محمد جواد خلیلی روزنامه نگار: بازار سرمایه در هفته گذشته با نوسانات چشمگیری همراه بود. در حالی که معاملات در ابتدای هفته با افت آغاز شد، در روزهای پایانی شاهد بازگشت روند صعودی بودیم. این نوسانات در شرایطی رخ می‌دهد که عوامل متعددی از جمله تحولات سیاسی داخلی و بین‌المللی، بر رفتار سرمایه‌گذاران تأثیر گذاشته است. موضوع استیضاح وزیر اقتصاد و همچنین مذاکرات بین قدرت‌های جهانی، از جمله عواملی هستند که جو بازار را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه، درگفتگو با روزنامه «نقش اقتصاد» با اشاره به این متغیرهای اثرگذار، وضعیت بورس را تحلیل کرد و درباره آینده آن به سرمایه‌گذاران توصیه‌هایی ارائه داد.
استیضاح وزیر اقتصاد و تأثیر آن بر بازار سرمایه
یکی از مهم‌ترین مسائل پیش روی بازار سرمایه، موضوع استیضاح وزیر اقتصاد است. طبق برنامه اعلام‌شده، جلسه استیضاح سیداحسان خاندوزی قرار است امروز برگزار شود و نتیجه این جلسه می‌تواند بر روند بازار سرمایه تأثیر قابل‌توجهی بگذارد. ابهام در مدیریت وزارت اقتصاد و احتمال تغییر سیاست‌های اقتصادی، باعث افزایش رفتار محتاطانه در میان سرمایه‌گذاران شده است.پیام الیاس کردی در این خصوص گفت: «استیضاح وزیر اقتصاد یکی از مسائل مهمی است که سرمایه‌گذاران بازار به آن چشم دوخته‌اند. از آنجا که وزارت اقتصاد نقش کلیدی در سیاست‌گذاری‌های مالی و اقتصادی دارد، هرگونه تغییر در این وزارتخانه می‌تواند مسیر بازار سرمایه را تغییر دهد. به نظر می‌رسد که در حال حاضر قدرت استیضاح‌کنندگان بالاتر باشد، اما نتیجه جلسه 12 اسفند برای فعالان بازار اهمیت ویژه‌ای دارد.”
نقش تحولات بین‌المللی در نوسانات بورس
علاوه بر مسائل داخلی، تحولات بین‌المللی نیز در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران تأثیرگذار بوده‌اند. سفر اخیر سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به تهران، و مذاکرات میان عربستان، آمریکا و روسیه در حوزه سیاست‌های انرژی، از جمله عواملی است که بازار سرمایه به دقت آن‌ها را دنبال می‌کند. وابستگی اقتصاد ایران به بازار جهانی انرژی باعث شده است که هرگونه تغییر در مناسبات بین‌المللی، مستقیماً بر شاخص‌های بورس اثر بگذارد.
الیاس کردی در این باره گفت: «سرمایه‌گذاران بازار سرمایه به شدت تحولات بین‌المللی را رصد می‌کنند. موضوع مذاکرات بین عربستان، آمریکا و روسیه درباره سیاست‌های نفتی، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر بازار ایران داشته باشد. این‌که این مذاکرات به چه سمتی پیش خواهد رفت، هنوز مشخص نیست، اما بی‌شک در تصمیمات سرمایه‌گذاران بازار اثرگذار خواهد بود.”
رویکرد سرمایه‌گذاران در شرایط فعلی بازار
در شرایطی که بازار سرمایه با نوسانات قابل‌توجهی مواجه است، یکی از سؤالات مهم این است که سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی چه رویکردی را باید در پیش بگیرند. با توجه به نرخ سود بین‌بانکی که به 34 درصد رسیده است، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه چالش‌های خاص خود را دارد.
الیاس کردی در این خصوص اظهار داشت: «وقتی نرخ سود بین‌بانکی به 34 درصد می‌رسد، سرمایه‌گذاری در بورس سخت‌تر می‌شود. سرمایه‌گذاران، چه حقیقی و چه حقوقی، همواره به دنبال بازدهی مطلوب هستند و در شرایط فعلی که نرخ سود بالا رفته، جذابیت بازار سرمایه کاهش یافته است. در کنار این موضوع، همچنان بلاتکلیفی درباره آینده وزارت اقتصاد وجود دارد که سرمایه‌گذاران را مردد نگه داشته است.”
اعتماد عمومی به بورس؛ چالش‌های پیش رو
یکی از مباحث مهم در بازار سرمایه، میزان اعتماد عمومی به بورس است. در سال‌های گذشته، تجربه‌های تلخی مانند سقوط ناگهانی شاخص‌ها و نوسانات شدید، باعث شده است که بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد اعتماد خود را به این بازار از دست بدهند. بازگرداندن این اعتماد، فرآیندی زمان‌بر و نیازمند اقدامات مستمر و مؤثر است.
الیاس کردی در این باره توضیح داد: «اعتماد، کالایی نیست که بتوان یک‌شبه آن را بازگرداند. خاطرات تلخ گذشته هنوز در ذهن فعالان بازار باقی مانده است و این مسئله باعث می‌شود که بسیاری از سرمایه‌گذاران با تردید به بورس نگاه کنند. بازسازی این اعتماد نیازمند ثبات در سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و ایجاد شرایطی است که سرمایه‌گذاران بتوانند با خیال راحت‌تر وارد بازار شوند.”
کدام صنایع پتانسیل رشد بیشتری دارند؟
در ماه‌های اخیر، برخی از صنایع مانند پتروشیمی، فولاد و خودروسازی بیشتر مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. اما آیا این روند همچنان ادامه خواهد داشت یا صنایع جدیدی برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر خواهند بود؟
الیاس کردی در پاسخ به این پرسش گفت: «بازار سرمایه در ایران همواره به صورت گله‌ای حرکت کرده است، بنابراین نمی‌توان گفت که همیشه یک صنعت خاص برتر بوده است. اما با توجه به شرایط فعلی، به نظر می‌رسد صنایعی که وابستگی کمتری به برق و گاز دارند، عملکرد بهتری خواهند داشت. صنایعی مانند صنایع غذایی و دامداری احتمالاً در وضعیت بهتری قرار خواهند گرفت، چراکه تأثیر کمتری از بحران انرژی می‌پذیرند.”
آینده بورس تا پایان سال چگونه خواهد بود؟
با نزدیک شدن به پایان سال، بسیاری از فعالان بازار به دنبال پیش‌بینی روند بورس در ماه‌های آینده هستند. با توجه به شرایط کنونی، آیا بورس می‌تواند به عنوان یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت باقی بماند؟
الیاس کردی در این زمینه گفت: «با توجه به وضعیت فعلی، بورس همچنان می‌تواند گزینه‌ای برای سرمایه‌گذاری باشد، اما با احتیاط. سرمایه‌گذارانی که تازه‌وارد هستند، باید حتماً آموزش ببینند و با شناخت کافی وارد بازار شوند. در کنار این، بازار سرمایه همیشه شامل سهام خوب و بد است و سرمایه‌گذاران باید با تحلیل دقیق وارد معاملات شوند.”
بورس جایگزینی برای بازارهای طلا و ارز؟
یکی از سؤالاتی که همواره مطرح می‌شود، این است که آیا می‌توان بورس را جایگزین بازارهای سنتی مانند طلا و ارز دانست؟ با توجه به نوسانات این بازارها، آیا استراتژی درستی است که سرمایه‌گذاری صرفاً بر یکی از این گزینه‌ها متمرکز شود؟
الیاس کردی در این خصوص اظهار داشت: «بهترین روش، متنوع‌سازی سبد دارایی‌ها است. سرمایه‌گذاران نباید تمام سرمایه خود را روی یک گزینه متمرکز کنند. ترکیبی از سهام، طلا و سایر دارایی‌ها می‌تواند استراتژی معقول‌تری باشد. به این ترتیب، در صورت افت یکی از بازارها، سایر دارایی‌ها می‌توانند ریسک را کاهش دهند.”در مجموع، به نظر می‌رسد که آینده بازار سرمایه همچنان در گروی تعیین تکلیف وزارت اقتصاد، سیاست‌های بین‌المللی و نرخ‌های سود بانکی است. سرمایه‌گذاران باید با درنظرگرفتن همه این عوامل، رویکردی محتاطانه در بازار داشته باشند و از تصمیمات هیجانی خودداری کنند.
