در سال‌های اخیر، گسترش همکاری‌های اقتصادی میان ایران و کشورهای آفریقایی به‌ویژه کنیا، به‌عنوان یکی از کشورهای مهم شرق آفریقا، به یکی از اولویت‌های اصلی سیاست‌های توسعه‌ای ایران تبدیل شده است. باتوجه‌به ظرفیت‌های قابل‌توجه اقتصادی و جغرافیایی دو کشور، توافقات و مذاکرات متعددی در زمینه همکاری‌های تجاری، سرمایه‌گذاری و توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی شکل‌گرفته است که نویدبخش دوره‌ای جدید و مؤثر در روابط دوجانبه است.
به گزارش نقش اقتصاد آنلاین به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل سازمان منطقه آزاد چابهار به نقل از چهاربهاران ،در همین راستا، سفر اخیر وزیر جهاد کشاورزی و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار به نایروبی، فرصتی بی‌نظیر برای عملیاتی‌کردن این همکاری‌ها فراهم آورد. محوریت این سفر بر گسترش همکاری‌های منطقه آزاد چابهار با مناطق ویژه اقتصادی کنیا بود، به‌ویژه منطقه Tatu City که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز اقتصادی شرق آفریقا شناخته می‌شود. گفت‌وگوی پیش رو محمد سعید اربابی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار به بررسی جزئیات این سفر، توافقات حاصله و چشم‌انداز آینده روابط اقتصادی ایران و کنیا اختصاص‌یافته است.
سفر اخیر شما به نایروبی و دیدار با مقامات کنیا با چه هدف‌هایی انجام شد؟
هدف اصلی ما از این سفر توسعه دیپلماسی اقتصادی بین ایران و کنیا و تمرکز ویژه بر همکاری در حوزه مناطق آزاد بود. باتوجه‌به ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی دو کشور، تلاش کردیم زمینه‌های همکاری‌های صنعتی، تجاری و سرمایه‌گذاری را در قالب تفاهم‌نامه‌ها و مذاکرات سازنده فراهم کنیم. همراهی وزیر جهاد کشاورزی نیز بر اهمیت بخش کشاورزی و تجارت تأکید ویژه داشت.
مهم‌ترین توافقاتی که در جریان این سفر حاصل شد، چه مواردی بود؟
مهم‌ترین توافق مربوط به امضای یادداشت تفاهم همکاری‌های اقتصادی در حوزه مناطق آزاد بود. ایران آمادگی خود را برای پذیرش سرمایه‌گذاران کنیایی در پروژه‌های مختلف اعلام کرد و کنیا نیز متعهد شد که دولت و بخش خصوصی خود را نسبت به این فرصت‌ها آگاه و از سرمایه‌گذاران حمایت کند. همچنین همکاری در بورس بین‌المللی مستقر در مناطق آزاد ایران و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مناطق ویژه اقتصادی دو کشور از دیگر موارد مهم بود.
بازدید شما از منطقه ویژه اقتصادی Tatu City در نایروبی چه دستاوردی داشت؟
بازدید از Tatu City، یکی از مهم‌ترین و پیشرفته‌ترین مناطق ویژه اقتصادی شرق آفریقا، فرصتی ارزشمند برای تبادل تجربیات موفق در حوزه توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری و ایجاد شهرک‌های صنعتی و تجاری بود. در این بازدید درباره ایجاد زنجیره ارزش در حوزه‌هایی مثل پردازش و بسته‌بندی قهوه و توسعه لجستیک گفتگو کردیم. علاوه بر این، اهمیت اتصال کریدورهای بین‌المللی شمال – جنوب و نقش‌محوری بنادر چابهار و مومباسا در تسهیل تجارت منطقه موردتأکید قرار گرفت.
منظورتان از اتصال کریدورهای بین‌المللی چیست و چرا این موضوع مهم است؟
کریدور شمال – جنوب یک مسیر ترانزیتی مهم است که کشورهای مختلف آفریقا را به بازارهای آسیا و اروپا متصل می‌کند. اتصال این کریدورها به بنادر راهبُردی چابهار و مومباسا باعث می‌شود که تجارت بین ایران و کنیا سریع‌تر و ارزان‌تر انجام شود و کالاها به‌آسانی به بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای منتقل شوند. این موضوع زیرساخت مهمی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری است.
باتوجه‌به ظرفیت‌های دو کشور، چه فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری مشترک وجود دارد؟
فرصت‌های سرمایه‌گذاری متنوعی وجود دارد. ایران به‌ویژه در پروژه‌های صنعتی، فناوری‌های دانش‌بنیان و بخش کشاورزی آمادگی جذب سرمایه‌گذاران را دارد. از طرف دیگر، کنیا با منابع طبیعی فراوان و بازار روبه‌رشد، ظرفیت بالایی برای توسعه صنایع فراوری محصولات کشاورزی، بسته‌بندی و صادرات دارد. همکاری در زمینه حمل‌ونقل و لجستیک نیز فرصت بسیار مناسبی است که هر دو کشور می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.
وزیر جهاد کشاورزی در این سفر چه نکاتی درباره همکاری‌ها بیان کردند؟
وزیر جهاد کشاورزی با تأکید بر صلح‌طلبی ایران و اهمیت توسعه صلح و امنیت در منطقه، بر ضرورت گسترش روابط تجاری و رفع موانع موجود تأکید داشتند. ایشان همچنین به نقش کلیدی اتاق‌های بازرگانی دو کشور در عملیاتی‌کردن توافقات اشاره کردند و بر این باور بودند که همکاری‌های اقتصادی باید توسط فعالان بخش خصوصی پیگیری شود. موضوع رفع مشکلات تجاری در بخش چای نیز از موضوعات مهم مطرح شده بود.
نقش مناطق آزاد ایران در توسعه روابط اقتصادی با کنیا چگونه تعریف می‌شود؟
مناطق آزاد ایران به‌عنوان کانون‌های اقتصادی با زیرساخت‌های پیشرفته، معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات گمرکی، محیطی بسیار جذاب برای سرمایه‌گذاری خارجی به‌ویژه از سوی سرمایه‌گذاران کنیایی فراهم کرده‌اند. منطقه آزاد چابهار به دلیل موقعیت راهبُردی خود می‌تواند به‌عنوان دروازه ورود کنیا به بازارهای آسیا و اروپا عمل کند و فرصت‌های تجاری متعددی برای دو طرف ایجاد کند.
آیا مذاکراتی در زمینه انتقال فناوری و توسعه صنایع دانش‌بنیان صورت‌گرفته است؟
بله، توسعه فناوری‌های دانش‌بنیان یکی از موضوعات کلیدی همکاری‌های آینده است. ایران توانمندی‌های قابل‌توجهی در این حوزه دارد و آمادگی دارد تجربیات و فناوری‌های خود را با کنیا به اشتراک بگذارد. همچنین، همکاری‌های مشترک در حوزه صنعت و حمل‌ونقل هوشمند نیز در دستور کار است.
چه چشم‌اندازی برای آینده همکاری‌های اقتصادی ایران و کنیا در نظر دارید؟
ما امیدواریم که این همکاری‌ها در آینده نزدیک به پروژه‌های عملیاتی و گسترده تبدیل شود و روابط دو کشور به سطحی برسد که هم برای ایران و هم برای کنیا سودآور باشد. توسعه زیرساخت‌ها، جذب سرمایه‌گذاری مشترک، گسترش تجارت و همکاری در زمینه فناوری و کشاورزی محورهای اصلی این چشم‌انداز هستند. همچنین، باتوجه‌به اهمیت آفریقا به‌عنوان بازاری درحال‌رشد، همکاری‌های ما می‌تواند الگویی برای تعاملات منطقه‌ای و جنوب – جنوب باشد.
سخن پایانی شما چیست؟
باتوجه‌به ظرفیت‌های فراوان و اراده جدی دو کشور، زمینه‌های همکاری بسیار گسترده است. مناطق آزاد ایران به‌ویژه چابهار آماده پذیرش سرمایه‌گذاران کنیایی است و ما امیدواریم این مسیر همکاری به توسعه پایدار، اشتغال‌زایی و افزایش مبادلات تجاری بین دو ملت منجر شود. همچنین تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای از اهداف کلان این همکاری‌هاست که می‌تواند به ثبات و پیشرفت اقتصادی هر دو کشور کمک کند.
