مِهردخت میرزایی: در روزهای گذشته، نرخ دلار به طور فزایندهای افزایش یافته و این موضوع با واکنشهای متعددی روبرو بوده است. در حالی که نهادهای رسمی در تلاش برای حفظ آرامش ظاهری بازار ارز هستند، نرخ دلار در بازار آزاد با سرعتی خیرهکننده در حال ثبت رکوردهای جدید است و این صعود کنترلنشده صرفاً نتیجهٔ یک متغیر اقتصادی نیست؛ بلکه نمادی از شکاف عمیق میان انتظارات مردم و واقعیتهای پشت پردهٔ اقتصاد ایران است. این افزایش قیمت دلار، نگرانیهایی را به همراه دارد و به باور برخی از کارشناسهای حوزه اقتصادی، ادامه این روند، کل ساختار قیمتها را در آستانهٔ فروپاشی قرار خواهد داد. امّا پرسش اصلی این است که آیا مسئولان این بار نیز، به جای درمان ریشهٔ افزایش نرخ دلار، تنها به دنبال تسکین موقت این التهاب خواهند بود؟ مهدی ساسانی کارشناس بازارهای مالی، در گفتگو با «نقش اقتصاد»، درمورد روند بازار دلار و افزایش قیمت آن گفت: بحث نرخ برابری دلار به ریال که سالهاست با کاهش ارزش ریال و افزایش نرخ دلار در کشور همراه شده است به عوامل متعددی ارتباط دارد که برخی از آنها دلایل داخلی و بخشی دیگر هم، عوامل برونمرزی دارند که یکی از دلایل برونمرزی، مسائل خاورمیانه و مشکلات و درگیریهای سالهای اخیر در آن است که باعث شدهاند تا حدی، کشورمان آسیبپذیرتر شود و ریسکهایی که به اقتصاد کشور تحمیل شده باعث شدهاند قیمت دلار افزایش پیدا کند. اما در طرف دیگر، زمانی که ما تحت سیطرهٔ سنگین تحریمهای شدید هستیم این باعث میشود که نتوانیم محصولات خود را براحتی صادر کنیم و برای نیازهای اولیه نیز، واردات مناسبی داشته باشیم. چون به نوعی میتوان گفت که درآمدهای دلاری کشور کاهش پیدا کردهاند و فروش نفت با قیمت عادی انجام نمیشود و همین موضوع باعث شده است که دولت با کسری بودجه روبرو باشد. ساسانی ادامه داد: ما با یک دولت فربه و بزرگ روبرو هستیم که درآمدهایش کفاف هزینههایش را نمیدهند و با افزایش نرخ دلار تلاش میکند کسری بودجه خود را تا حدودی جبران کند. در سالهای گذشته، شاهد بودهایم که هر چند وقت یکبار، دلار رشد داشته و سپس، یک اصلاح موقت داشته و دوباره رشد کرده است و الان به جایی رسیدهایم که دلار در سالهای گذشته، از محدودهٔ ۳ هزار تومان در سال ۹۴ به محدودهٔ ۱۴۳ هزار تومان رسیده و این رشد باعث بیارزشتر شدن داراییهای ریالی در کشور شده است و به نوعی، مردمی که درآمدهای ریالی دارند فقیرتر شدهاند. سیاستهای دولت در تعیین برخی از قیمتها و بعضی از دستورالعملها باعث شدهاند که به این موضوع دامن زده شود. یعنی وقتی که برای صادرات در کشور قوانینی وضع شده که باعث کاهش حجم صادرات میشوند ورودی دلار صادرات غیرنفتی کاهش پیدا میکند و همین موضوع باعث التهاب در بازار ارز میشود. این کارشناس بازارهای مالی گفت: با توجه به این که دولت در حال تلاش است تا ارز حاصل از صادرات شرکتهای پتروشیمی، فولادی و حتی پالایشی را به سمت تالار دوم بیاورد و قیمت این تالار کمی پایینتر از قیمت دلار بازار آزاد است در سیاستهای جدید دولت سعی میکند سطح عرضه را افزایش دهد تا از افزایش بیشتر قیمت دلار جلوگیری کند. البته عدد ۱۴۳ هزار تومان هم باعث میشود که شاهد یک تورم در ماههای آینده باشیم. ساسانی درمورد چشمانداز دلار خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم برای قیمت دلار، یک چشمانداز درنظر بگیریم باید گفت تا زمانی که نتوانیم راهحلی برای کم کردن هزینههای مازاد دولت پیدا کنیم که بتواند کسری بودجه آن را کمتر کند، نمیتوانیم چشماندازی برای کاهش نرخ دلار تصور کنیم و اگر اتفاقی هم، بیفتد صرفاً یک اصلاح یا به نوعی، استراحت است و دوباره، حرکت رو به بالا و ثبت قلههای جدید وجود خواهد داشت؛ مگر این که درمورد توافقات با غرب و آمریکا به تفاهماتی برسیم که دربهای تجارت به سوی کشور باز شوند و به سمت اقتصادی برویم که بتواند براحتی به فروش نفت بپردازد و صادرات انجام دهد ودرآمدهای ارزی داشته باشد که در این صورت، میتوان گفت دلار روند کاهشی خواهد داشت و یا امکان دارد اصلاحی به صورت محسوس داشته باشد و علاوه بر این، اگر تغییراتی در سیاستهای کلان داخل کشور به وجود بیایند، میتوان شاهد کاهش نرخ دلار بود ولی تا زمانی که در بحث تحریمها و سیاستهای داخلی شاهد اتفاقهای مثبت و تحولات تأثیرگذار نباشیم، نمیتوان انتظار اصلاح عمیق برای قیمت دلار داشت و متأسفانه، اعداد بالاتر میتوانند کماکان ثبت شوند.




