالح ساختمانی و کاهش ارزش پول ملی نمود پیدا می‌کند.نایب‌رئیس انجمن اقتصاددانان ایران بیان کرد: مصالح ساختمانی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم وابسته به واردات هستند، با افزایش نرخ دلار گران‌تر می‌شوند و این موضوع هزینه‌های ساخت‌وساز را افزایش می‌دهد، از سوی دیگر، کاهش ارزش پول ملی باعث افزایش عمومی قیمت‌ها شده و مسکن نیز به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای از این موضوع تأثیر می‌گیرد.پرویزیان با اشاره به تأخیر زمانی در تأثیر افزایش دلار بر مسکن افزود: برخلاف بازار طلا و سکه که افزایش نرخ دلار فوراً اثر خود را نشان می‌دهد، در بازار مسکن این تأثیر با تأخیر ظاهر می‌شود؛ دلیل این امر، فرایند زمان‌بر ساخت‌وساز است.وی ادامه داد: سازندگان باید مصالح ساختمانی گران‌تر را خریداری کنند، پروژه‌ها را تکمیل کرده و سپس قیمت فروش را بازتعریف کنند؛ این روند باعث می‌شود تأثیر افزایش دلار بر قیمت مسکن تدریجی باشد.
نرخ تورم اجاره در سال جاری به بیش از 1.2 برابر نرخ تورم عمومی رسیده است
نایب‌رئیس انجمن اقتصاددانان ایران با تأکید بر ارتباط مستقیم بین افزایش نرخ دلار و اجاره‌بها اذعان کرد: با گران‌شدن مسکن، بسیاری از مردم توان خرید خانه را از دست می‌دهند و تقاضا برای اجاره افزایش می‌یابد؛ این افزایش تقاضا، به‌ویژه در کلان‌شهرها و حاشیه آن‌ها، فشار بیشتری بر بازار اجاره وارد کرده و موجب رشد نرخ اجاره‌بها می‌شود. پرویزیان مطرح کرد: بر اساس آمارها، نرخ تورم اجاره در سال جاری به بیش از 1.2 برابر نرخ تورم عمومی رسیده است، درحالی‌که درگذشته معمولاً تورم اجاره‌بها حدود نصف نرخ تورم عمومی بوده.
وی همچنین به اثرات انتظارات تورمی اشاره کرد و افزود: بسیاری از مالکان که درآمدهای اجاره‌ای، منبع اصلی درآمد آن‌هاست، با افزایش نرخ دلار و تحریک انتظارات تورمی، اجاره‌بها را بیش از نرخ واقعی تورم افزایش می‌دهند، این اثر روانی باعث می‌شود مستأجران بیش از حد واقعی تحت‌فشار قرار بگیرند.”
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: افزایش نرخ دلار، به طور هم‌زمان تورم و نرخ بیکاری را افزایش داده و شاخص فلاکت عمومی را بالا می‌برد، این مسئله به‌ویژه در بازار مسکن و اجاره‌بها قابل‌مشاهده است، افرادی که نمی‌توانند خانه بخرند به سمت اجاره می‌روند و همین تقاضای انباشته باعث افزایش اجاره‌بها می‌شود، از سوی دیگر، مهاجرت‌های اقتصادی به شهرهای بزرگ و حاشیه آن‌ها فشار مضاعفی بر بازار اجاره وارد کرده است.
پرویزیان تأکید کرد: رشد نرخ دلار نه‌تنها بر اقتصاد کلان، بلکه بر زندگی روزمره مردم، به‌ویژه مستأجران، تأثیر شدیدی دارد، این تأثیرات نیازمند مدیریت اقتصادی مؤثر و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه است تا شاخص فلاکت کاهش یابد و فشارها بر خانوارهای کم‌درآمد کاهش پیدا کند. حال باتوجه‌به آنچه گفته شد؛ افزایش نرخ ارز به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در افزایش هزینه‌های زندگی، تأثیرات گسترده‌ای بر بازار مسکن و اجاره‌بها داشته است. این تأثیرات از طریق افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز، کاهش قدرت خرید، و تحریک انتظارات تورمی بر بازار مسکن اعمال می‌شود. در نتیجه، بسیاری از افراد قادر به خرید مسکن نیستند و به سمت اجاره‌نشینی روی می‌آورند که این خود موجب افزایش تقاضا و رشد بی‌رویه اجاره‌بها می‌شود. همچنین، اثرات روانی ناشی از افزایش نرخ ارز باعث می‌شود مالکان اجاره‌بها را بیش از حد واقعی تورم افزایش دهند که فشار مضاعفی را بر مستأجران وارد می‌کند. این وضعیت در کنار افزایش شاخص فلاکت، نیازمند مدیریت مؤثر اقتصادی و سیاست‌گذاری‌های حمایتی برای کنترل نرخ تورم و حفظ قدرت خرید مردم است. تنها از این طریق می‌توان فشارهای وارده بر خانوارهای اجاره‌نشین و کم‌درآمد را کاهش داد و از تشدید نابرابری‌های اجتماعی جلوگیری کرد.
