پیام الیاس کردی کارشناس بازار سرمایه: محدود کردن دامنه نوسان این آژیر را به صدا در میآورد که احتمالاً در بازار خبری هست و سیاستگذاران درصدد پوشش آن هستند؛ چراکه با هیچ منطقی تحدید 9 روزه دامنه نوسان را که کماکان هم ادامه دارد، نمیتوان به شهادت رئیس جمهور ربط داد.
بازار سرمایه با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکند؛ اختلاف دلار نیما با نرخ آزاد، نرخ بهره بالای 30 درصد، حاشیه سود شرکتها و غیره از جمله مشکلاتی هستند که حتی قبل از محدود کردن دامنه نوسان نیز وجود داشته و سبب افت 9 درصدی شاخص کل آن هم در 15 روز شدند؛ اما تحدید دامنه نوسان تیر خلاصی بر پیکر نیمه جان بورس بود که تأیید این صحبت را نیز میتوان در صفهای فروش بیدلیل و ارزش معاملات بسیار پایین بازار ردیابی کرد.
شهادت رئیس جمهور کشور فقط مختص ایران نبوده و سایر کشورها نیز اختلالات سیاسی را تجربه و با ملاحظاتی، سیاستهای خاصی را دنبال کردند. به عنوان مثال در کشور ژاپن دامنه تنفس داریم، دامنه تنفسی که نهایتاً دو روز معاملات را محدود و یا متوقف میکند و مجدداً این عرضه و تقاضا هست که کشف قیمت را عهدهدار میشوند؛ ضمن اینکه سایر کشورها نیز شرایط فورس ماژور را تعریف کردند.
به عنوان مثال اگر کشور وارد جنگ شد و یا شرایطی برای رئیس جمهور و یا مجلس اتفاق افتاد، با عنایت به بندهای شرایط فورس ماژور، محدودیتی برای بازار سرمایه ایجاد میکنند؛ اما ذکر این نکته ضروری است که این شرایط نهایتاً برای یک الی دو روز است.
به محض تحدید دامنه نوسان، با توجه به تجربیات قبلی و حتی تجربیات سایر کشورها، بنده از موافقان آن بودم؛ اما ادامه دادن آن واقعاً منطقی در پس خود ندارد؛ چرا که شرایط سایر بازارها و شرایط کلی اقتصاد عادی شده بود و حتی صحبتهایی مبنی بر ادامه کار بدون کوچکترین خللی توسط مقام معظم رهبری نیز مطرح شد؛ حال اگر محدودیت دامنه نوسان اختلال در ویترین اقتصاد کشور نیست، پس چه نام دارد؟
وی در خصوص ارتباط بین انتخابات و بازار سرمایه نیز گفت: واقعیت این است که در زمان انتخابات تکلیف 4 و یا به عبارتی 8 سال آینده کشور مشخص میشود، اصولاً بازارها یک توقفی خواهند داشتند؛ اما متاسفانه توقف و یا ریزش این روزهای بازار سرمایه از این جنس نبوده؛ چرا که اصلیترین عاملی که فعالان در بازار حضور دارند بحث نقد شوندگی است.
به عبارت دیگر دامنه نوسان را محدود کردن یعنی از ترس مرگ خودکشی کردن؛ به عنوان مثال در شرایط عادی بازار و بدون هیچ محدودیتی، سیکل حرکتی بازار مشخص است، به این معنا که اگر قرار باشد شاخص کل به محدوده 1٬900٬00 واحد برسد، در چند مقطع نیز رو به بالا حرکت میکند؛ اما بازاری که قفل صف فروش میشود این آژیر را به صدا در میآورد که ریزش بازار ادامه دار خواهد بود که محدودیت دامنه نوسان میخواهد جلوی آن قد علم کند.
این اتفاق برگشتی نیز هست، یعنی اگر بازار صعودی باشد و تحدیدی بر آن حاکم شود، این سیگنال را به سهامداران میدهد که بازار قرار است رشد زیادی را تجربه کند که آن را محدود کردهاند. پس طبیعتاً شاهد صفهای خرید قدرتمندتری خواهیم بود.