وزیر خارجه ایران با تاکید براین که «پیام‌هایی به شکل مستقیم، غیرمستقیم یا از طریق واسطه‌ها بین ما و طرف آمریکایی تبادل شده، اما هیچ‌گاه هیچ موضوعی غیر از موضوع هسته‌ای مورد گفت‌وگو نبوده است»، خاطرنشان کرد: توافق قاهره دیگر نمی‌تواند مبنای همکاری ما با آژانس باشد.
به گزارش ایسنا، «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به پرسش خبرنگاران، با اشاره به نشست با سفرا و روسای نمایندگی خارجی مقیم تهران که صبح امروز (یک‌شنبه) در محل وزارت خارجه ایران برگزار شد، گفت: « در این جلسه درباره آثار و تبعات تصمیم اتخاذشده برای اجرای اسنپ‌بک توضیحاتی ارائه شد تا همگان در جریان باشند که کشورهای غربی در شورای امنیت چه شرایطی را پدید آوردند و چه مخاطراتی در پی آن ممکن است ایجاد شود از جمله مشکلات حقوقی و سیاسی که به تبع این تصمیم به وجود خواهد آمد.»
وی همچنین تاکید کرد: «ایران همواره برای دستیابی به یک راه‌حل مذاکراتی منصفانه و متعادل تلاش کرده است، اما این کشورهای غربی بودند که به دلیل درخواست‌ها و مطالبات زیاده‌خواهانه و غیرمعقول خود، به این تلاش‌ها پاسخ منفی دادند.»
در ماه‌های اخیر فقط درباره موضوع هسته‌ای با آمریکایی‌ها صحبت داشتیم
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا درباره گزارش‌های رسانه‌ای مبنی بر اینکه آمریکا چهار شرط را برای مذاکره با ایران از جمله شروط غیرهسته‌ای گذاشته است، گفت: «شرط‌هایی که در رسانه‌ها مدعی شدند گذاشته شده، هیچ‌کدام رسماً به ما گفته نشده است. ما در ماه‌های اخیر فقط درباره موضوع هسته‌ای با آمریکایی‌ها صحبت داشتیم؛ البته به‌صورت غیرمستقیم. پیام‌هایی به شکل مستقیم، غیرمستقیم یا از طریق واسطه‌ها بین ما و طرف آمریکایی تبادل شده، اما هیچ‌گاه هیچ موضوعی غیر از موضوع هسته‌ای مورد گفت‌وگو نبوده است.»
وی افزود: «در این تبادلات، پیشنهادات ما کاملاً روشن بود و فکر می‌کنیم اگر به پیشنهاد ما توجه می‌شد و فرصت برای دیپلماسی به این شکل از بین نمی‌رفت یا محدود نمی‌شد، دستیابی به یک راه‌حل مذاکره‌شده و دیپلماتیک دور از دسترس نبود. اکنون هم چنین امکانی وجود دارد، به‌شرط آن‌که طرف مقابل با حسن نیت وارد مذاکراتی شود که منافع متقابل طرفین را در بر داشته باشد.»
عراقچی در ادامه اظهار کرد: «تفاوت شرایط امروز با گذشته این است که یک موضوع جدید به آن اضافه شده است؛ اقدامی که در شورای امنیت انجام دادند. همان‌طور که پیش‌تر گفتم، این اقدام هرگونه مذاکره آینده را سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌کند و دستیابی به یک راه‌حل توافق‌شده را دشوارتر خواهد ساخت.»
وی تأکید کرد: «با این حال، وزارت امور خارجه به تلاش‌های خود برای پیشبرد دیپلماسی ادامه خواهد داد. از نظر ما، نقش دیپلماسی هیچ‌گاه قابل حذف یا نادیده گرفتن نیست. ما به تلاش‌های خود ادامه خواهیم داد، اما همان‌طور که گفتم، با توجه به تغییر شرایط—چه پس از تهدید و حمله نظامی و چه پس از اجرای اسنپ‌بک—مذاکرات آینده قطعاً مانند گذشته نخواهد بود.»
توافق قاهره دیگر برای وضعیت موجود کارایی ندارد
وزیر امور خارجه ایران در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی در ارتباط با اینکه با توجه به اجرای اسنپ‌بک همکاری‌های ایران و آژانس چگونه خواهد بود و وضعیت توافق قاهره به چه نحو پیش خواهد رفت؟ گفت: «ما توافقی با آژانس امضا کردیم درباره شکل جدید همکاری‌های بین ایران و آژانس و دلیل آن هم کاملاً روشن بود. با توجه به تغییرات میدانی که صورت گرفته و حمله‌ای که به تأسیسات ما انجام شد، همکاری با آژانس مانند گذشته نمی‌توانست ادامه یابد. به‌دلیل تهدیدات امنیتی، نگرانی‌های امنیتی و ایمنی موجود، قطعاً لازم بود یک چارچوب جدید برای همکاری تعریف شود.
این دیپلمات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران افزود: «آژانس نیز با این موضوع موافق بود و پذیرفت که به چارچوب جدیدی نیاز است. چندین دور مذاکره میان ایران و آژانس صورت گرفت و در نهایت این گفت‌وگوها در قاهره به نتیجه رسید و توافق قاهره امضا شد.
وزیر خارجه در ادامه تصریح کرد: با این حال، اکنون توافق قاهره دیگر نمی‌تواند مبنای همکاری ما با آژانس باشد و تصمیم ایران در خصوص تداوم همکاری‌ها با آژانس اعلام خواهد شد. همان‌طور که پس از امضای توافق در قاهره هم گفتم، اجرای اسنپ‌بک همه شرایط را تغییر داده و ما با وضعیت جدیدی روبه‌رو هستیم. همان‌گونه که حمله نظامی شرایط را تغییر داد، اکنون نیز تصمیمات جدیدی باید اتخاذ شود. از نظر من، توافق قاهره دیگر برای وضعیت موجود کارایی ندارد.
هیچ دلیل موجهی برای اجرای اسنپ‌بک وجود ندارد
عراقچی در ادامه پاسخ خود به سوال مطرح شده با تأکید بر رویکرد صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران در زمینه برنامه هسته‌ای گفت: «برای اثبات صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران و نشان دادن حسن نیت جمهوری اسلامی در جهت دستیابی به یک راه‌حل مذاکره‌شده و مورد توافق که منافع ایران را نیز تأمین کند و هم‌زمان اعتمادسازی به‌وجود آورد، ایران در حقیقت هر مسیری را که باید می‌پیمود، پیموده است.»
وی افزود: «ما همکاری با آژانس را آغاز کردیم، گفت‌وگوهای دیپلماتیک و رایزنی‌های لازم را انجام دادیم و پیشنهادات سازنده، منصفانه و کاملاً متوازن ارائه دادیم. در حال حاضر هیچ بهانه‌ای در دست کشورهای غربی وجود ندارد که ایران را متهم کنند به دوری از مذاکره یا عدم همکاری با آژانس. همچنین هیچ دلیل موجهی برای اجرای اسنپ‌بک وجود ندارد، همان‌طور که در گذشته هم هیچ توجیهی برای حمله نظامی به ایران وجود نداشت.»
ایران از حقوق خود کوتاه نخواهد آمد
وزیر خارجه ادامه داد: «جمهوری اسلامی ایران در عمل نشان داده و ثابت کرده که به دنبال افزایش تنش یا درگیری نیست، به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، بلکه صرفاً خواهان اعمال و حفظ حقوق مشروع خود است. ایران از حقوق خود کوتاه نخواهد آمد، اما در عین حال برای هر راه‌حلی که بتواند اعتمادسازی کند، آمادگی دارد.»
او با یادآوری وقایع چند ماه اخیر از جمله حمله نظامی آمریکا و اسرائیل به ایران گفت: «در زمان حمله نظامی پیشین، بیش از ۱۲۰ کشور جهان و تقریباً تمامی سازمان‌های بین‌المللی آن حملات را محکوم کردند و از جمهوری اسلامی ایران حمایت و اعلام همبستگی کردند، چراکه ایران در آن زمان به‌عنوان یک بازیگر خردمند و معقول در عرصه روابط بین‌الملل شناخته می‌شد و در حالی‌که مشغول مذاکره بود، هدف حمله قرار گرفت.»
وزیر امور خارجه تأکید کرد: «اکنون نیز بار دیگر نشان داده شده که جمهوری اسلامی ایران بازیگری خردمند، معقول و در عین حال هوشمند در عرصه روابط بین‌الملل است؛ از حقوق خود نمی‌گذرد، اما آماده هر راه‌حلی است که بتواند منافع متقابل طرفین را تأمین کرده و اعتماد نسبت به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تقویت کند.»
سه کشور اروپایی توجیه مذاکراتی با خودشان را تقریباً از بین برده‌اند
عراقچی در ادامه در پاسخ به سوالی در ارتباط با نحوه تعامل ایران با سه کشور اروپایی و آینده تعامل با این کشورها گفت: «تجربه ثابت کرده است هیچ راه‌حلی جز یک راه‌حل دیپلماتیکِ مذاکره‌شده برای موضوع برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد.»
وی ادامه داد: «آنها در سال‌های اخیر بارها تهدید به حمله نظامی کردند و حتی امتحان هم کردند، اما دیدند که این مشکل با حمله نظامی قابل حل نیست. اروپایی‌ها نیز تهدید کردند که سازوکار اسنپ‌بک را اجرا می‌کنند و پاسخ ما همان بود که همان‌طور که حمله نظامی نتوانست راه‌حل نهایی برای موضوع هسته‌ای ایران باشد، اسنپ‌بک هم به همین ترتیب نخواهد توانست راه‌حل باشد و فقط روند مذاکرات را پیچیده‌تر و سخت‌تر می‌کند.»
وزیر خارجه افزود: «سه کشور اروپایی به خیال خودشان اهرمی در دست داشتند، اهرم اسنپ‌بک و تهدید به اجرای آن می‌کردند. حالا این اهرم را به کار گرفتند و نتیجه‌اش را هم دیدند؛ هیچ اتفاقی نیفتاد که بتواند مشکلی را حل کند و صرفاً دیپلماسی را سخت‌تر و پیچیده‌تر کردند.»
وی تأکید کرد: «دیپلماسی هیچ‌وقت به پایان نمی‌رسد؛ دیپلماسی همیشه وجود دارد، اما اینکه چگونه با چه طرف‌هایی و در چه شرایطی انجام شود، محل بحث است. اکنون ما با شرایط کاملاً متفاوتی نسبت به گذشته روبه‌رو هستیم. سه کشور اروپایی قطعاً نقش خود را کمرنگ‌تر کرده‌اند و توجیه مذاکراتی با خودشان را تقریباً از بین برده‌اند. در هرگونه راه‌حل مذاکراتی آینده، تصور می‌کنم که این کشورها نقش بسیار کمتری از گذشته خواهند داشت.»
