در شرایطی که خشکسالی‌های پیاپی، استان تهران و بسیاری از شهرهای کشور را در وضعیت نگران‌کننده‌ای از نظر تأمین آب قرار داده و بر اساس بررسی‌های آماری بارندگی‌های استان تهران در پنج سال اخیر همواره کمتر از میانگین درازمدت بوده است؛ حال باید دید برنامه‌هایی که برای مقابله با مشترکان پرمصرف لحاظ شده سدی بر روند خشکسالی تهران خواهد بود؟
به گزارش ایسنا، بررسی‌های آماری از سوی مسوولان ذیربط در حوزه آب نشان می‌دهد بارندگی‌های استان تهران در پنج سال اخیر همواره کمتر از میانگین درازمدت بوده و در سال جاری نیز تنها حدود ۱۴۰ میلی‌متر بارش به ثبت رسیده است؛ رقمی که در مقایسه با متوسط ۲۸۰ میلی‌متری بلندمدت، کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد، به‌طوری که میزان بارش‌های تهران درمقایسه با دوره آماری درازمدت بیش از ۴۵ درصد و در مقایسه با سال آبی گذشته ۲۷ درصد کاهش یافته است.
کاهش بارش‌ها نه تنها منابع سطحی را با محدودیت مواجه کرده بلکه ذخایر سدهای تهران را نیز به‌شدت تحت تأثیر قرار داده، به‌طوری‌که حجم ذخیره آبی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۶۳ میلیون مترمکعب کاهش یافته است. در همین حال، گزارش‌ها از تداوم شرایط خشکسالی در ۵ سال اخیر حکایت دارد؛ به‌ویژه دو سال اخیر که از آن به‌عنوان شدیدترین دوره خشکسالی نیم‌قرن اخیر در تهران یاد می‌شود.
در این شرایط، تأمین پایدار آب برای کلان‌شهری مانند تهران که تأمین آب آن وابسته به مجموعه‌ای از منابع در استان‌های همجوار است، نیازمند همراهی و مشارکت جدی شهروندان عنوان شده است. اقدامات فرهنگی برای ترویج الگوی مصرف بهینه نیز در قالب طرح‌هایی نظیر “همیاران آب” دنبال می‌شود؛ طرحی که با گذشت سه سال از آغاز فعالیت، موفق به کاهش درصد مشترکان بدمصرف از ۹ درصد به ۶ درصد در تهران شده است.
فعالیت‌های این گروه تنها به اقدامات نمادین محدود نبوده و در قالب گشت‌های شهری، اطلاع‌رسانی، آموزش و تذکر به مصرف‌کنندگان پرمصرف دنبال می‌شود. تجربه‌های مشابه در سایر کشورها نیز نشان داده‌اند که افزایش آگاهی عمومی و اعمال سیاست‌های اصلاحی می‌تواند نقش موثری در کاهش مصرف داشته باشد.
از سوی دیگر، نهادهای مسئول از برنامه‌ریزی برای مدیریت مصرف در بخش‌های مختلف خبر داده‌اند. بر این اساس، در صورت تداوم رفتار مصرف‌گرایانه، برخی محدودیت‌ها برای مشترکان پرمصرف از جمله قطع موقت آب و اعمال جرایم در نظر گرفته خواهد شد، به‌گونه‌ای که چنانچه این گونه مشترکان به اخطار نخست شرکت آبفا بی‌توجه باشند در گام نخست محدودیت ۱۲ ساعته و در گام‌های بعدی جرایم پرمصرفی و بدمصرفی برای آنان اعمال خواهد شد. همچنین ادارات و دستگاه‌های اجرایی مکلف شده‌اند میزان مصرف آب خود را تا سقف ۲۵ درصد کاهش دهند.
با توجه به شرایط منابع آبی در کشور و چشم‌انداز بارندگی در سال آبی جاری، کارشناسان تنها راه عبور از شرایط فعلی را مصرف بهینه آب در تمام سطوح جامعه می‌دانند؛ رویکردی که تحقق آن بدون تغییر رفتار و مشارکت جمعی ممکن نخواهد بود.
